ในมัณฑละแห่งศรีจนาศะ ละโว้ /ศรีเทพ /เสมา ในมัณฑละแห่งศรีจนาศะ ละโว้ / ศรีเทพ / เสมา | Page 18

คุ้งน�้ำกว้างใหญ่ บริเวณหน้าเมืองโบราณวังไผ่ ในต�ำบลมหาสอน ก่อนประวัติศาสตร์ในเขต เมืองพรหมทิน อ�ำเภอ โคกส�ำโรง ต่อไปยัง เมืองดงมะรุม ซึ่งเป็นทางแยก ขึ้นไปทางเหนือในเขตอ�ำเภอสระโบสถ์ ผ่านชุมชน โบราณสมัยทวารวดีที่ต�ำบลมหาโพธิไปยังต�ำบล โคกเจริญ ที่มีเมืองโบราณสมัยทวารวดีอันเป็น ชุ ม ทางที่ แ ยกไปทางตะวั น ตกเฉี ย งเหนื อไปยั ง เมืองดอนคา ที่อ�ำเภอท่าตะโก จังหวัดนครสวรรค เมืองนี้เป็นเมืองใหญ่ที่ล�ำน�้ำไหลไปลงบึงบอระเพ็ด ส่วนทางที่แยกจากเมืองไพศาลี ไปทางตะวันออกก ข้ามสันปันน� ำ ้ ผ่านเขาถมอรัตน์อ น ั เป็นเขาศักดิ ส ์ ท ิ ธิ ของเมืองศรีเทพไปยังเมืองศรีเทพในตอนกลางของ ลุ่มน�้ำป่าสัก ในขณะเดียวกันที่ เมืองดงมะรุม ถ้าเดิน ทางข้ามช่องเขาเพชรบูรณ์ผ่านต�ำบลม่วงค่อมก็จะ ถึงสองฝั ง ่ แม่น ำ �้ ป่าสักแต่เขตอ�ำเภอชัยบาดาลต่อกับ เขตอ�ำเภอพัฒนานิคม ซึ ง ่ ปัจจุบ น ั เป็นเขื อ ่ นป่าสักชล สิทธิ์ ณ ต�ำบลล�ำนารายณ์ อันเป็นที ล ่ ำ � น� ำ ้ ป่าสักไหล 18 ในมัณฑละแห่งศรีจนาศะ ละโว้/ศรีเทพ/เสมา” ผ่านเมืองศรีเทพมาสบกับล�ำสนธิและล�ำพญากลาง บริเวณนี เ ้ ป็นที ต ่ ง ั้ ของ “ปรางค์นางผมหอม” อันเป็น ปราสาทแบบขอมสมัยพุทธศตวรรษที่ ๑๖ ตั ง ้ อยู บ ่ น เส้นทางแยกที่ผ่านล�ำสนธิขึ้นเทือกเขาพญาฝ่อหรือ ดงพญาเย็น ผ่านช่องหินลับไปยังหน้าเมืองโบราณ ในบริเวณต้นล�ำน� ำ ้ ชีและล�ำน� ำ ้ มูลของภาคตะวันออก เฉียงเหนือ อีกเส้นทางหนึ ง ่ ไปทางใต้ตามล�ำพญากลาง เลียบเขาพญาฝ่อหรือพญาไฟไปยังปากช่อง เส้น ทางนี ผ ้ า ่ นแหล่งชุมชนโบราณก่อนประวัต ศ ิ าสตร์บน ที่ลาดสูงทางฝั่งตะวันตกของล�ำพญากลางมากมาย หนึ่งในชุมชนดังกล่าวคือ “เมืองซับจ�ำปา” ที่พัฒนา เป็นเมืองในสมัยทวารวดี ซึ่งบรรดาโบราณสถาน วัตถุที่ขุดพบมีความสัมพันธ์กับเมืองละโว้และเมือง สมัยทวารวดีอื่นๆ ในลุ่มน�้ำเจ้าพระยา ตามล�ำพญา กลางไปจนถึงปากช่อง ผ่าน “เมืองจันทึก ” จังหวัด นครราชสีมา มีช ม ุ ชนโบราณสมัยทวารวดีท พ ี่ บจารึก