เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น ฯลฯ เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น มหาเภตราฯ | Page 54

ภาพวาดลายเส้นของ Herbert Warrington Smyth บริเวณเขาเจ้าลาย เขียนขึ้นในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ กล่าว ถึงต�ำแหน่งต่างๆ ในเรือส�ำเภาหลวงเป็นชื่อภาษา จีนและมีศักดินาประจ�ำต�ำแหน่งด้วย เพียงไม่ถึง ๕๐ ปีต่อมา ความรู้เรื่องการ เดินเรือแบบโบราณหรือการค้าส�ำเภาก็แทบจะหาย ไปสิ้นแล้ว ดังบันทึกของ Herbert Warrington Smyth ซึ ง ่ เป็นผู เ ้ ชี ย ่ วชาญชาวอังกฤษด้านธรณี ว ิ ท ิ ยา และต่อมาเป็นเจ้ากรมเหมืองแร่คนแรกของสยาม สังเคราะห์ข้อมูลที่เขาเรียกว่า เส้นทางการค้าสาย เก่า เมื อ ่ เดินทางส�ำรวจแร่และข้อมูลทางธรณีว ท ิ ยา ตามแนวพื น ้ ที ค ่ าบสมุทรทั ง ้ ทางฝั ง ่ อันดามันและอ่าว สยาม ในช่วงฤดูฝน พ.ศ. ๒๔๓๙ เขากล่าวถึงช่วงฤด มรสุมนี้เริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคมถึงตุลาคม ทราบ กันดีว่ากลางคืนจะมีลมพัดออกจากแผ่นดินทางทิศ ตะวันตกและทางใต้ของลมตะวันตกเฉียงใต้จะพัด กลับช่วงเก้าโมงเช้า และเที่ยงก็จะพัดไปยังทิศใต ลมกลางคืนจะช่วยท�ำให้เรือออกจากฝั ง ่ ไปไกลๆ ได ชาวเรือจะหมุนเรือไปทางด้านซ้ายของใบเรือแล้ว แล่นเลียบชายฝั ง ่ ออกไป วิธ น ี จ ี้ ะท�ำให้เรือแล่นเลียบ ชายฝั่งลงไปทางคาบสมุทรทางใต้ได้ดีในขณะที่ลม ฝนมาจากยอดเขาจากแนวเขาสูงแล้วพัดลงสู่ทะเล ถ้ามีพายุพ ด ั จัดเป็นเวลายาวนานการเดินทางก็จะเร็ว 54 ขึ้น เขายังบันทึกไปพร้อมกับการวิเคราะห์ข อ ้ มูล จากการส�ำรวจและสังเคราะห์ข้อมูลจากนักเดิน ทางในอดีตว่า ...ระหว่างแม่น�้ำเพชรบุรีและสามร้อยยอด ไม่มีบริเวณใดที่เป็นอ่าวจริงๆ นอกจากที่ “ปราณ” อ่าวที เ ่ มืองปราณหากเข้าไปทางปากน� ำ ้ เรือที จ ่ ะเข้า มาได้ต้องกินน�้ำไม่เกิน ๖ ฟุต มีเขากะโหลกเป็นท ก�ำบังลมส�ำหรับเรือขนาดเล็ก ปราณมีคนอยู ไ ่ ม่มาก และมีส น ิ ค้าที ช ่ าวบ้านค้าขายคือ หวาย ชันยาเรือ ไม ฝาง ไม้ค้างที่ใช้ค�้ำพริกไทย กะปิ ปลาทูตากแห้ง จากปราณคื อ เทื อ กเขาสามร้ อ ยยอดมี ท ทอดสมอเรือ เป็นจุดสังเกตส�ำหรับการเดินเรือออก ทะเลของนักเดินเรือซึ่งมองเห็นสามร้อยยอดได้ทุก ทิศทางในระยะห้าสิบไมล์ เหมือนหอคอยหรือมหา วิหารมหึมาตระหง่านน่าเกรงขาม จากปราณจึงถึงเกาะหลักซึ่งเป็นอ่าวจอด เรือดีที่สุด เพราะปลอดภัยจากลมทุกทิศยกเว้นลม จากตะวันออกเฉียงเหนือ บริเวณนี ค ้ อ ื แนวอ่าวเมือง ประจวบคีรีขันธ์ในปัจจุบัน จากนั้นจึงถึงบางสะพาน ปะทิวและชุมพร ตามล�ำดับ จากชุมพรจะตัดข้ามไปทางฝั่งอันดามัน เที่ยวตามตำ�นาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น มหาเภตรา-เจ้าลาย-ตาม่องไล่-เจ้ากรุงจีน