տեղափոխում էին բրդով լի պարկեր , ձիթայուղի տակառներ , կտորեղենի փաթոթներ . այն ամենը , ինչ կարելի կլիներ վաճառել ։
Նոր էր Կեսարը ելել տախտակամած , երբ նրան մոտեցավ խոշորամարմին , ըմբիշի կազմվածքով մի տղամարդ ։ Սա եկավ , կանգնեց քնաթաթախ գերու դիմաց , ոտիցգլուխ տնտղեց նրան , ապա , դեմքի երկար սպին ծուլորեն շոյելով , հարցրեց .
— Պատրի ՞ կ ես ։
Հետո մռութը մոտեցրեց գերու դեմքին , ասես նրա հոտից պիտի առներ հարցի պատասխանը ։
Կեսարը հոնքերի տակից խեթ նայեց ծովահենին , խոսքի չարժանացրեց նրան և , զզվելով նրանից փչող անորակ գինու վանող հոտից , նահանջեց կես քայլ ։
Գործը թողած ծովահենները հավաքվեցին նրանց շուրջը ։ Դրանից ոգևորվելով ՝ սպիավորը , որ , նախկին ստրուկ լինելով , սաստիկ ատում էր հռոմեացիներին , անզուսպ ցանկություն զգաց նվաստացած տեսնել գերուն ։
— Ի ՞ նչ է , գայլի ՛ ձագ [ 19 ] ,— ասաց նա քամահրանքով ,— Հռոմուլոսի տականքները նեղո ՞ ւմ են , որ լքել ես վարդագույն անառականոցը ։ Իսկ գուցե մեկնում ես պրովինցիա ստանալու , հը ՞։
Հավաքվածների միջից ծիծաղի ձայն լսվեց ։
Հռոմեացի արիստոկրատը , որ սովոր չէր այսպիսի տոնի և միայն կարգադրել գիտեր , այնպես մոլեգնեց , որ մի պահ ցանկացավ բռունցքի հարվածով ջախջախել դիմացինի գանգը , բայց զսպեց իրեն և , ատելությամբ նայելով ծովահենի հրճվանքից փայլող աչքերի մեջ , թունոտ պատասխանեց .
— Երևում է ՝ դու դեռ իսկական հռոմեացու չես հանդիպել ։ Նրա ձայնի մեջ վախի նշույլ չկար , և դա զգաստացրեց ծովահեններին ։
Տախտակամածի վրա օդը սառն էր , և խառնաշփոթի մեջ միայն տունիկա հագած պատրիկը սկսեց դողացնել և , դառնալով գլխիկոր կանգնած ազատարձակին , կարգադրեց տոգան բերել ։ Ափրոկլեսը վախվորած նայեց մեկ ավազակապետին , մեկ տիրոջը , հետո , Կեսարի ծայրաստիճան հանգստությունից համարձակություն առած , հեռացավ նավակողից ։
Ցասումով նկատելով , որ ոչ իր դեմքի սարսափազդու սպին , ոչ ձայնի արհամարհական տոնը , ոչ ծովահենների բազմությունը և ոչ էլ նավատիրոջ արյունաքամ դիակը սպասելի ներգործություն չունեցան գերու վրա , ավազակապետը կատաղեց այն աստիճան , որ մի պահ ցանկացավ թռցնել այդ հանդուգն գլուխը , բայց հետո , միտքը փոխելով , ետ քաշեց դեպի գոտին գնացող ձեռքը . գլխատելուց ստացած բավականությունը մեկ դենար անգամ չէր արժենա , իսկ , թողնելով գլուխն իր տեղում , նա հույս ուներ ստանալ ավելին , հազար , տասը հազար անգամ ավելին ։
Ոսկեկար տոգան ձեռքին , ազատարձակը եկավ ու հնազանդ կանգնեց տիրոջ մոտ ՝ չհամարձակվելով այն գցել Կեսարի ուսերին ։
— Ի ՞ նչ ես շվարել ,— բարկացավ Գայոսը ,— սառեցնե ՞ լ ես ուզում ինձ ։