"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 53
Доржэханда үхиниинь Хэжэнгын лицейдэ буряад хэлэнэй багша, хоёр үхибүүдэй
эжы, нүхэрынь Анатолий 2-дохи hургуулиин захирал. Доржэханда хүгшэн
эжыгээ hажааhан даруухан зантай, багаханhаа али юумэндэ болгоомжотойхон,
найдамтай түни түбшэн багша гээд hанагшаб. Золтой hурагшад иимэ багшаhаа
хэшээл абадаг байха.
Галан – эмнэлгын эрдэмэй кандидат, Ороной эмнэлгын отологшо. Нэгэ үритэй,
эхэнэрынь эмшэ. Эрхыдээ эмтэй, долёобортой домтой, ехэл бэрхэ аргашан
болонхой. Эхэ эсэгынгээ, нютагайнгаа нэрэ үргэжэ, зон голдоо магтаалтай ургажа
ябаhан залуу эрдэмтын ехэ замда амжалтал булта хүсэел даа. Ямаршье сүлөөгүй
үедэнь хандахада, үдэр, hүни, холо ойро гэнгүйл оролдожо, амитан зониие үбшэн
зоболонhоонь аршалдаг. Хэды ехэ үреэл буянда хүртэнэб даа? Аласайнь харгы
арюухан лэ байхал.
Галсан хүбүүниинь Хэжэнгын нэгэдэхи дунда hургуулиин авто-хэрэгэй
багша, гурбан үхидтэй, нүхэрынь наймаанай ажалда хүдэлдэг. Галсан нимгэхэн
шарайтай. Зулгыхан абаритай хүбүүн юм. Арюухан урадхалтай тунгалаг уhан
шэнги сэхэ зантай хүбүүн гэжэ уулзахадаа ойлгоо hэм. Боро бодол, хазагай үгэ,
hанаан гэжэ огто үгы – ямар тиимэ hайхан хүн ургажа ябана гээшэб даа гэжэ эхын
сэдьхэлээр баясаа hэм. Иимэл багшаhаа хэшээл абадаг hурагшад урагшатай.
Баярма басаганиинь Улаан Yдын 18-дахи hургуулиин багша, гурбан үхибүүтэй,
нүхэрынь хүүгэдэй колониин хүмүүжүүлэгшэ. Баярма жааханhаа нагаса эжыгээ
шарайгаараа hажааhан гээд hанагшаб. Саб гэмэ шангахан бэетэй, эршэтэйхэн
багша болонхой гэжэ тэмдэглэхээр. Һурагша ябахаhаа харюусалга ехэтэйгээр али
бүхы юумэндэ хандадаг, эрхим hурагшадай нэгэн бэлэй. Хаража ябахадам, тэрэл
зангаа орхёогүй агша.
Улзытэ хүбүүниинь эмшэ, зүрхэнэй эмшэн, Сотниковын реабилитационно
түбтэ ажаллана, эхэнэрынь эмшэ. Улзытэ угhаа эсэгэшүүгээ, даруухан зантай,
зулгыхан хүбүүн гэжэ ойлгогшоб. Баhал ахадаал солотой аргашан болохонь
дамжаггүй.
Балма. Газар дээрэ түрэhэн уялгаяа бэелүүлэн, инаг нyхэр боложо, үнэр бүлын
эхэ, аша гушанарай эжы болоош.
Yлэhэн наhандаа
Yлзы жаргалтай ажаhуугаарай.
Жаран дабаан жаргалтайшье,
Жабартайшье гаталагдаа.
Yетэн нүхэдэйш,
Yнэр аша, үринэрэйш зүгhөө хүсэебди:
Сэсэгээр намаалhан сэнгүү нютаг,
Сэдьхэлhээ дэлбэрhэн алтан булаг
Сахилза бодолтой, ходол зулгы,
Сарюухан hуугыш даа, ашата эжы!
- гэжэ М. Р. Чойбоновай шүлэгэй бадагаар үреэебди.
51
1993