"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 180

«БУЯН ДЭЛГЭЖЭ, ҺАНАЛ ТҮҮРЭЭНЭБ…»
Оросой Холбоотын уран зохёолшодой холбооной
гэшүүн, залуу уран зохёолшодой ба эхилэн
бэшэгшэдэй холбооной түрүүлэгшэ, Монгол, Хальмаг,
Тыва оронуудай хүндэтэ эрхэтэн, «Сэнхир хадаг»
(1990 он), «Долоон үнгын һолонго»(1994), «Мүнхын
аршаанай мүнгэн дуһал» (1996), «Мүнхэ зулын толон
доро» (1997), «Минии нүхэд – амиды бурхад» (1999)
гэһэн номуудай зохёолшон Матвей Рабданович
Чойбоновай ХХ зуун жэлэй эсэстэ бэшэгдэһэн
номойнь удха дээрэ тобшохоноор тогтожо, сэсэн
уншагшадта һаналаа хубаалдаха хүсэлэнтэйб.
Бурхан багшын урда һуунаб,
Буян дэлгэжэ, һанал түүрээнэб.
Мүнөө, үглөө, ерээдүйн сагта
Минии наһа абарха Дархада
Хэды мянган жэлнүүд үнгэрөөб.
Хэндэшье нюусаяа хүсэд таалгаагүй,
Хүсэтэ эршэтэ ухаан бодолоймной Хаан
Хэзээдэ найдамтай Бурхан багша!
Урдатнай һүгэдэн, доро дохин,
Ушар ябадалаа дуулган, бисалгал,
Амгалан байдалаа, жаргалаа, арад зоноо
Алтараа сэдьхэлдэтнай найдан үлэнэб.
Самсарта юртэмсын орёо байдалай хара сагааниие ойлгонгүй, олон үе наһан
соогоо мэдэхэгүй үнгэржэ, оршолонгой гүн ехэ далай соо тэмтэрэн зободогнай,
богонихон болзортой наһан соогоо үнгэршэдэг байхамнай тон гэмшэлтэй,
харамтай…
Бурхан багшын номнолые хүн түрэлтэн наһанайнгаа эхинһээ ойлгожо һурабал,
алдуу, нүгэл тэбшэжэ һураха байгаа бэшэ гүбди.
Дурадханаб: һургуулинуудта, эхин ангиуудһаа һурагшадта буддын шажан
тухай тусхай хүтэлбэрир хэшээлнүүдые үнгэргэхэ. Жэшээнь, сансар, юртэмсэ,
хүнэй һүнэһэн, эхэ зургаан зүйл, буян, нүгэл гээшэ юун бэ гэхэһээ эхилээд,
үхибүүд, һурагшад ехэтэ һонирходог болонхой.
Ямаршье үе сагта хүндэ нигүүлэсхы сэдьхэл сэдьхэжэ, бэеэ һорихо гээшэ бага
бэшэ тэсэбэри, һургаал. Энэ талаар Зохёолшон тэсэбэритэй, арад зоноо аршалха,
арюу сэдьхэлдэ найдама гүнзэгы бодолоор хүлеэн угтан байдагынь эли.
Хэбэл соохоноо шэрэээшье һаа
Хэншье болохым мэдээгүйш,
178