БҚМУ жаршысы - Вестник ЗКГУ БҚМУ жаршысы - Вестник ЗКГУ

БҚМУ Хабаршы №2-2019ж. Оқыту мен тәрбиелеудің әдістері мен формаларын іздеу міндетін шеше отырып, білім алушылардың мотивациялық саласын, олардың шығармашылық белсенділігін дамытуға ықпал ететін белсенді формалар мен әдістерге артықшылық беру қажет. Белсенді оқыту әдістері – МАО – оқу процесін ұйымдастыруға бағытталған және арнайы құралдармен жағдай жасайтын, білім алушыларды танымдық іс-әрекет процесінде оқу материалын өзіндік, бастамашылық және шығармашылық игеруге ынталандыратын педагогикалық іс-әрекеттер мен тәсілдер жиынтығы. Белсенді оқыту әдістерінің пайда болуы оқытушылардың білім алушылардың танымдық қызметін жандандыруға немесе оның артуына ықпал етуге ұмтылуымен байланысты. Білім беру үдерісінде белсенділіктің үш түрі айқын көрінеді: ойлау, әрекет және сөйлеу. Тағы бір – эмоциялық- жеке ақпаратты қабылдау. Сабақта белсенді оқытудың қолданылатын әдістерінің түріне байланысты не бір түрі немесе олардың үйлесімі іске асырылуы мүмкін. Оқушылардың белсенділігін арттыру дәрежесі сабақта білім алушылардың белсенділігінің қандай және қанша түріне байланысты қарастырылады. Мысалы, дәрісте ойлау (бірінші кезекте есте сақтау), практикалық сабақта – ойлау және әрекет, дискуссияда – ойлау, сөйлеу және кейде эмоционалдық – тұлғалық қабылдау, іскерлік ойында – белсенділіктің барлық түрлері, экскурсияда – тек эмоционалдық-тұлғалық қабылдау. Бұл тәсіл эксперименталды деректермен келісіледі, олар материалды дәрістік беру кезінде 20-30% – дан артық емес, әдебиетпен өз бетінше жұмыс істеу кезінде 50% – ға дейін, сөйлесу кезінде 70% – ға дейін, ал зерттелетін қызметке жеке қатысу кезінде 90% – ға дейін сіңірілетіндігін көрсетеді [2]. Қазіргі жағдайда жеке қолданылатын компьютер қандай көрнекі құралдарды қолдануға ерекше көңіл бөлінеді. Компьютерлік технологиялар танымдық іс-әрекетті белсендіруге үлкен мүмкіндік береді. Ақпараттық технологиялар әр түрлі «саяхатқа» баруға көмектеседі, онда білім алушылар білім іздеушілерге айналады. Компьютермен жұмыс білім алушылардың қызығушылығын арттырады және оқыту мотивациясын күшейтеді. Компьютерлік технологияларды пайдалану заманауи, жаңа ақпаратқа қол жеткізу, білім көзімен «диалогты» жүзеге асыру, білімді бағалаудың жаңа түріне мүмкіндік береді. Мультимедиа құралдары басқа техникалық оқыту құралдарымен салыстырғанда көрнекілік принципін іске асыруды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Табысты, компьютерлік бағдарламалар оқытуды қызықты және әр түрлі формада жасауға мүмкіндік береді [3]. Оқытудың белсенді түрлері мен әдістері ретінде іс – шаралардың кең жиынтығы: білім алушылардың өсіп келе жатқан ерекшеліктерін, қабілеттері мен бейімділігін ескере отырып, бағдарламалық оқыту, оқу-көрнекі құралдарды, техникалық құралдар мен аспаптарды кеңінен қолдану, аудиторияларда сабақтардың әртүрлі түрлері мен нысандары, кеңістікті аймақтарға бөлуді ескере отырып, сабақ жүргізу. Оқыту белсенділігінің деңгейін арттыратын жұмыс түрлері: - Сабақ өткізудің дәстүрлі емес түрлерін қолдану (іскерлік ойын – сабақ, жарыс – сабақ, семинар – сабақ, экскурсия – сабақ, кіріктірілген сабақ және т. б.); 72

БҚМУ жаршысы - Вестник ЗКГУ БҚМУ жаршысы - Вестник ЗКГУ | Page 73