«Ψυχολογία :έρευνα & εφαρμογές»
Νοέμ, 2019
Tόμος 2, Τεύχος 5, ISSN: 2623- 3673
ορισμένα χαρακτηριστικά της νόσου σχετίζονται με την ευπάθεια
[222], τη διάρκεια της ασθένειας, τα υπολειμματικά συμπτώματα
της διάθεσης, την τρέχουσα αντιψυχωτική θεραπεία [197] και το
ιστορικό της ψύχωσης [48]. Έχει αναφερθεί σχέση μεταξύ της
έκπτωσης της εκτελεστικής λειτουργίας και της σοβαρότητας της
γενικής ψυχοπαθολογίας, όπως μετράται από την PANSS [198] και
με
την μειωμένη αντίληψη [223]. Τέλος, οι διαφορές στις
νευρογνωσιακές επιδόσεις θα μπορούσαν να είναι αποτέλεσμα
των διαφορών στη συννοσηρότητα μεταξύ των ασθενών με ΔΔ και
των φυσιολογικών μαρτύρων [321]. Ένα σημαντικό μεθοδολογικό
πρόβλημα είναι ότι τα διαγνωστικά κριτήρια για την ευθυμία
διαφέρουν μεταξύ των μελετών και, ως αποτέλεσμα, τα
συμπεράσματα είναι ασαφή. Ίσως ακόμη και οι καταστάσεις που
δεν πληρούν τα κριτήρια διάγνωσης
να επηρεάζουν την
προφορική μνήμη [120] και επίσης η παρουσία υπολειπόμενων
συμπτωμάτων διάθεσης, ανεξάρτητα από την πολικότητα, μπορεί
να έχει αρνητική επίπτωση στις δοκιμασίες ελέγχου της προσοχής.
[197]. Η εξασθένιση της ροής των ιδεών σχετίζεται με
υπολειμματική μανία, αλλά όχι με κατάθλιψη [285]. Η εικόνα μας
σχετικά με την παρουσία νευρονοητικού ελλείμματος κατά τη
διάρκεια της ευθυμίας μπορεί να αλλάξει μετά τον έλεγχο για
υπολειπόμενα συμπτώματα σε σταθεροποιημένους ευθυμικούς
ασθενείς [19, 97, 192]. Μία μελέτη ανέφερε ότι εκτός από την
τρέχουσα συμπτωματολογία, ο αριθμός των προηγούμενων
εισαγωγών σε νοσοκομείο και το οικογενειακό ιστορικό
διαταραχών της διάθεσης σχετίζονται με την ανεπάρκεια της
μνήμης σε ασθενείς με ΔΔ [137]. Ειδικότερα, η μείωση της λεκτικής
μνήμης μπορεί να σχετίζεται με την παρουσία συμπτωμάτων
υποσυνδρόμου διάθεσης, τη διάρκεια της ασθένειας και τον αριθμό
προηγούμενων μανιακών επεισοδίων, με απόπειρες αυτοκτονίας
και νοσηλείες [120, 144, 149].
Η πρώτη μελέτη παρακολούθησης διαπίστωσε ότι από ασθενείς
χωρίς καμία νευρονοητική δυσλειτουργία στο πρώτο επεισόδιο, το
ένα τρίτο είχε σημαντικά ελλείμματα μετά από 5-7 χρόνια [322]. Η
συνολική εικόνα θα μπορούσε να είναι πιο περίπλοκη, καθώς κατά
τη διάρκεια του πρώτου επεισοδίου της ασθένειας, σε μη
ψυχωσικούς ασθενείς, μπορεί να μην υπάρχει κανένα
νευρογνωσιακό έλλειμμα, ενώ, ασθενείς με ψυχωσικά
χαρακτηριστικά εμφανίζουν έλλειμμα συγκρίσιμο με αυτό που
παρατηρείται σε ασθενείς με σχιζοφρένεια [302]. Μετά το πρώτο
επεισόδιο, ο χρόνος ανάκαμψης συσχετίστηκε με εκτελεστική
λειτουργία και πιθανώς με λεκτική ευχέρεια [323]. Μια μετα-
ανάλυση επιβεβαίωσε ότι υπάρχει νευρονοητική δυσλειτουργία σε
όλες τις φάσεις της ΔΔ. Αυτή η μετα-ανάλυση, υπολόγισε τα
μεγέθη
αποτελέσματος για συγκεκριμένους νευρογνωστικούς
τομείς ξεχωριστά για κάθε φάση. Κατά τη διάρκεια των οξέων
μανιακών/μεικτών καταστάσεων, αυτά τα μεγέθη ανέδειξαν σαφή
μείωση της προσοχής (0.79-0. 90), της προφορικής εκμάθησης
(1.43) και της καθυστερημένης ελεύθερης λεκτικής ανάκλησης
(1.05),της ευχέρειας χρήσης (0.51) και σημασιολογική ροή (0.59),
γενική εκτελεστική λειτουργία (0.72) και επιτάχυνση αλλαγής σετ