«Ψυχολογία :έρευνα & εφαρμογές»
Νοέμ, 2019
Tόμος 2, Τεύχος 5, ISSN: 2623- 3673
παρατηρείται στη σχιζοφρένεια, αν και ως γενικό προφίλ το
νευρογνωστικό έλλειμμα σε ψυχωσικούς ασθενείς με ΔΔ είναι
παρόμοιο με αυτό που παρατηρείται σε μονοπολική ψυχωτική
κατάθλιψη [66]. Μια μετα-ανάλυση ανέφερε ότι οι ασθενείς με ΔΔ
αποδίδουν καλύτερα από τους ασθενείς με σχιζοφρένεια, και τα
μεγέθη της διαφοράς κυμαίνονταν μεταξύ 0,26-0, 63 για IQ,
διανοητική ταχύτητα, προφορική μνήμη εργασίας, άμεση οπτική
μνήμη, λεκτική ροή (με το μεγαλύτερο μέγεθος να ισούται με 0,63),
εκτελεστικό έλεγχο και σχηματισμό ιδέας, αλλά χωρίς καμία
διαφορά σχετικά στους υπόλοιπους τομείς [65]. Πρέπει να
σημειωθεί ότι υπήρχαν μόνο ποσοτικές και όχι ποιοτικές διαφορές.
Μεταξύ των μελετών παρατηρήθηκε σημαντική ανομοιογένεια στα
μεγέθη αποτελέσματος και αυτό οφείλεται εν μέρει στα
μεθοδολογικά ζητήματα και στο μέγεθος και τα κλινικά
χαρακτηριστικά των δειγμάτων της μελέτης [307].
Ακόμη και ελλείψει υφιστάμενων ψυχωτικών συμπτωμάτων, το
ιστορικό ψυχωσικών χαρακτηριστικών σχετίζεται επίσης έντονα με
την επιδείνωση της νευρογνωσιακής επίδοσης [129, 188], ιδίως
όσον αφορά τα μέτρα εκτελεστικής λειτουργίας, τη λεκτική και
χωρική μνήμη εργασίας [48, 84]. Ωστόσο, δεν φαίνεται να υπάρχει
πλήρης κατηγορηματική διάκριση μεταξύ ψυχωσικής και μη
ψυχωτικής ΔΔ, δεδομένου ότι η επίπτωση αυτή είναι μέτρια [308].
Η παρουσία του οικογενειακού ιστορικού συσχετίζεται με χειρότερη
οπτικοκινητική προσοχή σε ασθενείς με ψυχωσική ΔΔ [309],
ωστόσο αυτό το φορτίο είναι λιγότερο σοβαρός σε σύγκριση με τη
σχιζοφρένεια, καθώς οι απόγονοι μητέρων με ΔΔ έχουν ηπιότερη
νευρονοητική δυσλειτουργία σε σύγκριση με τους απογόνους
μητέρων με σχιζοφρένεια [310]. Πιθανώς ανάλογα µε το δείγμα της
µελέτης (αναλογία ασθενών µε ΔΔ-I και ΔΔ-II) και τον ορισμό της
ψύχωσης, τα αποτελέσματα ποικίλλουν και υποδηλώνουν µια
νοσολογική συνέχεια µεταξύ ψυχωσικών και µη ψυχωσικών
διπολικών περιπτώσεων. Είναι ενδιαφέρον ότι ένα τέτοιο ιστορικό
ψυχωσικών συμπτωμάτων σχετίζεται αντιστρόφως με τη
νευρονοητική λειτουργία στους συγγενείς των ασθενών [311]. Μια
άλλη μετα-ανάλυση ανέφερε ότι μεταξύ ασθενών με και χωρίς
ιστορικό ψυχωσικών συμπτωμάτων, δεν υπήρχαν διαφορές όσον
αφορά την προσοχή και την οπτική μνήμη. Οι παρατηρούμενες
διαφορές όσον αφορά το συνολικό IQ, την πνευματική ταχύτητα,
την εργασιακή μνήμη, τον σχεδιασμό και τη λογική και τις
εκτελεστικές λειτουργίες είναι μικρές και μόνο αφού εξαιρεθεί μία
εξωτερική μελέτη [227] το μέγεθος των επιπτώσεων στις
εκτελεστικές λειτουργίες αυξάνεται στο 0,55 [308]
Είναι πιθανό οι νευρογνωσιακές διαφορές μεταξύ ψυχωτικών και
μη ψυχωσικών ασθενών με ΔΔ να είναι στην πραγματικότητα το
αποτέλεσμα μιας προηγούμενης έναρξης νόσου ή χρήσης
φαρμάκων αντί του αποτελέσματος της ψύχωσης αυτής καθαυτής.
Σύμφωνα με αυτό, μία μετα-ανάλυση έδειξε ότι οι ψυχωτικοί
ασθενείς με ΔΔ στις παραπάνω μελέτες είχαν νεότερη ηλικία
εμφάνισης νόσου, περισσότερες εισαγωγές σε νοσοκομεία και
μεγαλύτερο ποσοστό αυτών χρησιμοποιούσαν αντιψυχωσικά.
Είχαν επίσης χαμηλότερου επιπέδου εκπαίδευση [308]. Οι