ανθρώπου «η φύσις, το έθος και ο λόγος». Ο J.J.Rousseau πίστευε στο παιδαγωγικό αξίωμα “laisser faire la nature” («αφήστε τη φύση να λειτουργήσει»). Δίδασκε την επιστροφή στην φύση και την ελευθερία (Πάσσαμ, 2001:13). Στην Ευρώπη στις αρχές του
20ου αιώνα, κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα «υπαίθρια σχολεία» που συνδέουν
την φύση με την μάθηση. (Charlottemburg 1904, Mylouse 1906, Lyon 1908). Ένας άλλος
τύπος σχολείου ήταν οι «παιδικοί κήποι» του Frӧebel (1920). Στην Ελλάδα, το Σχολείο
Εργασίας θεωρήθηκε ο σπουδαιότερος νεωτερισμός του 20ου αιώνα. Ο Μιχ. Παπαμαύρου αναφέρει: «Το σχολείο, που σ’ αυτό ο μαθητής δεν μαθαίνει αλλά εργάζεται, ή καλύτερα που δεν μαθαίνει δεχόμενος παθητικά τις γνώσεις, μα που μαθαίνει εργαζόμενος, κι έτσι ανακαλύπτει ο ίδιος τις γνώσεις» (Πάσσαμ, 2001:17). Τα μεθοδολογικά αυτά
εργαλεία ατόνησαν εξαιτίας κοινωνικών και αναπτυξιακών επιλογών και επανήλθαν
στο τέλος της δεκαετίας του 1980 με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και σταδιακά ως
ερ έθισμα για μια αναθεώρηση και επαναπροδιορισμό του τρόπου ζωής που μας επέβαλε η ταχύτατη ανάπτυξη. Σήμερα, η ανάγκη εισαγωγής του Σχολικού Κήπου στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι πλέον επιτακτική με διαφοροποιημένους στόχους και προσθήκη εκτός από την γνωριμία με θέματα περιβάλλοντος και την προστασία του: την
αστική γεωργία, την διατροφική αυτάρκεια, την εξασφάλιση της ποιότητας της τροφής
μας, καθώς η ανώνυμη και μαζική παραγωγή τροφίμων μας οδήγησε σε ακατάλληλα
τρόφιμα. Η οικονομική κρίση τέλος, επέβαλε την δημιουργία αστικών λαχανόκηπων
(δημοτικών και σχολικών) σαν μικρή διέξοδο στο πρόβλημα της διατροφικής επάρκειας.
Ι. Ο ΚΗΠΟΣ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Η ιστορία της Διδακτικής μας πληροφορεί ότι η ανάγκη της δημιουργίας σχολικών κήπων προήλθε από την έλλειψη ζωντανής επαφής και μελέτης φυτών
και ζώων, που δυσκόλευε πολύ την διδασκαλία της φυσικής ιστορίας στα
σχολεία των πόλεων. Την έλλειψη αυτή ήρθε να καλύψει ο σχολικός κήπος,
που αποτέλεσε εξαιρετικό διδακτικό μέσο όχι μόνο για τα φυσιογνωστικά μαθήματα, αλλά και την γεωγραφία, την πατριδογνωσία και την ιχνογραφία.8
ΙΙ. Ο ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΣΗΜΕΡΑ
Τα πλεονεκτήματα του σχολικού κήπου είναι πολλά, καθώς οι μαθητές διευρύνουν τις
γνώσεις τους για το φυσικό περιβάλλον, αποκτούν νέα ενδιαφέροντα και αναπτύσσουν
8
Στο βιβλίο: Ο σχολικός κήπος-Αριστ. Ι. Κριάρη/Γεωπόνου-Αθήναι 1954, Εκδότης Σ. Σπύρου - διαβάζουμε: «ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΚΗΠΟΥ: Η λειτουργία τού σχολικού κήπου καθορίζεται από την
εργασία:1) τού υπεύθυνου διδασκάλου διευθυντού του 2) των μαθητών, και 3) από την συνεργασία εξωσχολικών παραγόντων» Απόσπασμα από το: http://www.ftiaxno.gr/2012/11/blog-post_16.html.
30