FORUM
άποψη για τους πιθανούς κινδύνους από άλλες εταιρίες , σε μια χώρα με δυο προηγούμενα περιστατικά καταρρίψεων , αλλά και την απαίτηση , όπως τόνιζαν τα στελέχη της , να « επιχειρούν μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από την αποστρατικοποιημένη ζώνη » που τη χωρίζει από τη Βόρεια Κορέα . Το ερώτημα , βέβαια , που εγείρεται στην προκειμένη περίπτωση είναι , εάν θα πρέπει να επαφίεται στην καλή διάθεση ή την ευαισθησία των αεροπορικών εταιριών η λήψη τέτοιων αποφάσεων , ειδικά , μάλιστα , όταν παρεκκλίσεις από αεροδιαδρόμους , όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας , προσθέτουν τεράστιο επιπλέον κόστος στις επιχειρήσεις τους . Το πόσο διαφορετικά ενεργούν οι αεροπορικές εταιρίες σε τέτοια θέματα φάνηκε την εβδομάδα μετά το συμβάν της MH17 και σε μια άλλη περίπτωση , την - πρόσκαιρη - απαγόρευση πτήσεων προς το αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν του Τελ Αβίβ . Τη NOTAM της αμερικανικής FAA , η οποία αφορούσε , βέβαια , μόνο σε αμερικανικές εταιρίες , έσπευσαν να ακολουθήσουν και πολλοί άλλοι αερομεταφορείς , ενώ η ισραηλινή El Al ( για ευνόητους λόγους ) συνέχισε να πετά , όπως , όμως , επίσης συνέχισε τις υπηρεσίες της και η British Airways . Αρκετοί ασκούν ήδη έντονη κριτική στο γεγονός ότι ένα τόσο κρίσιμο θέμα εφαρμογής περιορισμών ενόψει κινδύνων αποφασίζεται σε κρατικό επίπεδο χωρών , οι οποίες έχουν τα δικά τους συμφέρονται , και καλούν ήδη για τη συγκρότηση υπερεθνικών οργάνων που θα λαμβάνουν τέτοιες αποφάσεις . Στα παραπάνω υπάρχει ήδη το επιχείρημα ότι η Ουκρανία , αν και επέβαλε περιορισμούς πάνω από την περιοχή του συμβάντος ανεβάζοντας σταδιακά το ύψος απαγόρευσης πτήσεων , καθυστέρησε δραματικά και - όπως αποδείχθηκε - μοιραία στο να επιβάλει καθολική απαγόρευση , παρά το γεγονός ότι υπήρχαν όλες οι ενδείξεις ότι ο κίνδυνος είχε κλιμακωθεί ήδη μέρες πριν την κατάρριψη . Επισημαίνουν δε ότι για το Κίεβο η καθυστέρηση αυτή είχε κυρίως πολιτικούς λόγους . Από την άλλη , δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι στους παραπάνω θα πρέπει να προστεθούν και καθαρά οικονομικοί λόγοι , καθώς ο ουκρανικός φορέας παροχής υπηρεσιών ελέγχου εναερίου κυκλοφορίας UkSATSE έχει τεράστια έσοδα από τους εξαιρετικά υψηλής κυκλοφορίας αεροδιαδρόμους της
Φωτο : Jeroen Akkermans RTL News
περιοχής , τα οποία δεν ήθελε επ ’ ουδενί να απολέσει . Αυτό , βέβαια , δεν ισχύει μόνο για την Ουκρανία , καθώς σε κάθε χώρα κάτω από αντίστοιχες συνθήκες περιφερειακών εντάσεων , θα υπάρχουν πάντα εθνικοί , πολιτικοί αλλά και άλλοι λόγοι που , ίσως , βαρύνουν στη λήψη αποφάσεων περισσότερο από την ασφάλεια . Όσοι , βέβαια , καλούν για τη σύσταση υπερεθνικών οργανισμών που θα αναλάβουν την επιβολή ρυθμίσεων και απαγορεύσεων , θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι ο σχετικός δρόμος είναι πολύ ολισθηρός . Η επιβολή τέτοιων περιορισμών είναι προέκταση των κυριαρχικών δικαιωμάτων κάθε κράτους στον εναέριο χώρο της επικράτειάς του και μια σχετική συμφωνία , ακόμη και για το καλό των αερομεταφορών και την αποφυγή περιστατικών όπως η κατάρριψη της MH17 , είναι εξαιρετικά απίθανο έως αδύνατο να επιτευχθεί . Δε θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι ένας σχετικός μηχανισμός υφίσταται ήδη , καθώς ο ICAO έχει την αρμοδιότητα επιβολής περιορισμών πτήσεων , όταν αυτοί είναι αδύνατο να ληφθούν ή να επιβληθούν σε εθνικό επίπεδο . Ακόμη , όμως , και εάν υπάρξει κάποια μορφή συμφωνίας , οποιοσδήποτε υπερεθνικός μηχανισμός , είτε υφιστάμενος είτε μελλοντικός , που θα εκτιμά τους κινδύνους για τις αερομεταφορές και θα επιβάλλει απαγορεύσεις και περιορισμούς , θα πρέπει να λειτουργεί με απαραίτητη προϋπόθεση τη διακίνηση πληροφοριών με τις οποίες θα διασφαλίζεται η εκτίμηση . Δυστυχώς , όμως , αποδεικνύεται ότι η διακίνηση πληροφοριών , ειδικά ευαίσθητων , είναι δύσκολη ή και αδύνατη στην πράξη , ακόμη και σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο , και δε συμβαίνει ούτε ακόμη και μεταξύ συμμάχων και συνεργαζόμενων χωρών . Όπως , μάλιστα , επισημαίνουν πολλοί , ενώ οι φορείς που συλλέγουν τέτοιες πληροφορίες στη μετά την 11 η Σεπτεμβρίου εποχή είναι πολλοί και σε όλο το φάσμα , από τις πανταχού παρούσες εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών μέχρι τις υπηρεσίες πολυεθνικών εταιριών ή άλλων ιδιωτικών φορέων που ασχολούνται με θέματα ασφάλειας και εκτίμησης κινδύνων , η συνεργασία είναι πρακτικά ανύπαρκτη για μια σειρά λόγων , οι περισσότεροι από τους οποίους ανυπέρβλητοι . Υπό το πρίσμα των παραπάνω , θα επαναλάβουμε ότι το τραγικό συμβάν της κατάρριψης της Πτήσης MH17 άλλαξε για πάντα τις αερομεταφορές και όλο το πλαίσιο που τις αφορά . Είναι , όμως , ακόμη πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί πού θα είναι το νέο σημείο ισορροπίας που θα πρέπει να υπάρξει το συντομότερο και πώς θα επιτευχθεί . Από την άλλη και παρά τον τραγικό απολογισμό του Ιουλίου 2014 , η ασφάλεια πτήσεων συνεχίζει να βαίνει βελτιούμενη , ειδικά με το δεδομένο ότι η κατάρριψη της ΜΗ17 δε συγκαταλέγεται τυπικά στο πλέγμα που τη συγκροτεί , έστω και εάν άμεσα σχετιζόμενες παραλείψεις και συστημικές αστοχίες έχουν , όπως προαναφέρθηκε , ήδη επισημανθεί .
08 / 2014 5