7
προσέχουµε τον «άλλο», όταν µιλά τη γλώσσα του, να αφουγκραζόµαστε
τον πολυφωνικό ήχο των ανθρώπινων γλωσσών. 7
Εννοιολογικές διασαφήσεις
Θεωρούµε χρήσιµη τη διασάφηση κάποιων από τους όρους που
χρησιµοποιούνται
στη
συζήτηση
αυτή,
όπως
πολιτισµός,
διαπολιτισµικότητα και πλουραλισµός, για καλύτερη µεταξύ µας
επικοινωνία.
Προτιµούµε να εννοούµε τον πολιτισµό ως κουλτούρα (culture) και
όχι ως civilization, για να αποσυνδέσουµε τη διαπολιτισµική αγωγή από
την ευρωκεντρική άποψη του αποικιοκρατικού «εκπολιτισµού». 8 Ο όρος
κουλτούρα προσδιορίζει τη συλλογική ταυτότητα και τη συνοχή των
οµάδων και καλύπτει τις ποικίλες ετερότητες ατόµων και οµάδων. Με
αυτή την ανθρωπολογική ανάγνωση του όρου «πολιτισµός» η
διαπολιτισµική κατεύθυνση της αγωγής στον αιώνα µας θα µπορέσει να
αποδοµήσει τα στερεότυπα της δυτικής σκέψης, τα οποία ευθύνονται για
την αναπαραγωγή της ανισότητας των πολιτισµών, το γλωσσικό και
κοινωνικοπολιτισµικό έλλειµµα στον χώρο της εκπαίδευσης και την
απουσία ίσων ευκαιριών στις διαφορετικές φυλές και στις κατώτερες
κοινωνικά τάξεις.
Γι’
αυτό
θεωρούµε
προτιµότερη
τη
χρήση
του
όρου
«διαπολιτισµικός» αντί του ευρύτατα χρησιµοποιούµενου στη διεθνή
βιβλιογραφία όρου «πολυπολιτισµικός», καθώς οι δύο όροι δεν είναι
νοηµατικά ταυτόσηµοι, αφού το ποσοτικό επίρρηµα πολυ- (multi-)
7
C. Hagene στο: Γούναρης Β., Μιχαηλίδης Ι., Αγγελόπουλος Γ. επιµ. (1997).
Ταυτότητες στη Μακεδονία. Αθήνα: Παπαζήση. 101.
8
Βρύζας Κ. (1997). Παγκόσµια Επικοινωνία. Πολιτιστικές Ταυτότητες. Αθήνα:
Guntnberg & Williams R. (1994). Κουλτούρα και Ιστορία. Μετ. Β. Αποστολίδου.
Αθήνα: Γνώση.