İ KİZLER -V-
-A Lİ ACILAR-
f
Modern: Ne yer ama şu Topkapı sarayı! Çok büyülü bir havası var...
Ahir: Evet kardeşim, bir düşün; burada kimler yaşadı, bu yürüdüğümüz yoldan kimler geçti... Yüzlerce
yıl cihana hükmedildi buradan.
Modern: Aslında baktığımızda bu kadar büyük ve kudretli bir imparatorluk için oldukça sade bir saray
diyebiliriz.
Ahir: Saray bile diyemeyiz bence. Zira bu görmüş olduğumuz idare merkezi -yıllar içinde, hatta yüz yıl-
lar içinde- ihtiyaca göre ilâve edilen yapılar ve köşkler topluluğu. Bir de... Bakınca koca imparatorluğun
adetâ değişim sürecini görüyorum ben bu yapılarda.
Modern: Nasıl yani?
Ahir: Şöyle anlatayım sana kardeşim: Sarayın en eski binası Hazreti Fatih’in Çinili Köşk’ü, sadelik içinde,
şahsiyet ve azamet abidesi; diğer yanda sarayın son yapısı, Mecidiye Köşkü… Şatafat içinde, taklit, özen-
ti ve şahsiyetsizlik abidesi… Bakıyoruz; Hazreti Fatih Dönemi’nde, imparatorluğun en azametli yılları;
yine bakıyoruz Sultan Abdülmecit Dönemi’nde zayıflama, hastalık ve yıkılma yılları…
Modern: Yani diyorsun ki biz en kudretli zamanımızda gösterişten uzak ama şahsiyetli ve estetik yapılar
inşâ etmişken, sarayda israftan uzak sade hayatlar sürmüşken, en zayıf ve yıkılma zamanlarımızda süslü
püslü gösterişli bol israflı yapılar ve hayatlar sürmüşüz öyle mi?
Ahir: Aynıyla o kanaatteyim kardeşim. Hatta Mecidiye Köşkü kullanılmamış bile; yapılmış ve öylece bek-
letilmiş zira o dönemde padişahlar boğaz saraylarına geçmişlerdi. Dolmabahçeler, Çırağanlar vs.
Modern: Şimdi de öyle şeyler oluyor memlekette baksana, insanlar haklı olarak şikayet ediyor yeni sa-
raylardan.
Ahir: Bak kardeşim sap ile samanı da karıştırmamak lazım. Kendi şahsiyetimizi yansıtacak idare mer-
kezlerine olan ihtiyacımızı göz ardı etmemek gerekir. Zira Hazreti Fatih, İstanbul’u aldığında Bizans
Sarayı olmasına rağmen israf olmasın diye oraya yerleşmiş değildir, Topkapı Sarayı’nı inşa ettirmiştir.
Modern: Peki, neden Osmanlı padişahları Topkapı Sarayı’nı beğenmedi de boğazda o yokluk yıllarında
bol altınlı, yemek salonları natürmortlarla süslenmiş boğaz saraylarını yaptırdı?
6
www.internetdergisi.net