Upadhyaya June 2013 | Page 51

“ ñ < ä ´ e ÷\ T Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ eT ÷ dæy˚‘·\ qT ì *| æy˚j ·÷*

Ä +. Á | ü.$< ë ´| ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T { Ï < Ûäsêï˝À eø £ Ô \ & çe ÷+& é

> ∑‘· eT ÷& ˚fi¯ófl >± 6 qT +& ç 14 dü + ˆˆ \ ejÓ ÷| ü ]$ T ‹ ˝ÀqTqï u≤ \ u≤ * ø £\ ≈ £ î $< ä ´ qT ˇø £ ÁbÕ < ∏ä $ Tø £ Vü≤≈ £ îÿ >± neT \ T # ˚düTÔHêïeTì # Ó | ü ⁄‘· Tqï πø + Á < ä, sêÁwü º Á | üuÛÑT‘ ê «\ T yêdüÔyêìøÏ Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ qT eT ÷ dæy˚ùd ø ± s ¡´ Áø £ e ÷ ìï Áô |’ y˚ { Ÿ bÕsƒ ¡ XÊ \* ï, Ä bÕsƒ ¡ XÊ \ ˝À ¢ $< ë ´ yê ´ bÕsêìï Áb˛‘·‡ Væ≤ +# ˚ | üìì ø = qkÕ – düTÔHêïsTT. > ∑‘· ø =~› dü + e‘·‡ sê \ ø ±\+ ˝À düTe ÷ s ¡ T Äs ¡ T y˚ \ bÕsƒ ¡ XÊ \* ï eT ÷ dæy˚dæq sêÁwü º Á | üuÛÑT‘·«+ sêqTqï $< ë ´ dü + e‘·‡ s ¡+ ˝À düTe ÷ s ¡ T 1200 bÕsƒ ¡ XÊ \* ï eT ÷ dæy˚j · T & ÜìøÏ dæ < ä › eTe ⁄‘· Tqï ~. Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \ ˝À ¢ n˙ï edü‘· T \ qT ø £* Œ + ∫ ù |< ä≈ £ î≥T + u≤ \ qT +& ç e # ˚à $< ë ´ s ¡ Tú \ T bÕsƒ ¡ XÊ \ ˝À ì \ ø £& É >± ñ +& ˚ #· s ¡´\ qT # ˚ | ü≥ º e \ dæ +~ b˛sTT $< ë ´ s ¡ Tú \ T ˝Òs H˚ ¡ ù | s T ¡‘ √ πswüï˝ CÒwüHé’… s ¡÷| + ü ˝À Á | üuÛ ÑT‘·« bÕsƒ XÊ ¡ \* ï eT ÷ dæy˚j T · & + É kÕsê + X¯ + ˝À $< ë ´ Vü≤≈ £ îÿ #·{ ≤ º ìï ìØ « s ¡´+ # ˚j · T & Éy˚Tqì Ä +. Á | ü. $< ë ´| ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T { Ï Á | ü < Ûëqø ± s ¡´< ä ] Ù nœ \ uÛ≤s ¡‘· $< ë ´ Vü≤≈ £ îÿy˚ ~ ø £ n < Ûä ´ ø £ åes ¡ Z düuÛÑT ´\ T nsTTq Ábıˆˆ õ. Vü≤s ¡> √bÕ˝Ÿ nHêïs ¡ T. $< ë ´ Vü≤≈ £ îÿ #·{ ≤ º ìï $< ë ´ yê ´ bÕsêìøÏ ˇø £ kÕ < Ûäq +>± ñ | üjÓ ÷–+#· Tø = q & É + XÀ #· ˙j · TyÓTÆq $ wüj · TeTì $< ë ´ yê ´ bÕsêìï ìs√ ~ Û + ∫ Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ qT ã˝Àù |‘·+ # ˚j ·÷\ ì Ä +. Á | ü.$< ë ´| ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T {° n < Ûä ´ ≈ £ åî \ T Ábıˆˆ ¬ ø. #· Áø £< Ûäs ¡ sêe ⁄ Á | üuÛÑT‘ ê « ìï & çe ÷+& é # ˚XÊs ¡ T.

Ç +~ sêbÕs ¡ Tÿe < ä › Ä +. Á | ü. $< ë ´| ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T { Ï nœ \ uÛ≤s ¡‘· $< ë ´ y˚ ~ ø £ | æ \ T | ü ⁄ qqTdü ]+ ∫ ìs ¡« Væ≤ + ∫q < Ûäsêï •_ sêìøÏ $< ë ´| ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T { Ï ñbÕ < Ûä ´ ≈ £ åî \ T ¬ ø. Hêsêj · TD e ÷{ ≤ ¢& ÉT‘·÷ $< ë ´ Vü≤≈ £ îÿ #· ≥ º+ ˝ÀH˚ $< ë ´ yê ´ bÕsêìøÏ neø ± XÊ \ T < ë – ñHêïj · Tì $ e ]+ # ês ¡ T. eTs = ø £ ñbÕ < Ûä ´ ≈ £ åî \ T m. q ]‡+ Vü ‰¬ s & ç ¶ Á | üdüTÔ‘· bÕsƒ ¡ XÊ \ $< ë ´ s ¡+>± ìï Á | ükÕÔ $ dü ÷ Ô Á | üuÛÑT‘ ê «\ T $< ë ´ s ¡+> ∑ + ˝À düe ÷ q‘·«+ ø = s ¡ ≈ £ î ø ± ≈ £ î +& Ü $ eø £ åø = s ¡ πø | üì # ˚düTÔqï≥T ¢>± ø £ ì | ædüTÔqï < äì nHêïs ¡ T. eTs = ø £ ñbÕ < Ûä ´ ≈ £ åî \ T mHé. mdt. mdt. X¯s ¡ à ñqï‘· $< ë ´ s ¡+> ∑ + ˝ÀøÏ $< ˚o ô | ≥T º ã & ÉT \ Á | üy˚X¯ + < ˚X¯Á | üjÓ ÷» Hê \ ≈ £ î uÛÑ +> ∑ø £ s ¡ eTì ù | s = ÿHêïs ¡ T. < ÛäsêïÁbÕs ¡+ uÛÑ + ˝À $< ë ´ | ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T { Ï ìsê « Vü≤ø £ ø ± s ¡´< ä ] Ù nœ \ uÛ≤s ¡‘· $< ë ´ Vü≤≈ £ îÿ y˚ ~ ø £ ø ± s ¡´< ä ] Ù nsTTq & ç. s ¡ y˚Twt | ü { ≤ïj · Tø˘ eTVü ‰ sêÁwü ˝À º,; Vü ‰ sY˝À, < ˚X¯ + ˝Àì Ç‘· s ÁbÕ ¡ +‘ ê˝À ¢ Á | üuÛ ÑT‘·« bÕsƒ XÊ ¡ \\ eT ÷ dæy˚‘·> ∑T ]+ ∫ Áô |’ y˚ {° ø £ s ¡ D > ∑T ]+ ∫ $ e ]+# ês ¡ T.

Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ eT ÷ dæy˚‘· qT Áô |’ y˚ { Ÿ bÕsƒ ¡ XÊ \\ $< ë ´ yê ´ bÕsêìøÏ e ´‹ πsø £+>± »]– q á < Ûäsêï˝À mHé. s ¡| òüTTsê $ T ¬ s & ç ¶

( Á | üø £ ÿ ù | J‘· s ¡ TyêsTT) ÄVü ‰« q +‘ √ ÁbÕs ¡+ uÛÑ + ø ±> ∑, leT ‹ yÓ’. uÒ _, õ˝≤ ¢ ø ± s ¡´ es ¡ Z düuÛÑT ´\ e +< äq düeTs ¡ ŒD‘ √ eTT – dæ +~. á dü < ädüT ‡ ˝À @.| æ.{ Ï. m | òt. ø £ ècÕí õ˝≤ ¢ XÊK n < Ûä ´ ø £ å Á | ü < Ûëq ø ± s ¡´< äs ¡ TÙ \ T | æ. mdt.$. Á | üø ± wt, ¬ ø. d”‘ êsêeTj · T ´, õ˝≤ ¢ ø ± s ¡´< ä ] Ù Ç.$. sêe ÷ sêe ⁄, ùd º{ Ÿ øöì ‡\ sY ¬ ø. mdt. mHé. Á | ükÕ < é, yÓTTe «, | òüT + ≥kÕ \, #·\¢| ü *¢ Hêj · T≈ £ î \ T m +. l < ÛäsY, ¬ ø. yÓ + ø £ fÒX¯ « s ¡ sêe ⁄, ¬ ø. Hê > ∑sêE, m +. uÛÑT »+> ∑sêe ⁄, j · TT. ø £ ècÕísêe ⁄, ¬ ø. @& ÉTø =+& É \ T‘·~‘· s ¡ T \ T bÕ˝ § ZHêïs ¡ T.

pHé 2013 a

49

( m.| æ.{ Ï. j · T | òt. `257) ¬ ø. düTu≤“¬ s & ç ¶( m.| æ.{ Ï. j · T | òt. `1938) ¬ ø. Hêsêj TD · s ¬ &¶(& ç.{ ç. Ï m |), t ò ø ¬. s ¡$#·+ Á < ä(> ∑Ts T≈ ¡ î £ \ ñbÕ < Ûë ´ j T · dü +| üT ò +), > ö‘· eT(| æ.& ç. mdt. j · TT.) > √ $+< äT(& ç. mdt. z), & ç. dü « s ¡÷| üsêì( Á | ü > ∑ ‹ o \ eTVæ≤fi¯) ‹ s ¡ T | ü ‹¬ s & ç ¶(| æ. ÄsY.{ Ï. j · TT), »> ∑Hé({ Ï.$.$) #·+ Á < äqï( uÛÑeq ìsêàDø ±] àø £ dü +| òüT +) m. ◊. mdt. m | òt. Hêj · T≈ £ î \ T ãj · T ´ qï, dü < ë • esêe ⁄( m.| æ.{ Ï. m | òt. `1938)‘·~‘· s ¡ T \ T bÕ˝ § ZHêïs ¡ T.

KeTà + kÕŒ { Ÿ πø + Á < ä + e < ä › ìs ¡ düq ø ± s ¡´ Áø £ eT +

Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ eT ÷ dæy˚‘· qT, Áô |’ y˚≥T bÕsƒ ¡ XÊ \\ yê ´ bÕsêìï e ´‹ πsøÏdü ÷ Ô, nœ \ uÛ≤s ¡‘· $< ë ´ Vü≤≈ £ îÿy˚ ~ ø £, Ä +. Á | ü. $< ë ´| ü ] s ¡ ø £ åD ø £$ T { Ï | æ \ T | ü ⁄ y˚Ts ¡ ≈ £ î 21`04`2013q ôV’ ≤ < äsêu≤ < é˝Àì Ç +~ sê

bÕs ¡ Tÿe < ä › ìs ¡ düq < Ûäsêï # ˚ | ü { Ï º+~. yê ] ¸ø £ | üØø £ å \ T mdt. mdt. dæ. kÕŒ { Ÿyê \ T ´ j˚TwüHé | ü ⁄ s ¡ düÿ ]+#· Tø = ì ñbÕ < Ûë ´ j · TT \ T m≈ £ îÿe eT +~ Ä ø ± s ¡´ Áø £ eT + ˝À bÕ˝ § Zì e ´‹ πsøÏ + ∫q KeTà + õ˝≤ ¢ XÊK n < ˚s√E KeTà + ˝Àì | ü < äe‘· s ¡> ∑ ‹ | üØø £ å ù || üs ¡¢ eT ÷ ˝≤ ´+ ø £ πø + Á < ä + ôdsTT +{ Ÿ CÀôd | tŒ dü ÷ ÿ˝Ÿe < ä › ìs ¡ düqø ± s ¡´ Áø £ eT + # ˚ | ü { Ï º+~. 4 y˚ \ ø £ s ¡| üÁ‘ ê \ T y˚dæ õ˝≤ ¢ yê ´| æ‘·+>± | ü + ∫ Á | üuÛÑT‘·« $< ä ´\ qT m +& Éø £{ Ï º+~. Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ T eT ÷ dæy˚‘· qT yÓqTø £ ≈ £ î rdüTø√yê \ ì, $< ë ´ s ¡ Tú \ dü + K ´ ô |+#· T≥≈ £ î n ~ ø ± s ¡ Á | üC≤Á | ü ‹ ì < ÛäT \ T, ñbÕ < Ûë ´ j · TT \ T dü $ Twæ º>± ø £ èwæ # ˚j ·÷\ ì, Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ ≈ £ î nedüs ¡ yÓTÆq nìïs ¡ ø ±\ edü‘· T \ T ø £* Œ +# ê \ ì õ˝≤ ¢ nø £& É $ Tø˘ ôd˝Ÿ ø £ ˙ « qsY Äfi¯fl sêe ÷ sêe ⁄ ìs ¡ düq ø ± s ¡´ Áø £ e ÷ ìï ÁbÕs ¡+_ Û +# ês ¡ T. Á | ü ‹ bÕsƒ ¡ XÊ \ ≈ £ î nqTã +< Ûä +>± • X¯ó dü + s ¡ ø £ åD \ T $< ë ´ πø + Á < ë \ @ sêŒ≥T # ˚j · T≥ + e \ q ÁbÕ < ∏ä $ Tø £ bÕsƒ ¡ XÊ \\ qyÓ ÷< äT XÊ‘·+ ô | s ¡ T > ∑T‘· T +< äì, Áô |’ y˚≥T bÕsƒ ¡ XÊ \\ $< ë ´ yê ´ bÕsêìï ìj · T + Á ‹+# ê \ ì, Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \ eT ÷ dæy˚‘· ô |’ e ´‹ πsø £‘· qT Á | üø £ ÿ < ë ] | ü { Ï º+#·{ ≤ìøÏ Á & Édtø√ & éeTT +< äT‘ Ó # êÃs ¡ ì õ˝≤ ¢ Á | ü < Ûëq ø ± s ¡´< ä ] Ù | æ. Hê –¬ s & ç ¶ $ e ]+# ês ¡ T. sêÁwü º øöì ‡ ˝sY { Ï. y˚DT e ÷{ ≤ ¢& ÉT‘·÷ düe ÷» uÛ≤ > ∑kÕ « eT ´+ < ë « sêH˚ Á | üuÛÑT‘·« bÕsƒ ¡ XÊ \\ eTqT > ∑ & É kÕ < Ûä ´ eTì, n +< äT≈ £ î n +< äs ¡ T düVü≤ø £]+# ê \ ì ø√sês ¡ T. õ˝≤ ¢ ñbÕ < Ûä ´ ≈ £ åî \ T ¬ ø. » Hês ¡› Hé sêE Ä < ä « s ¡+ ˝À »]– q ìs ¡ düq ø ± s ¡´ Áø £ eT + ˝À õ˝≤ ¢ n < Ûä ´ ≈ £ åî \ T m +. sêe ÷# ê ], ñbÕ < Ûä ´ ≈ £ åî \ T ÄsY. s ¡$ ≈ £ îe ÷ sY, õ˝≤ ¢ ø ± s ¡´< ä ] Ù ¬ ø. eTT‘· Ôj · T ´ $$< Ûä eT +& É˝≤ \ u≤ < ÛäT ´\ T õ. eT \¢ j · T ´, õ. sêeTHê < ∏ä +, _ Ûø £ å +, u≤˝≤J, eÁ »+ Hêπ > X¯ « s ¡ sêe ⁄, yêdüT < ẙê # ê ], dürwtsêE, õ. \ ø ° åàHêsêj · TD, õ. eT < ÛäTø £ sY ¬ s & ç ¶, $. yÓ + ø £ fÒX¯ « s ¡ T ¢, m +. Hê –¬ s & ç ¶, m.$. Hêπ > X¯ « s ¡ sêe ⁄, ¬ ø. dü +< Ûë ´ sêDÏ, ùdïVü≤ \‘·, $. CÀ ´‹, dü ÷ s ¡´ ≈ £ îe ÷], XÊs ¡< ä,‘·~‘· s ¡ T \ T 200 eT +~ bÕ˝ § ZHêïs ¡ T. nq +‘· s ¡+ & ç. Ç. ˇ. ≈ £ î yÓTyÓ ÷ sê +& É + düeT ] Œ +# ês ¡ T. g

j · T +. Hêπ > X¯ « s ¡ sêe ⁄

] f … ÆsY ¶ j · T˝Ÿ. j · T | òt. j · T˝Ÿ ôV≤ # Y. j · T +. Áô |’ eTØ bÕsƒ ¡ XÊ \ MTqy√ \ T mÁs ¡ TbÕ˝ …+( eT +), KeTà + õ˝≤ ¢

ñ < √ ´> ∑ $ s eTD ¡ dü +< äs ¤+>± ¡ ñbÕ < Ûë ´ j T≈ · î £ Ç∫Ãq $ sêfi¯ + s T ¡. 1016 / `

ñbÕ < Ûë ´ j · T