Upadhyaya December 2013 | Page 4
<äøÏåD≤Á|òæø± e´ekÕ∆|üø£ n<Ûä´≈£åî&ÉT HÓ\‡Hé eT+&˚˝≤ ndüÔeTj·T+
<äøD≤Á|òø±˝À 86XÊ‘·+ q\¢
åÏ æ
C≤rj·TT\ô|’ 14XÊ‘·+ ‘Ó\C≤‹ yês¡T
¢
kÕ–Û + ∫q C≤‹ $#· ø £ å D ≤bÕ\q≈£ î
e´‹πsø£+>± b˛sê&ç 27 dü+e‘·‡sê\
bÕ≥T C…\T J$‘êìï >∑&|,æ q\¢
’
ç
dü÷Ø&ÉT>± Á|ü|+#· yê´|ü+>± Á|üd~∆
ü
Ô
æ
#Ó+~q HÓ\‡HéeT+&˚˝≤ ‘·q 95e j˚T≥
CÀôV≤HÓïdtãsYZ˝À &çôd+ãs¡T 6q
ø£qTïeT÷kÕs¡T.
1918 E˝…18q ≈£î´qT nH˚ Á>±eT+˝À
’
»ìà+∫q eT+&˚˝≤ 1943˝À ÄÁ|òæø£Hé H˚wüq˝Ÿ ø±+Á¬>dt(ANC)˝À
#˚] 1948Hê{ÏøÏ m.j·THé.dæ j·T÷‘Y©>¥˝À Á|üeTTK H˚‘· nj·÷´s¡T.
n<˚ dü+e‘·‡s¡+ q\¢yê]ì eT]+‘·>± nD∫y˚dæ,C≤‹ $eø£åqT
Á≈£Ls¡+>± neT\T#˚kÕÔeTqï yê>±›q+‘√ n~Ûø±s¡+˝ÀøÏ e∫Ãq H˚wq˝Ÿ
ü
bÕغ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ düVü‰j·Tìsêø£s¡D #˚j·÷\ì eT+&˚˝≤ |ü≥Tºã{Ϻ
ÄÁ|òæø£Hé H˚wüq˝Ÿ ø±+Á¬>dt <ë«sê düyÓTà≈£î |æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. á düyÓTà≈£î
eT+∫ düŒ+<äq sêe&É+‘√ eT+&˚˝≤ ù|s¡T e÷s√à–+~. Ä ‘·sê«‘·
1952˝À m.j·THé.dæ C≤rj·T ñbÕ<Û´ä ≈£î&ç>± mìïø£j÷´s¡T. 1955
å
·
pHé26q CÀôV≤HÓïdtãsY˝À »]–q eTVü‰düuÑÛ eT+&˚˝≤ s¡÷bı+~+∫q
Z
Vü≤≈£îÿ\ |üÁ‘êìï ÄyÓ÷~+∫+~. Bìô|’ ÄÁ>∑Væ≤+∫q Á|üuÛÑT‘·«+
eT+&˚˝≤ô|’ πødüTô|{Ϻ+~. m.j·THé.dæ, <äøÏåD≤Á|òæø± ø£eT÷´ìdüTºbÕغ\T
ø£\dæ C≤rj·T $eTTøÏÔ b˛sê≥+ kÕ–+#ê\ì ìs¡ísTT+#êsTT. á
b˛sê{≤ìøÏ eT<䛑·Tø√s¡T‘·÷ ÄÁ|òæø± K+&É+˝Àì sTT‘·s¡ <˚XÊ˝À¢
eT+&˚˝≤ s¡V≤dü´+>± |üs´¡ {Ï+#ês¡T. dü«<˚XÊìøÏ ‹]–e∫à nC≤„‘+˝À
ü
·
e⁄+≥÷ ñ<ä´eT Á|ü#ês¡+#˚d÷Ô b˛©düT\≈£î |ü≥Tºã&ܶsT. ø√s¡Tº ◊<˚fifl¯
ü
¡
C…\T•ø£å $~Û+∫+~. Ä ‘·sê«‘· ø=‘·,Ô ø=‘·Ô n_Ûj÷>±\T yÓ÷|æ sê_Hé
’
Ó
B«|ü+˝À 27@fi¯flbÕ≥T <äøÏåD≤Á|òæø± ‘Ó\¢C≤‹ Á|üuÛÑT‘·«+ eT+&˚˝≤qT
ø£]ƒq ø±sê>±s¡yêdü+˝ÀH˚ e⁄+∫+~.
C…’\T˝Àe⁄+&˚ <äøÏåD≤Á|òæø± Á|ü»\˝À C≤‹ $eø£åb˛sê{≤ìøÏ
dü÷Œ¤]Ôì#êÃs¡T. ÄHê{Ï Á|ü#·Ã¤qï j·TT<ä∆ø±\+˝À C≤‹$eø£å b˛sê≥
jÓ÷<ÛäTì>± m~>±s¡T. $$<Ûä Á|ü|ü+#· <˚XÊ\yÓ’K], ˇ‹Ô&çø±s¡D+>±
1990˝À <äøÏåD≤Á|òæø± ‘Ó\¢ C≤‹ Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ eT+&˚˝≤qT $&ÉT<ä\
#˚j·Tø£ ‘·|üŒ˝Ò<äT. X‚«‘·C≤‹ Á|üuÛÑT‘·«+‘√ ≈£î~]q ne>±Vü≤qy˚Ts¡≈£î
q\¢yê]øÏ z≥T Vü≤≈£îÿqT kÕ~Û+#ês¡T. Ä ‘·sê«‘· 1994˝À »]–q
mìïø£\˝À |òTq$»j·T+ kÕ~Û+∫ <äøD ÄÁ|òø±≈£î ‘=* n<Û´ä ≈£îì>±
ü
åÏ
æ
å
mìïø£j÷´s¡T. ˇø£ |üsê´j·T+ e÷Á‘·yT n<Û´ä ≈£îì>± e⁄+&ç nq+‘·s+
·
˚
å
¡
sê»ø°j÷\ qT+&ç ‘·|⁄ü Œ≈£îHêïs¡T. 1993˝À H√u…˝Ÿ XÊ+‹ ãVüQeT‹
·
Äj·Tìï e]+∫+~. C…\TqT+&ç ãj·T≥≈£î e∫Ãq ‘·sê«‘· ÄÁ|òø±˝Àì
’
æ
uÛ÷$T, düV≤»eqs¡T\ô|’ Á|ü»\≈£î n~Ûø±sêìï HÓ\ø=\Œ&ÉyT>±ø£,‘·q
Ñ
ü
˚
Á|ü»\qT $<ë´e+‘·T\qT #˚jT&É+ nedüs+. ø±˙ eT+&˚˝≤ C≤rj·T
·
¡
\øå±´\≈£î _Ûqï+>± $<˚o ø±s√Œπs{Ÿø+ô|˙\≈£î neø±X¯+ ø£*Œ+#ês¡qï
£
$eTs¡Ù\T e#êÃsTT. nsTTHê <äøD≤Á|òø±˝À X‚«‘·C≤‹ neT\T#˚dq
åÏ æ
æ
es¡í$eø£å≈£î e´‹πsø£+>± b˛sê≥+#˚dæ, ˇø£ Á|ü|ü+#·Hêj·T≈£î&ç>±
m~–q eT+&˚˝≤ eTè‹øÏ m.|æ.{Ï.j·T|òt ìyêfi¯ó\]Œk˛Ô+~.
i
msTT&Ó&é dü+düÿ è‘· bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ì 62 U≤∞ b˛düTº\ uÛÑØÔøÏ Á|üuÛÑT‘·« nqTeT‹
Á|üuÛÑT‘·«+ msTT&Ó&é bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ì U≤∞\ uÛÑØÔô|’ ìùw<Ûä+
$~Û+#·&+ e\q 2004qT+&ç á bÕsƒXÊ\˝À¢ b˛düT\T uÛØø±e&É+
É
¡
º Ñ Ô
˝Ò± 4`12`2012q Ä
bÕsƒ ¡ X Ê\˝À¢ ì $<ë´s¡ T ∆ \ dü + K´ (Strength) m+‘· e ⁄qï|ü Œ {Ï ø °
|ü ] >∑Dq˝ÀøÏ rdüT ø√≈£ î+&Ü Ä bÕsƒ ¡ X Ê\˝À¢ ì dü >∑ + U≤∞\qT
eT÷&ÉTHÓ\˝À¢|ü⁄ uÛÑØÔ#˚j·÷\ì eT<Ûä´+‘·s¡ rs¡TŒì∫Ã+~. ‹]–
16`8`2013q ôV’≤ø√s¡Tº U≤∞\ uÛÑØÔô|’ Á|üuÛÑT‘·«+ rdüT≈£î+≥Tqï
#·s´¡ \qT Hê´j·TkÕ∆HêìøÏ ‘·± Á|üuÛÑT‘·«+
13õ˝≤¢\˝Àì dü+düÿè‘· bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ì 62U≤∞\qT dü‘·«s¡+ uÛÑØÔ
#˚düTø=qT≥≈£î nqTeT‹ìdü÷Ô ÄsY.dæ.HÓ+.230/_1`1/2012,‘˚~
3`12`2013<ë«sê bÕsƒ ¡ X Ê\ $<ë´dü + #ê\≈£ î \T Ä<˚ X Ê\T
C≤Ø#˚XÊs¡T.
y˚TH˚õyÓT+≥T #Ûsà¡ Hé ˝Òø£ n‘·ì Á|ü‹ì~Û n<Û´ä ≈£îì>±, Ä bÕsƒXÊ\
’Ó
å
¡
Á|ü<ÛëH√bÕ<Ûë´j·TT&ÉT, Ç<ä›s¡T $wüj·Tì|ü⁄DT\T (Subject teachers)
&ç.sTT.y√‘√ Hê$TH˚{Ÿ #˚j·Tã&çq õ˝≤¢ ñ|ü$<ë´~Ûø±] ¨<ë≈£î
‘·>∑Zì $<ë´XÊK n~Ûø±], ø£$T{° düuÛÑT´\T>± e⁄+{≤s¡T. M]˝À
q\T>∑Ts¡T düuÛÑT´\T ‘·|üŒìdü]>± Vü‰»s¡Tø±yê*. $<ë´XÊK Á|ü‹ì~Û
Vü‰»s¡T ‘·|üŒìdü].
á yÓTT‘·+ ìj·÷eTø£ Á|üÁøÏjT 45s√E˝À¢ |üP]Ô#j÷*. 8e
Ô
·
˚ ·
ìã+<Ûqy˚Ts¡≈î ìj·÷eTø£+ nÁ|üPe˝Ÿ nsTTq ‘·sê«‘·H˚ ìj·÷eTø£
ä
£
ñ‘·Ôs¡T«\T C≤Ø#˚j·÷*.
i
leT‹ ø√{Ïï
s¡÷|üe‹,
LFL HM
eTTì‡|ü˝Ÿ m*yÓT+≥Ø dü÷ÿ\T,
q+<ä–] |≥, ÄeTT<ë\e\dü,
ù
lø±≈£îfi¯+ õ˝≤¢.
uÛÑØÔøÏ nqTdü]+#ê*‡q |ü<ä∆‘·T\T
` á U≤∞\qT Jy√.j·T+.j·Tdt.HÓ+.1,$<ä´,|æ.j·Tdt.2,‘˚B
1`1`1994˝À ìπs›•+∫q |ü<ä∆‹ Á|üø±s¡+ uÛÑØÔ#˚j·÷*.
` s+&ÉT m≈£îÿe düsTÿ´˝ÒwHe⁄qï ~q|üÁ‹ø£\ (ˇø£{Ï ‘Ó\T>∑T
¬
¡ ü é
y˚s=ø£{Ï Ç