ZORG OP AFSTAND
Eerst de visie, dan
de techniek
Het wil nog niet zo vlotten met de invoering van Zorg op Afstand
in de ouderenzorg. Ruud Zondervan en Annemiek Mulder van Actiz
proberen daar verandering in te brengen.
AUTEUR MARIO GIBBELS FOTO MARIO GIBBELS
‘H
et is het
bekende
verhaal’
,
begint Ruud
Zondervan,
‘de toenemende vergrijzing
vereist de inzet van ict om mensen langer thuis te houden en
het dreigend arbeidstekort tegen
te gaan. Daarbij gaat het om
alarmering, screen to screen,
domotica en robotica maar ook
om allerlei technieken om de
communicatie tussen zorgvragers en mantelzorgers te vergemakkelijken.’
Om dat te bevorderen heeft
Actiz een platform ingesteld
met zo’n
25 lidinstellingen
die zich
allemaal
bezighouden met
Zorg op
Afstand. Het idee was om in een
eerste fase te experimenteren
met verschillende technieken
om vervolgens van elkaar te
leren en dan op te schalen. De
werkelijkheid bleek echter weer
eens weerbarstiger, concludeert
Annemiek Mulder. ‘Dat heeft
onder meer te maken met
financiële belemmeringen
maar ook met conservatisme in
de sector. Cliënten die alles
liever bij het oude laten, medewerkers die bang zijn dat ze
alleen nog maar achter het
beeldscherm zitten of zelfs hun
baan verliezen.’
Verder bleek het aanpassen
van de zorgprocessen niet
eenvoudig. Mulder: ‘Werkwijzes
en routines moeten drastisch
op de schop zodra technologie
onderdeel van de dagelijkse
praktijk wordt. Wijkverpleegkundigen zitten bijvoorbeeld
voortaan een deel van de dag
achter het beeldscherm in
plaats van
in de auto
op weg
van de
ene naar
de andere
cliënt.’
Zondervan: ‘De onbekendheid in
de sector met wat er technisch
allemaal mogelijk is, speelt ook
een rol. Dat geldt niet alleen
voor medewerkers maar ook
voor cliënten en mantelzorgers.
Wat het extra complex maakt is
dat je bij de leveranciers ver-
‘ZORGINSTELLINGEN
FOCUSSEN ZICH HELEMAAL OP DE APPARATEN’
schillen in visie ziet.
et.
Zet je bijvoorbeeld
d
in op een robot
die alles kan of
combineer je een
wat minder
geavanceerde
robot met domotica?’
Helpende hand
and
Hier ligt een mooie taak
ie
voor Actiz weggelegd om
egd
haar leden een helpende hand
elpende
toe te steken door een platformfunctie te vervullen waar
kennis gedeeld wordt. Zondervan noemt ook het opstellen,
samen met Nictiz, van standaarden zodat de verschillende
systemen met elkaar kunnen
praten.
Mulder benadrukt dat een
zorginstelling terug naar het
begin moet. ‘Vaak zie je dat
zorginstellingen zich helemaal
focussen op de apparaten. Ze
kopen iPads in of een camerasysteem waarmee ze hopen te
kunnen besparen op de nachtdienst. Echter als instelling
moet je eerst jezelf afvragen wat
je precies wilt. Ga je je meer
richten op de mantelzorgers,
leg je het zwaartepunt bij keten-
zorg of
komt de focus
te liggen op de invoering van
allerlei gemaksdiensten?
Vervolgens ga je kijken welke
technieken je daarbij kunt
inzetten.’
Waar Zondervan en Mulder
inmiddels ook van overtuigd
zijn is dat je als zorginstelling
eerst je elektronisch cliëntendossier op orde moet hebben
voordat je aan allerlei andere
technische innovaties begint.
Mulder: ‘Zorg op Afstand begint
met goede informatie-uitwisseling. Ik kan me bijvoorbeeld
een instelling herinneren waar
een medewerker achter het
beeldscherm allerlei informatie
op briefjes aan het schrijven
was. Dat kan toch niet de
bedoeling zijn.’ I
DECEMBER 2012 • ZORGVISIEICT 06
ICT_12_06_p15_zorg op afstand.indd 15
15
11/27/2012 7:07:27 PM