Tijdschrift voor innovatief hoger onderwijs nummer 1 - jaargang 1 - 2018 | Page 81

The Perfect Blend
Evelyn Cloosen
Expertisecentrum PXL-Onderwijsinnovatie
bouwstenen (1) kennisontwikkeling, (2) het
ontwikkelen van reproductieve vaardigheden,
(3)
het
ontwikkelen
van
productieve
vaardigheden en (4) metacognitie en reflectie
ingebed zijn in de blend. Ten slotte worden
enkele belangrijke bevindingen en tips ter
inspiratie per type of combinatie van types
besproken.
Types  van  BL  in  
opleidingsonderdelen  (N=37)
6;
 17%
8;
 22%
3;
 8%
1;
 3%
4;
 11%
Voorbereidend (Type 1)
14;
 39%
Voorbereidend   (T1)
Voorbereidend   (T1)  +  oefenen   en  herhalen   (T2)
Voorbereidend   (T1)  +  oefenen   en  herhalen   (T2)  +  
extensie  (T3)
Oefenen  en  herhalen   (T2)
Zelfregulerend   (T4)
Blending   out  (T5)

F IGUUR 1: G EÏMPLEMENTEERDE TYPES VAN BL
I n
bijna
¾
van
de
geanalyseerde
opleidingsonderdelen uit de selectie maakt
‘voorbereidend’ (type 1) deel uit van het design.
In 9 van de 37 opleidingsonderdelen is type 1
de hoofdvorm. Een meer voorkomend design
(N=14) is de combinatie van type 1 met
‘oefenen en herhalen’ (type 2). Binnen 4
opleidingsonderdelen werd naast type 1 en 2
ook nog ‘extensie’ (type 3) toegevoegd aan het
digitale afstandsonderwijs. Deze combinatie
komt in de selectie voornamelijk voor in
opleidingsonderdelen in trajectschijf 2 of 3. In
trajectschijf 1 of 2 wordt in de selectie eerder
geopteerd voor een combinatie van type 1 en
2. In slechts één enkele blend was type 2 de
hoofdvorm en werd er geen combinatie
gemaakt met type 1. In 3 opleidingsonderdelen
sluit het design het meest aan bij
‘zelfregulerend’ (type 4), al wordt de
keuzevrijheid
voornamelijk
in
het
afstandsonderwijs geïmplementeerd en niet
in het contactonderwijs (cf. infra). Tot slot komt
‘blending out’ (type 5), een type dat verschilt
van de andere 4 types doordat het hier om een
losstaande variant gaat, 6 keer voor in de
selectie.
Hieronder worden de meest voorkomende
(combinaties van) types besproken. Voor elke
blend wordt besproken in welke soort
opleidingsonderdelen de blend voorkomt.
Verder wordt er besproken waar de
81
Type
1
komt
voornamelijk
voor
in
opleidingsonderdelen
met
een
sterk
theoretisch
fundament
zoals
opleidingsonderdelen m.b.t. recht, onderzoek
of fysica. In type 1-opleidingsonderdelen
ontwikkelt de student zelfstandig feitelijke en
begripsmatige kennis op afstand door middel
van leerinhouden aangeboden via leerpaden
in de elektronische leeromgeving. In het
contactonderwijs staan opdrachten of practica
centraal
(in
de
steekproef
meestal
reproductieopdrachten en slechts in beperkte
mate
productieve
vaardigheden).
Metacognitie
en
reflectie
(vb.
door
discussievragen die de lector stelt) komt
eerder beperkt aan bod tijdens het
contactonderwijs.
Studenten worden gestimuleerd om actief om
te gaan met de leerstof. Twee getuigenissen
van een studenten die dit illustreren: “Ik vind
dat als je dat thuis doet dat dat intenser is.
Dan denk ik dat ik voor mijzelf de essentie al
meer eruit haal dan in school. In de klas of op
school ben ik dan meer gefocust of gericht op
noteren maar nog niet zozeer op het
begrijpen.” En “Je werkt zelf dus je begrijpt het
sneller i.p.v. te luisteren naar theorie waar je
soms toch wel wegdroomt of niet oplet.”
Opmerkelijke vaststelling is dat de klassieke
frontale instructie een belangrijke rol blijft
spelen in het contactonderwijs van bijna de
overgrote
meerderheid
van
de
opleidingsonderdelen, zij het ingekort. In bijna
alle opleidingsonderdelen uit de selectie wordt
er gewerkt met sterk ingekorte hoorcolleges,
de zogenaamde mini-colleges. De duur van dit
mini-college varieert van 5 minuten tot ¼ van
de tijd die aan het hoorcollege werd besteed
vooraleer BL werd ingevoerd. Een zuivere vorm
van “flipping the classroom” zonder klassikale
instructie in het contactonderwijs kwam niet
voor in de selectie.
In de mini-colleges besteedt de lector
aandacht aan complexe onderdelen van de
leerstof, begripsmatige kennis (inzicht in
begrippen en principes) of herhaling van de