LEAN in het hoger onderwijs : onderwijsinnovatieproject LEAN4HEd
geven inzicht in de visie van de studenten ten opzichte van de potentiële wijzigingen in het bachelorproefproces .
Met een beperkt aantal studenten van deze opleiding werd ook een focusgroepsgesprek onder begeleiding van de dienst onderwijsondersteuning gehouden . Ook hier werd data verzameld over de visie die studenten hebben op het opleidingsonderdeel bachelorproef .
Procesdiagrammen : swim lanes
Met behulp van een swim lane diagram worden de verschillende activiteiten die de verschillende stakeholders uitvoeren visueel weergegeven . Door een proces te zien als een verzameling van opeenvolgende interne activiteiten die stapsgewijs dienen uitgevoerd om een output te bereiken , kunnen uitdagingen worden geanalyseerd en verbeteringen gedefinieerd ( Aldin & Cesare , 2011 ). Het bepalende kenmerk van het swimlane diagram of kortweg swimlane genoemd , is dat elke stakeholder die betrokken is bij het proces wordt getoond in een aparte zwembaan ( swim lane ) en dat alle activiteiten van de stakeholders worden gepositioneerd binnen de respectievelijke zwembanen welke horizontaal worden weergegeven ( Ramias & Rummler , 2009 ). In meerdere sessies en op basis van voorafgaande analyse van richtlijnen en communicatie via digitale platformen werd samen met de bachelorproefcoördinatoren de swim lane per opleiding opgemaakt . Vervolgens werden de bachelorproefcoördinatoren van de vier deelnemende opleidingen verschillende keren bij elkaar gebracht in ‘ leren van elkaar-sessies ’. Tijdens deze leersessies woerd kort toegelicht wat Lean is en kan betekenen voor educatieve processen en was er ruimte voor uitwisseling van ervaringen , ideeën en werkwijzen . De definitieve swim lane werd vervolgens tijdens een eerste bijeenkomst van de design teams van elke opleiding ter controle voorgelegd en overlopen en uiteindelijk gefinaliseerd .
Gilis , Lem & Hustinx PXL Bouw en Energie & PXL Onderwijsinnovatie
De designteams kwamen per opleiding verschillende keren samen , waarbij telkens nieuwe uitdagingen en verbeteropties werden geopperd . Enerzijds werd de data die verzameld was in de bevraging van de studenten en promotoren doorgesproken en anderzijds werd bij elke uitdaging bekeken in hoeverre het nodig en mogelijk was binnen de looptijd van het project een verbetering uit te werken en door te voeren . Elke opleiding stelde een lijst op van zaken waarrond gewerkt kon worden .
Resultaten
Op basis van documentanalyse , informele discussies en leersessies werd het proces met behulp van de swim lane techniek in kaart gebracht . De designteams gingen vervolgens zowel met deze swim lanes als met de bemerkingen uit de bevragingen en het focusgroepgesprek met studenten aan de slag . Tijdens de design-team-sessies werden met de Lean-theorie rond verspillingen in het achterhoofd quick wins geformuleerd . Quick wins zijn relatief simpele en op zichzelf staande veranderingen aan het proces van de bachelorproef die toch een duidelijke verbetering van het proces betekenen . We bespreken slechts enkele van de quick wins die tijdens de design-team-sessies werden geopperd en in het onderzoeksproject werden uitgewerkt .
De uitgevoerde bevragingen bij studenten aan het einde van de verbetertrajecten leverden interessante inzichten op voor de betrokkenen . Helaas was het aantal deelnemers te beperkt en de variatie in hun antwoorden te groot om hieruit conclusies te trekken en deze mee te geven in dit artikel .
( Teacher ) Design Teams
In dit onderzoek werden ( Teacher ) Design Teams opgezet met als doel het ( her ) ontwerpen van het curriculummateriaal en het tot uitvoering brengen van de ( nieuw ) ontworpen concepten ( Handelzalts , 2009 ). Het concept van Teacher Design Teams biedt docenten een creatieve ruimte om het onderwijzen van hun vak te overdenken en een intellectuele stimulus om samen te werken . Betrokkenheid van de leden is essentieel om de gewenste veranderingen te bereiken en over een langere periode vast te houden en om voldoende draagvlak te bereiken voor de voorgestelde verbeteringen ( Mooney Simmie , 2007 ). De designteams in dit onderzoek bestonden enerzijds uit begeleiders van de bachelorproef verbonden aan de Hogeschool PXL ( promotoren ) en anderzijds uit de bachelorproefcoördinator en het opleidingshoofd van de deelnemende opleidingen . Niet alle leden van het team behoren hiermee tot het docentenkorps van de hogeschool waardoor de naam Teacher Design Team veranderde in designteam .
FIGUUR 2 . EEN STERK VERKLEINDE SWIM LANE VAN EEN VAN DE DEELNEMENDE OPLEIDINGEN
Gebruik van Microsoft Forms voor het verzamelen van informatie
Onderwerpen voor een bachelorproef kunnen door alle stakeholders worden aangebracht . De bachelorproefcoördinator verzamelt al deze potentiële onderwerpen in één document dat voor de studenten ter beschikking wordt gesteld zodat deze hun keuze kunnen maken . In het verleden kwam hierbij veel knip-enplakwerk aan te pas omdat de bachelorproefcoördinator via verschillende kanalen en in verschillende formats voorstellen mocht ontvangen . Via Microsoft Forms kan makkelijk zowel met interne als externe stakeholders een
22