VR-leerfabriek
Simon Verbeke & Ilona Stouten Departement ?
SIMON VERBEKE & ILONA STOUTEN
Werkplekleren en virtual reality ( VR ): twee nieuwe trends in ons onderwijslandschap , maar de interactie tussen beide werd nog niet echt onderzocht . Tot nu , want Hogeschool PXL en het bedrijf Punch Powertrain sloegen de handen in elkaar en gingen na hoe VRleermodules het leren op de werkvloer nog kunnen versterken .
Werkplekleren
Wat verstaan wij onder werkplekleren of leren op de werkvloer ? Werkplekleren is hot in Vlaanderen : in alle recent naar de hogescholen overgehevelde 2-jarige graduaatsopleidingen wordt minstens een derde van de opleiding ingevuld door werkplekleren . Bedrijven willen immers werknemers die zo snel en zelfstandig mogelijk ‘ on the job ’ ingeschakeld kunnen worden .
Werkplekleren verkleint de afstand tussen school en werk : studenten zitten tijdens hun werkplekleren niet op de schoolbanken , maar leren in een bedrijf - op de werkvloer zelf – waar ze onder begeleiding authentieke taken uitvoeren die overeenkomen met wat ze later ook als werknemer zullen doen . Het heeft er alle schijn van dat werkplekleren de komende jaren meer en meer als onderwijsvorm ingezet zal worden , wellicht ook gedeeltelijk in de bacheloropleidingen , waar de concrete werkervaring nu meestal beperkt blijft tot een eindstage .
trainingsruimte met test- en meetopstellingen en een productiemachine voor nieuw personeel , die ook ingezet wordt om leerlingen secundair onderwijs in te wijden in de wondere wereld van slijpen , meten en andere technische handelingen . Die fysieke leerfabriek aanvullen met een ‘ VR-leerfabriek ’, leermodules in virtual reality , dat werd de uitdaging van een in september 2018 opgestart , 2-jarig onderwijsonderzoeksproject waarin Hogeschool PXL en Punch Powertrain alle kritische factoren voor zo ’ n VR-leerfabriek doorlichtten .
Virtual Reality
De letterlijke vertaling van Virtual Reality is ‘ schijnbare werkelijkheid ’. Virtual Reality geeft de gebruiker de illusie dat hij ergens anders is . De gebruiker wordt als het ware uit de werkelijke wereld gehaald en in een gesimuleerde omgeving geplaatst . Door een speciale VR-bril wordt de zichtbare werkelijkheid simpelweg vervangen door een computergegenereerd beeld . De bril maakt gebruik van een stereoscopisch zicht ( figuur 1 ), ook wel dieptezicht genoemd . Doordat je ogen elk een eigen beeld zien , dat licht van camerastandpunt verschilt – om de positie van de twee ogen te simuleren - zie je diepte in de virtuele omgeving . Met andere woorden : je kijkt dan in 3D . De bril sluit je eveneens volledig af van de buitenwereld , waardoor je echt in de andere wereld zit .
Toch zijn er binnen dat werkplekleren zeker nog verbeterpunten . Studenten die met werkplekleren starten , kennen het bedrijf vaak niet , waardoor er kostbare tijd verloren gaat . Niet zelden heeft de student een aantal weken nodig om het bedrijf te leren kennen , te weten wat van hem verwacht wordt en zicht te krijgen op welke taken hij dient uit te voeren . Die ‘ kennismakingstijd ’ verkorten door een student – ook zonder voorafgaand bedrijfsbezoek – via virtual reality te laten warmlopen , zou een win-win zijn , zowel voor bedrijf als voor student .
VR-leermodules dus ter ondersteuning van werkplekleren : het klonk als muziek in de oren voor het bedrijf Punch Powertrain , een producent van aandrijfsystemen met vestiging in Sint-Truiden . Het bedrijf had al een fysieke , hands-on ‘ leerfabriek ’, een
FIGUUR 1 . STEREOSCOPISCH ZICHT
Virtual reality mag echter niet verward worden met augmented reality ( AR ). Met augmented reality worden er computergegeneerde beelden over de werkelijke wereld heen getoond . Dat kan handig zijn . Zo kun je
6