TED Meşale Dergisi Haziran 2013 16. Sayı | Page 14
BİLİM TEKNİK
15 yaşında Nasa’da!
Küçük çocuklara “Büyüyünce ne olacaksın?” diye
sorun, mutlaka bazılarından “Astronot” cevabı gelecektir. Çoğu zaman gülümsemeyle geçiştirilen bu
hayaller henüz 15 yaşındaki Abigail Harrison için ise
gerçek olmak üzere.
“Ata dil”in 15 bin yıllık sözcükleri
Dil üzerine çalışan antropologlar, uzun yıllardır bir sözcüğün yok olmadan kaç yıl dolaşımda kalabileceğine
dair teoriler üretmekteydiler. Yakın zamanda yayınlanan
bir çalışma, yeni bir kuram ortaya koyuyor: Bugüne kadar bir dilin, daha ziyade, bir sözcüğün azami ömrünün
8-9 bin yıl olduğu savunulurken, farklı dil gruplarındaki
ortak sözcüklerin izini süren bir çalışma, bu zaman zarfına direnen 20’den fazla sözcük tespit etti.
Bugün dünya nüfusunun yarısının kullandığı 700 modern dilin ortak atası olduğu varsayılan “Eurasiatic
öncesi” bir dil olduğunu iddia eden araştırmacılar,
bu hiç yazılmamış ve aktarabilecek kimse tarafından
da duyulmamış dille ilgili bazı ipuçlarına rastladıklarını belirtiyor. Araştırmayı yürüten İngiltere’nin Reading
Üniversitesi’nden evrim teorisyeni Mark Pagel ve
meslektaşları, ‘Eurasiatic öncesi’ dillerin toplamda
yedi dil grubunun doğmasını sağladığını düşünüyorlar. Ancak Çince, Tibet dili, Afrikaya özgü birçok dil
ve Amerikan yerlileri ile Avustralya’daki aborjinlerin
konuştuğu diller gibi birçok büyük dilin, bu grubun
dışında kaldığını da ekliyorlar.
Bu iddialara temel teşkil eden araştırmada, eski ve ortak bir dilin mevcut olup olmadığını tespit edebilmek
için farklı dillerde aynı anlam ve benzer sese sahip olan
‘akraba’ kelimelerin izi sürüldü. Örneğin, İngilizce’de
‘father’ (baba), İtalyanca’da ‘padre’, Fransızca’da
‘pere’, Latincede ‘pater