TED Meşale Dergisi Haziran 2013 16. Sayı | Page 15

14 yaşında kendi aplikasyonunu yazdı SEV ilköğretim okulu 8. sınıf öğrencisi Dağhan Ege Koç, genç yaşına rağmen, akıllı telefonlar için yazdığı oyun uygulamasını AppStore’a satmayı başardı. Geçtiğimiz yaz, dünyanın teknoloji alanındaki en prestijli üniversitelerinden biri olan Stanford Üniversitesi’nin iki haftalık “ID Tech” kampına katılmış olan Koç, burada oyun yazılımları üzerine çalıştı. Daha sonra, bir süredir üzerinde çalıştığı “My Planet Needs Me” adlı oyununu nihayet 5 Nisan 2013’te Apple’e sundu. Apple’ın testlerini geçen ve RTÜK’ten onay alan bu arcade tipi oyun, artık AppStore’da 0.99 dolara satışta. Bilgisayar oyunlarına okuma-yazma öğrenmeden önce bile ilgi duyduğunu belirten Koç, “Öncelikle, Türkiye’de bir yerde staj yapmak istedim ama küçük olduğum için ilgi göstermediler. Ben de 2012 yılında, Stanford Üniversitesi’nde oyun geliştirme konusunda bir yaz okuluna gittim. Bu kursa kabul edilmek için minimum 13 yaş sınırı vardı ve en küçüklerden biri olarak kabul edildim. Oyunuma da ilk olarak bu kampta başladım.” dedi. Mayın temizlemede arılardan yararlanılacak Savaşlardan ve çatışmalardan artakalan ve binlerce kişinin ölümüne yol açan kara mayınlarını temizlemede arıların koklama yeteneklerinden yararlanılması planlanıyor. Hırvat bilim insanları, Bosna ve Hırvatistan Savaşı sırasında ülkenin çeşitli yerlerine döşenen ve 1991’den bu yana 2.500 kişinin ölümüne yol açan 90 bin mayını temizleyebilmek için yeni bir yöntem deneyerek, arıları eğittiler. Bugün ülkede halen 1.200 kilometrekarelik bir alanı kaplayan mayınlar, köpeklerden bile daha iyi koku alabildikleri bilinen arıların yardımıyla tespit edilerek temizlenebilecek. Doğaya salınan bu eğitimli arıların hareketleri ısı algılayıcı kameralarla takip edilerek, yoğunlaştıkları bölgelerde mayın gömülü olduğu anlaşılacak. Arıları mayınlara duyarlı hale getirmek için Hırvat bilim insanlarının geliştirdikleri yöntem ise, yemeklerine koku maddesi katmaktan ibaret. Şeker solüsyonlarına az sayıda TNT patlayıcı katılan arılar, beş dakika bu solüsyonu arayıp bulacak şekilde eğilerek, TNT kokusunu tespit edebilecek hale getirildiler. Geçmişte köpekler ve farelerle de denenen ve iyi sonuç vermeyen mayın tespit çalışmaları, arılarla gerçekleştirildiğinde patlamalara da neden olmayacak. 13