TED Meşale Dergisi 33. Sayı | Page 21

Pasta kelimesinin tarihi 13 . yüzyıla kadar uzanır . Ama daha eski dönemlerden beri özel günlerin bu lezzetle ve benzerleriyle kutladığını biliyoruz . Bu sebeple pastanın tarihini ekmeğin yapımı ve ekmeğin çeşitli malzemelerle tatlandırılması ile başlatmak hiç de yanlış olmaz . Çok eski dönemlerde insanlar yaptıkları bu tatlandırılmış ekmeği kuruyemişlerle lezzetlendirmiştir . Lezzetine lezzet katılan bu özel yiyecek , çoğunlukla dini törenlerde sunulurmuş . Meyve ve tahıllardan hazırlanan dairesel kekler birer dini sembol olmuş , günümüze kadar formunu koruyarak ve tarifi nesilden nesle aktarılarak hayatın döngüsünü , güneşi ve ayı sembolize etmiştir .
�����������������������������
Gelelim pastacılığın Türkiye ’ deki hikâyesine . Pastacılığın ve fırıncılığın ülkemizdeki yükseliş serüveni bir hayli ilginç . İlk başlarda ülkenin batısında gayrimüslimler tarafından icra edilen pastacılık , daha sonra Hemşinli ailelerin gurbette bu iş kolunu öğrenmesiyle Anadolu ’ nun her yerine yayılır . Nasıl mı ?
Antik Yunan ve Roma ’ da iyice gelişen bu lezzet , Amerika ’ nın Avrupalılar tarafından tekrar keşfedilmesiyle şeker ve kakaoyla buluşmuş , Avrupa ’ da özellikle zengin aileler arasında oldukça popüler olmuştur . Öyle ki dönemin Avrupa ’ sında pek çok zengin aile , pasta ustalarını kendi himayelerine almıştır . Fransız Devrimi ’ yle birlikte sokağa dökülen pastacılar kendi dükkânlarını açarak pasta kültürünü halka indirmişlerdir . Pasta , 18 . yüzyılda kremşantinin bulunmasıyla büyük bir dönüşüm yaşayıp günümüzde popüler olan formuna gelmiştir .
Hikâyenin kökeni , Hemşin ’ den yüzlerce kilometre ötede patlak veren tarihsel bir olayın etkilerine dayanır . 19 . yüzyılda , Mısır ’ da Vali Kavalalı Mehmet Ali Paşa ’ nın çıkardığı isyanı bastırmak için dönemin padişahı Sultan Mahmut , Rusya ’ dan yardım ister ve isyan bastırılır . Bu sayede , çalkantılı olan Osmanlı-Rus ilişkileri iyileşir ve yakınlaşma başlar . Bu yakınlaşmanın sonucu olarak Rus Çarı gelişmekte olan Rusya ekonomisini canlandırmak için kapılarını Doğu Karadeniz halkına açar . Rusya ’ ya giden Karadenizliler hamur işleri konusunda dünyaya kendilerini ispatlamış Ruslar sayesinde pastacılık ve fırıncılık alanında uzmanlaşır . Büyük çoğunluğu Hemşinlilerden oluşan bu gurbetçi grubu , vatanlarına geri dönerek Anadolu ’ nun çeşitli bölgelerinde pastacılığa başlar . Böylece yavaş yavaş pastacılık ve fırıncılık işi Türkiye ’ de gelişir . Pastacılığı Ruslardan öğrenmelerine rağmen Hemşinliler , zaman içinde Rusları geride bırakmış duruma gelir .
19