KETOJENİK DİYET NEDİR?
Ketojenik diyet yüksek düzeyde
yağ, orta düzeyde protein,
düşük düzeyde karbonhidrat
içeren bir beslenme
modelidir. Uygulamada
sağlıklı yağların bolca
tüketilmesi destekleniyor,
karbonhidrat ise yok denecek
kadar az öneriliyor. Proteini de aşırı
değil, kararında tüketmek gerekiyor.
Son zamanlarda oldukça popülerleşse
de aslında tarihi 1920’li yıllara dayanıyor.
90 yıl önce Dr. Russell Wilder tarafından
epilepsi tedavisi olarak geliştirilmiş.
Yıllar boyu ilaçla tedavi edilemeyen
çocuk epilepsi hastalarında atak sıklığını
Vücudun ketozis moduna girebilmesi için
karbonhidratı neredeyse tamamen kesmek
gerekiyor.
azaltmaya yönelik bir beslenme şekli
olarak kullanılmış.
Sağlıklı bir insan metabolizmasında; vücut,
enerji ihtiyacı için ilk olarak karbonhidrat
kaynaklarını kullanır. Ketojenik diyette,
düşük karbonhidrat alımına bağlı
olarak vücut, yağı enerji kaynağı olarak
kullanmaya başlar. Vücut enerji üretmek
için ilk olarak glikoz moleküllerini
ve ketonları kullanır. Ketojenik diyet
programında amaç; keton cisimciklerini
üretmektir. Uzun süreli açlık ya da yüksek
miktarda yağ alımına bağlı olarak ketonlar
üretilir ve bu duruma ‘ketozis’ denilir.
Ketozis durumunda, vücudunuz enerji için
yağ yakma konusunda inanılmaz derecede
istekli hale gelmektedir. Kişilere göre
değişmekle birlikte bu diyet uygulamaya
başlanılan 3. günden itibaren vücutta
ketonlar üretilmeye başlanıyor ve bu
glikozun yerini alıyor.
Ketonun üretildiğini idrar ve serumdaki
ölçümlerin yanı sıra nefeste aseton
kokusundan da anlayabilirsiniz.
Ketojenik diyet epilepsisi olan çocuklarda,
atakların olmasını engellemek için
kullanılan ve multi-disipliner yaklaşım ile
uygulanması gereken bir tedavi şeklidir.
Ketojenik diyetle beyin, bir adaptasyon
yaşar ve glikoz yerine ketonları kullanmaya
başlar. Ketonların kullanımıyla beraber
nöronlarda oluşan anormal ve aşırı
deşarjlar azalır veya yok olur, böylece
büyük ölçüde nöbetler kontrol altına alınır.
Son yıllarda, yapılan birçok deneysel ve
klinik çalışma sonucunda ketojenik diyetle
nöbet kontrolü üzerindeki etkiyi ortaya
koyan metabolik yollar incelenmiş ve
ketonemi ile nöbet geçirme arasındaki
ilişki gösterilmiştir. Bu noktada ketojenik
diyetin; sinirlerin işlev bozukluğunu,
yaşanılan nöbetleri ve harabiyeti önlediği
görülebilmektedir. Epilepsi konusunda
yeri geldiğinde ilaç tedavisinden bile daha
etkili olduğu gösterilen bu diyet doktor
ve diyetisyen kontrolünde iyi sonuçlar
getirebilmektedir.
45