Hava durumu haberlerinde de sık duyduğumuz“ pastırma yazı” ya da“ fukara yazı” kasım ayının ikinci haftasına denk gelir. Hava sıcaklıkları hissedilir derecede artar. Benzeri bir dönem Amerikan halk kültüründe de vardır: Indian Summer( Kızılderili Yazı). Ardından 16 Kasım’ da“ haşaratın gizlenmesi” yle soğuklar başlar. 11-12 Aralık tarihlerinde başlayan yağışlarla don olayı görülür. On gün süren bu dönem meşhur“ karakış” tır. Karakıştan sonra gelen“ erbain”, Arapça kırk gün anlamına gelir. 21-22 Aralık tarihlerinde başlayıp 31 Ocak’ ta son bulur. Halk arasında“ zemheri” olarak da bilinen bu dönemde soğuklar iyice artar. 8-9 Ocak günü soğuklar şiddetlenir. Ayın 18’ i mevsimin en soğuk günü sayılır. Yine aynı dönemde, 14 Ocak’ ta“ Karakoncolos Fırtınası” baş gösterir. Karakoncolos, gerçekdışı korkunç bir yaratık olarak kullanılır. Congolos, halk inancında“ Kayıp Cini” olarak bilinir. İnanışa göre, kışın en soğuk zamanında ortaya çıkar. Evin kapısına gelerek, içeride bulunanlardan birisinin adını seslenir ve o kişiyi peşine takarak götürür. O kişiden bir daha haber alınmaz.“ On iki gün arası”, altı günü erbainden, altı günü hamsinden olmak üzere bir geçiş dönemi olarak kabul edilir ve bu zaman öyle bir zamandır ki,“ aşırı soğuklarda komşu komşuya gidemez” sözleriyle anılır. 1 Şubat-21 Mart arasında yaşanan hamsin ise erbainden sonra gelen 50 günlük süredir. Nevruzda son bulur ve bitimiyle kış da bitmiş sayılır. Hamsin dönemi,“ cemre” lerin düşüp tabiat ananın uyanması açısından önemlidir. Cemre, Arapça kor halindeki ateş anlamına gelir. Cemrelerin düşmesiyle beraber sıcaklık artar. Son cemrelerin düşmesiyle, özellikle İç Anadolu’ da, sıcak dönemlerde öğleden sonra yağan“ kırkikindi yağmurları” başlar. Üç tane olduklarına ve birinci cemrenin 20 Şubat’ ta havaya, ikincisinin 27 Şubat’ ta suya ve üçüncüsünün 5-6 Mart’ ta toprağa düştüğüne inanılır.“ Leyleklerin gelme zamanı” 28 Şubat’ a denk gelir. Havaların ısınmasıyla ağustos ayına kadar Anadolu’ da kalan leylekler baharın habercisidir. Gelmeleriyle beraber yağan kara“ leylek kışı” adı verilir. 11-17 Mart döneminde“ berdelacuz” olarak adlandırılan ve Arapçada soğukların sonu anlamına gelen nam-ı diğer“ kocakarı soğukları” başlar.“ Abrulun beşi” ya da“ aprilin beşi”; Batı dillerinde“ april”,“ avril” gibi karşılıkları olan nisan ayının 18’ ine denk gelir. Hayvanlar ahırlarına çekilir. Bağ bahçe işleri bu dönemden sonra başlar. Bu dönem, tam yazlıkları çıkarmışken ani soğumaları, fırtınaları ve kar yağışını beraberinde getirir. Aslında her dönem tekrarlanan ve doğadan yabancılaşan kent insanını şaşırtan bu ve benzeri dönemleri basit doğa gözlemleriyle hafızamıza kaydedebiliriz.