Şerhler Hanesine Kaydedilen Haklar
şerhler hanesine “....lehine (müddet varsa) müddetle kira şerhi.... tarih ....yevmiye /
lehine müddetle hasılat kira şerhi tarih ....yevmiye” şeklinde şerh verilir.
08.09.2011 tarihli ve 289-7202 sayılı TKGM duyurusunda; noterlerce düzenlenen kira
sözleşmelerinin (kira sözleşmelerinin kuruluşunda kullanılan yönteme paralel olarak) yine
noterlerce düzenlenen süre kısaltılmasına ilişkin değişikliğe yönelik sözleşme ile, ayrıca
intifa hakkının kiraya verilmesi, haczedilmesi vb. nedenlerle kiradan dolayı hak sahibi olanlar
varsa bu hak sahiplerinin oluru alınmak koşulu ile, ilgililerin talebi üzerine kira şerhinin tadil
edilerek başlangıçta tespit edilen kira şerhi süresinin kısaltılmasının mümkün olduğu ve “Tapu
kütüğünün şerhler bölümünün ilk boş satırına; ….. tarih …. yevmiyeli kira sözleşmesinin süresi
…… yıl olarak değiştirilmiştir. ……tarih ……..yevmiye” şeklinde tescilinin sağlanacağı ifade
edilmektedir.
Ayrıca aynı duyuruda; Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’ nın ilgi yazısı gereği,
sözleşme şartları dahilinde kira şerhlerinin süresinin kısaltılmasına ilişkin işlemlerde, Harçlar
Kanununun 13/c maddesi gereğince tashih harcı ve döner sermaye ücreti tahsil edilmesi
gerektiği belirtilmektedir.
11.02.2011 tarihli ve 123-985 sayılı TKGM duyurusunda; yabancı para üzerinden
gerçekleştirilen tapu işlemlerinde; tapu harçları ve vergilerinin,
tapu işleminin
gerçekleştirildiği tarihteki Resmi Gazete, Merkez Bankası veya Ziraat Bankası şubelerinden
kur bilgilerinin belgelendirilmesi suretiyle T.C. Merkez Bankası tarafından ilan olunan
geçerli döviz satış kuru esas alınarak bulunacak Türk Lirası tutarı üzerinden hesaplanması
gerektiği belirtilmiş olup yabancı para üzerinden tesis edilecek olan kira şerhlerinin
tesisinde hesaplanacak olan tapu harçları ve kiraların bu usul kapsamında gerçekleştirilmesi
gerekmektedir.
Adi veya hasılat kirası sözleşmelerinin şerhinde Harçlar Kanunu nun 4 sayılı tarifesinin 10.
pozisyonuna göre, mukavele müddetine göre hesaplanacak kira toplamı ve mukavele mevcut
değilse veya mukavelede müddet belirtilmemişse bir yıllık kira bedeli üzerinden harç tahsil
edilir. Noterce sözleşme için damga vergisi alınmamışsa 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa
bağlı (1) sayılı tablonun A/2. pozisyonu gereğince kira mukavele süresine göre kira bedeli
üzerinden damga vergisi alınır.
Genel Müdürlüğümüzün 11.02.2013 tarihli ve 1170 sayılı Genel Duyurusu’na göre
Damga Vergisi Kanunu nun 5. maddesinde; bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kağıtların
her nüshası ayrı ayrı aynı miktar veya nispette Damga Vergisine tabi olduğu, hüküm altına
alındığından, kira sözleşmelerinin şerhinde damga vergisinin tahsil edilmemiş olması
durumunda müdürlükte kalan nüsha ile hak sahibine verilen nüsha sayısının toplamı kadar
ayrı ayrı damga vergisinin alınması gerekmektedir.
455