Şerhler Hanesine Kaydedilen Haklar
VIII. İHTİYATİ TEDBİR
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda “Geçici Hukuki Korumalar” başlığı altında
düzenlenmiştir.
İhtiyati tedbirin şartları konusunda; mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme
nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen
imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın
doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı
verilebileceği ve aynı hükmün, şartların uygun düşmesi durumunda çekişmesiz yargı işlerinde
de uygulanabileceği hüküm altına alınmıştır.(HMK md. 389)
İhtiyati tedbir; dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili mahkemeden; dava
açıldıktan sonra asıl davanın görüldüğü mahkemeden istenebilir. Talep edenin haklarının
derhâl korunmasında zorunluluk bulunan hâllerde, hâkim karşı tarafı dinlemeden de tedbire
karar verebilir. Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve
türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat
etmek zorundadır.(HMK md. 390)
İhtiyati tedbir talebinin reddi hâlinde, kanun yoluna başvurulabilir. Bu başvuru öncelikle
incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. (HMK md. 391)
İhtiyati tedbir kararının etkisi, aksi belirtilmediği takdirde, nihai kararın kesinleşmesine
kadar devam eder ve tedbir kalkmış veya kaldırılmış ise bu husus ilgili yerlere bildirilir. (HMK
md. 397)
Mahkemece verilecek ihtiyati tedbir kararında;
• İhtiyati tedbir talep edenin, varsa kanuni temsilcisi ve vekilinin ve karşı
tarafın adı, soyadı ve yerleşim yeri ile talep edenin Türkiye Cumhuriyeti
kimlik numarasının,
• Tedbirin, açık ve somut olarak hangi sebebe ve delillere dayandığının,
• Tereddüde yer vermeyecek şekilde, neyin üzerinde ve ne tür bir tedbire karar
verildiğinin,
• Talepte bulunanın, ne tutarda ve ne türde bir teminat göstereceğinin,
bulunması gerekir.
İhtiyati tedbir mahkemenin kararı veya yazısı üzerine, tapu kütüğünün şerhler hanesine
kaydedilir. (TST. md.49/a) İhtiyati tedbire ilişkin mahkeme kararı veya yazısının tapu
müdürlüğüne geliş tarih, saat fRF