Sınırlı Ayni Haklar
mutlaka belirtilmelidir. Her bir ipotek A,B,C gibi harflerle tescil edilecek, ipotek "İ" ipotekli borç
senedi "İ.B.S.", irat senedi de "İ.S." harfleri ile gösterilecektir.
İpotek, birinci dereceden başlayarak birbirini takiben derece alacak, boşalan bir önceki
dereceye, bir sonraki derecenin geçebilmesi için taraflar arasındaki sözleşmede “Serbest
Dereceden İstifade” koşulu belirtilecek, bu hak şerhler sütununda gösterilecektir.
Mahfuz derece (boş ve saklı derece) öncelikle kullanılabileceği gibi, sonradan boşalan bir
derecede de kullanılabilecektir. Sıra ise, iki halde söz konusu olacaktır.
a) Mahfuz derece ayrılmasında, bu derece kullanılırken,
b) Öndeki derecelerden biri boşalınca, serbest dereceden istifade hakkı tanınmış olması
halinde.
4. İpoteğin Tesisi
TK'nın 26 maddesi uyarınca ipotek resmi senet düzenlenerek tesis olunacaktır. Ancak,
konut yapanlara, ihracatçılara, turizm tesisi yapanlara ve işletmecilerine, sanayicilere, esnaf
ve sanatkarlara, konuları ile ilgili olarak bankalarca veya kamu kurum ve kuruluşlarına (OYAK)
dahil, açılacak krediler için resmi senet düzenlenmesi zorunlu değildir.
5831 sayılı kanunun 1. maddesi ile değişik TK'nın 26. maddesinin son fıkrası ve TKGM’nin
03.03.2009 tarihli 2009/6(1677) sayılı genelgesi doğrultusunda, kamu kurum ve kuruluşları
(Oyak dahil), bankalar, Esnaf ve sanatkârlar kooperatiflerince açılacak tüm kredilere karşılık
teminat gösterilen gayri menkullerin ipotek işlemleri, tarafların istemi halinde resmi senet
tanzim edilmeksizin alacaklı ile borçlu ve varsa kefilleri arasında yapılan kredi veya borç
sözleşmelerinde, taraflarca imzalı sözleşmenin sadece taşınmaz maliki veya yetkili vekili
tarafından tapu müdürlüğüne ibraz edilerek “onama” bölümünün imzalanması ile ipotek
tesis ve tescil isteminde bulunması yeterli görülecektir.
TKGM'ce izin verilen bankalar ve diğer kredi finans kurumları, ipotek işlemlerinde matbu
resmi senet kullanabileceklerdir. TKGM Tasarruf İşlemleri Dairesi Başkanlığının 18.08.2008 tarihli
247-3710 sayılı talimatında; matbu ipotek sözleşmelerinin birinci sayfaların oluşturulmasında
matbu resmi senetlerin içeriğine girilmeden TAKBİS sistemine geçilen müdürlüklerde
sistem tarafından hazırlanan ipotek işlemlerinde program ile ilgili bir değişiklik yapılmayıp
sadece sistem tarafından oluşturulan resmi senet metninde, TAKBİS sistemine geçmeyen
müdürlüklerde de ipotek sözleşmesinin birinci sayfasında taşınmaz malın tanımından sonra
"diğer sayfalarda yazılı bulunan şartlarla... lehine ipotek tesis ettiğini” ibaresi yazılarak ve
ipotek alacaklısının temsilcisi veya vekilinin ipoteğin aynen kabul edildiğine ilişkin beyanı
ile birlikte resmi senet tebligat bölümünün yazılarak metin kısmı sona erdirilmeli ve birinci
407