F. Devre Mülk Hakkı Sahiplerinin Tasarruf Hakları
Devre mülk hakkı tesis edilecek kat irtifakı veya kat mülkiyetine çevrilmiş mesken nitelikli
bağımsız bölümler ile müstakil yapıların paylı mülkiyet payına bağlı olarak her türlü devir ve
temlike konu edilebileceği gibi miras hükümlerine göre mirasçıya da intikal eder.
Yine devre mülk hakkı tesis edilmiş meskenler üzerinde mülkiyet payına bağlı olarak bu
hakla bağdaşan her türlü ayni (intifa, ipotek vs) ve tapuya tescille aynilik kazanan şahsi (kira,
satış vaadi vs.) hakların tesisi mümkündür(KMK. md.5,8).
Ancak, Kanunun 59 . maddesinde “...sözleşmede aksi kararlaştırılmamışsa devre mülk
hakkı sahibi bu hakkın kullanılmasını başkalarına bırakabilir.” hükmü yer aldığından, intifa
ve sükna hakkı tesisi ile kira şerhinin verilmesi istemleri karşılanmadan önce, dosyasındaki
(devre mülk) sözleşmenin incelenmesi ve sözleşmede hakkın kullanımının başkasına
devredilemeyeceğine dair bir hüküm bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Sözleşmede bu
hakların tesis edilemeyeceği kararlaştırılmış ise, taleplerin verine getirilmesi mümkün değildir.
G. Devre Mülk Hakkı Tesis Edilen Yapı Veya Bağımsız Bölümlerde Ortaklığın
Giderilmesi
Paylı mülkiyette kural, paydaşların ortaklığın giderilmesini talep edebilmesidir. KMK
md. 63 bu kurala istisna getirmektedir. Buna göre, üzerinde devre mülk hakkı kurulan yapı
veya bağımsız bölümün ortak malikleri, aksi sözleşme ile kararlaştırılmamışsa ortaklığın
giderilmesini isteyemezler(KMK. md.63). Ortaklığın giderilmesi davası açılabilmesi için devre
mülk sözleşmesinde açık hüküm bulunması gerekir(271).
H. Dönem Sonunda Bağımsız Bölüm Veya Yapının Boşaltılması Ve Teslimi
Borcu
Devre mülk hak sahipleri, kendilerine ayrılan ve tapu sicilinde belirtilen dönem süresi
sonunda, bağımsız bölüm veya yapıyı sözleşme hükümleri gereğince boşaltarak yeni hak
sahibine teslim etmeye mecburdurlar. Dönem sonunda tahliye edilmediği takdirde, dönem
sahiplerinden her hangi birisinin veya yöneticinin tapu kaydı ve sözleşmeyi talebine ekleyerek,
ibrazı halinde mahallin en büyük mülki amiri emri ile derhal zabıtaca boşalttırılır. İdare ve yargı
organlarına yapılacak başvuru, bu boşaltma işlemini durdurmaz (KMK. md. 64).
Bu nedenle, hak sahipleri veya yönetici tarafından talep edilmesi halinde tapu kaydı ve
sözleşme örneğinin verilmesi gerekir.
(271)
282
KARAŞAHİN, s. 86.