dışına çıkarmaktadır.(33)
TMK'nın 698. maddesi, taşınmazlarda paylı mülkiyetin devamına ilişkin sözleşmelerin resmi
şekle tabi olduğunu; 706. maddesi, taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin
geçerli olması resmi şekilde düzenlenmiş bulunmalarına bağlı olduğunu; 781. maddesi, İrtifak
hakkının kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerli olmasının, resmi şekilde düzenlenmesine
bağlı olduğunu; 856. maddesi,taşınmaz rehininin kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerliliği,
resmi şekilde yapılmış olmasına bağlı olduğunu; 871. maddesi, sonraki sırada yer alan rehinli
alacaklılara boşalan dereceye geçme hakkı veren sözleşmelerin geçerliliğinin resmi şekilde
yapılmalarına bağlı olduğunu, hüküm altına almıştır.
B. Resmi Senet Düzenlenmesini Gerektiren İşlemler ve Görevliler
TK'nın 26. maddesine göre; mülkiyete, mülkiyetin gayrı ayni haklara ve müşterek bir arzın
hissedarları veya birbirine muttasıl (bitişik) taşınmazların sahipleri arasında bunlardan birinin
veya bir kaçının o taşınmaz üzerinde mevcut veya inşa edilecek binanın, muayyen (belirli) bir
katından veya dairesinden yahut müstakilen istimale elverişli bir bölümünden münhasıran
(özellikle) istifadesini temin gayesiyle TMK'nın 838.(34) maddesi hükümlerine göre irtifak hakkı
tesisine veya tesisi vaadine mütedair resmi senetler tapu müdürü veya tapu müdürlüğü
görevlileri tarafından tanzim edilmektedir.
TST'nin 21. maddesine göre, akdi gerektiren işlemlerde resmi senet düzenlenir ve Resmi
Senetlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenlenen bu resmi
senede tarafların kimlik bilgileri ve ikametgâh adresleri eksiksiz yazılır ve düzenlenen resmi
senet memur tarafından, müdür ve tarafların huzurunda okunur. Tarafların imzası alındıktan
sonra resmi senedi, müdür ve düzenleyen memur da imzalar ve müdür daire mührü ile kendi
imza yerini ve fotoğrafları mühürler.
TMK'nın 706. maddesi taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli
olmasını, 781. maddesinde irtifak hakkının kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerli olmasını,
856. maddesi(35) ise taşınmaz rehninin kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerliliğini, resmi
şekilde düzenlenmesine bağlamıştır. Diğer taraftan TBK'nın 237. maddesi taşınmaz satışının
geçerli olabilmesini, sözleşmenin resmî şekilde düzenlenmesi şartına bağlamıştır.
(33)
ESMER, 1990, s.309
(34)
Eski Medeni Kanun md. 753
(35)
Tapu Kanununun 26/9.fıkrası; “Kamu kurum ve kuruluşları (Ordu Yardımlaşma Kurumu dâhil), bankalar, Esnaf ve
Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerince açılacak tüm kredilere karşılık teminat gösterilen gayrimenkullerin
ipotek işlemleri, tarafların istemi halinde resmi senet