Tapu Müdürlüğünde Akit, Tescil Değişiklik, Düzeltme ve Terkin İçin
Yapılan Talepler Düzenlenen Belgeler, İçeriği ve Sicillerin Saklanması
I. RESMİ SENET
Senet bir kimsenin ispat açısından aleyhine delil teşkil etmek üzere düzenlediği belgedir.
Senet karşı tarafın imzasını ve iddia eden kişinin iddiasını doğrular nitelikte hüküm taşır.
Resmi senet ise, resmi bir makamın katılması ile düzenlenen senettir.(29) Resmi senet, resmi bir
makam veya memurun katılması ile düzenlenen senetlerdir.(30)
TBK'nın ilk maddesi; sözleşmenin, tarafların iradelerini karşılıklı ve birbirine uygun olarak
açıklamalarıyla kurulacağını hüküm altına almıştır. Bir sözleşmenin geçerliliği kanunda aksi
öngörülmedikçe hiçbir şekle bağlı değildir. Ancak kanunda sözleşmeler için herhangi bir şekil
öngörülmüş ise öngörülen şekil, kural olarak geçerlilik şeklidir ve şekle uyulmaksızın sözleşme
kurulması halinde sözleşmeler hüküm doğurmayacaktır (TBK md. 12).
TBK'nın taşınmaz satışı ile ilgili 237/1 fıkrasında, söz konusu satışın geçerli olabilmesi
için, sözleşmenin resmî şekilde düzenlenmesi şartı yer almaktadır. Diğer taraftan aynı husus
TMK'da da düzenlenerek, "taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli
olması, resmi şekilde düzenlenmiş bulunmalarına bağlıdır" hükmü getirilmiştir.(31)
22.12.1934 tarihli ve 2644 sayılı TK'nın 26. maddesine göre tapu müdürlükleri tarafından
akitli işlemler sebebiyle hazırlanan resmî senetlerin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları
düzenlemek için 10.11.2009 tarih ve 27402 sayılı Resmi Gazetede Tapu Sicil Müdürlüklerince
Düzenlenen Resmî Senetlere İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır.
TK'nın 26. maddesi ile resmi senedi, taraflar ile hazırlayan memur ve tapu müdürünün
imzalayacağı, Resmi Senetlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerince
tarafların imzası alındıktan sonra resmi senedi, müdür ve düzenleyen memurun da imza
edeceği hükmü getirilmiştir.(32)
A. Resmi Şekil
Kanun koyucunun bir yandan akdin sağlamlığını diğer yandan kapsamın belirtilmesi
bakımından önemli bulduğu akitleri resmi biçimde bağlamayı uygun bulduğu anlaşılmaktadır.
Sözleşmelerin geçerliliğinin şekle bağlı olmasına ilişkin TBK'nın 12/2 fıkrası “Kanunda
sözleşmeler için öngörülen şekil, kural olarak geçerlilik şeklidir. Öngörülen şekle uyulmaksızın
kurulan sözleşmeler hüküm doğurmaz.” diyerek, kanunların belirli şekle bağladığı sözleşmeleri
12/1 fıkrasında belirtilen "sözleşmelerin geçerliliği şekle tabi değildir" kuralının kapsamı
(29)
ÖZTAN, a.g.e., 2012, s.215
(30)
İMAMOĞLU, a.g.e., 2011, s.33
(31)
TMK md. 706/2: Ölüme bağlı tasarruflar ve mal rejimi sözleşmeleri, kendilerine özgü şekillere tabidir.
(32)
Karaşahin, a.g.e., 2002, s.57
87