23
Türük : qara : qamïq :budun : anca
temis : ellig : budun ertim : elim : ïmtï
qanï : kimke : elig : qazğanurman : ter
ermis : qağanlïq : budun : ertim : qağanïm qanï : ne qağanqa : isig kücüg : berürmen : tir ermis : anca tep : tabğac :
qağanqa : yağï bolmïs :
releri içeren bir medeniyeti haiz Türklerin “İslam” ile
ehlîleştiğini iddia edenlere de bu vesileyle “hadi oradan” demek istiyorum, konu dışı olsun.
Bu yazı, şunu anlatıyor, kaçıncı defa “özetle”
dediğimi unuttum, okuyucunun affına sığınarak,
özetle: Mutlu, iyi, güzel ve doğru bir topluluk olmak
için, “kendi şehirliliğimiz”i yaratmamız gerekir, zira
Aslında Türkiye Türkçesini dilbilgisi açısından “büyük adam”ı, “iyi adam”ı, uygun “ortam” yaratır,
derinlemesine biliyorsanız çok rahat anlarsınız, bakın niyet değil. Düşünün ki, “üniversiteliler ahlakımızı
bozdu, şehrimizde üniversiteli istemiyoruz” diyen
sözlüğe bakmadan yazıyorum anlamını:
“Türk tipi”, doktora, öğretmene, yani o üniversitenin
Türk kara budun hepsi birden (kamıq,
yetiştirdiği adama muhtaçtır, bunu unutur. (Bunu söykamu, hamı; hepsi, alayı, toplamı
leyen topluluklara herhangi bir üniversite mezununun
demek, halk anlamında da kullanılıyor
hizmetinden faydalanmayı yasaklamak güzel bir yönbugün. ) öyle demiş ki, elli (devletli)
tem olurdu, akıllanırlardı.) “Batıda neden gelişme var
millet idim, elim şimdi hani? Kime
da bizde yok” diyerek çözümü “daha fazla Müslüman
devlet kazanırım (bu sözcükten emin
olmakta, daha fazla yabancı düşmanı olmakta” bulandeğilim ama genel geçer kazanma fiiların hepsi bu saçma kafaya benzerler. “Batı böyle ise,
linin anlamından çok, Sarız yöresi Avbiz de onun bulduğu formülü mühendis kafasıyla uyşarlarının şivesindeki “kazanmak”
gulayalım” diyenler ise, formülü yaratan “ortam”ı yasözcüğüne yakın bir anlamı var anladıratma gerekliliğini unuttukları için, formülün evrensel
ğım kadarıyla) şimdi der imiş. Kağanlı
olmayabileceğini kaçırırlar (sözgelimi Bakunin’in
millet (budun) idim, kağanım hani?
Marks için “bu adam tam bir Prusyalı” deyişi önemliHangi kağana işi gücü veririm der imiş.
dir: Marks, dâhil olduğu batılı kültür havzasının gerÖylece Çin kağanına yağı (düşman)
çeklerinden yola çıkarak kurgu yapar ve formül bulur,
olmuş.
işlemez olduğu havzalar görülünce, “Asyalı Üretim
tarzı” gibi yamalara ihtiyaç duyar.) ve aynı çıkmaza
Unutulmaması gereken bir nokta daha var ki,
düşerler.
bu anıtta Bilge Kağan’ın ağzından öncelikle, Türk
beylerinin Türk sıfatlarını ve duruşunu terk ettiğinden,
Mutlu, iyi, güzel ve doğru dedik… Kanımca,
yani “ak budun”un ihanetinden bahsediliyor.
bu “güzel” topluma ulaşmak için, hele ki bu çağda, tek
doğru araç demokrasidir: Sekülerliği, birey özgürlüBu pasajın devamında ise, tanrının Türk milleti
ğünü benimsemiş ve genel manzara açısından “milli”
yok olmasın diye, Bilge Kağan’ın babası İlteriş’i gönolan bir demokrasi. Resulzade’nin “Rusya’da Siyasi
derdiği anlatılıyor.
Vaziyet” isimli notlarını okurken (bu notları yayına hazırlayanlara teşekkür edeyim bu vesileyle) düşündüm:
Ziya Gökalp’in “bizim medeni olmak için ileri
gitmemize gerek yok, çoğu milletin aksine medeniyete Bu yazıya son düzeltmeyi yaptığım gün 28 Mayıs,
ulaşmak için geçmişimize dönmemiz gerekir” mealin- Azerbaycan’ın Türk tarihinin ilk “dişe dokunur cumdeki sözü genel tavır açısından hatalı ama insan hak huriyeti” olarak ortaya çıktığı güzel gün.
vermeden edemiyor. Bu duruş, bugünkü sosyolojinin
Bu gün esasında “ilerisi” için çok önemli derstespitleriyle uyumludur, bir lider çıkacaksa, o lideri
leri haizdir manevi değerinde. Hem milli, hem “Türk
“kara budunun bilinçlenmesi” yaratacaktır ve ak
Dünyası” perspektifinden bir duruş gösteren bir grup,
budun ipeğe, zenginliğe daha kolay kanar, Mesele kara
Azerbaycan’ın gayet çağdaş ve