100
yetenekleri, konumuz sporla ilgili olduğu için böyle
lazım.
diyorum; müzikle, resimle ilgili yetenekleri çok iyi
• Şöhrete ulaşan yetenekleri nasıl koruyacağız
takip edecek birimler veya sistemler olması lazım.
veya onlar kendilerini nasıl korumalı? Çünkü
Benim bildiğim birkaç şey var: Tanıdığım birinin
yetenek, zamanla kaybedilen niteliklerden…
çocuğunun üstün zekası olduğu tespit edilmiş,
Gerçekten yetenekli olsa da biraz önce
ama çocuğuna bir türlü eğitim yeri bulamıyor.
bahsettiğimiz ve özellikle şöhretleri
Nerelere yazıyor, gidiyor geliyor; başvurmadığı
etkileyen olumsuz “sosyal çevre” ve “sahip
yer kalmadı. Yurtdışından bu çocuğu almak için
olunan yetenek için uygun olmayan yaşam
geldiklerini biliyorum. Ülkelerde, üstün zekalı
tarzı”nın etkileri hakkında farkındalıkları nasıl
3-5 tane adamın yapacağı çok büyük işler var.
oluşturabiliriz?
Bu çocuk 9-10 yaşlarında ve üniversite okuyacak
Biz, yetenek harcama konusunda herhalde
zekası var. Ama değerlendiremiyoruz onu. Oradan
dünya birincisi olabiliriz. Büyük şehirlerimizde
oraya gönderiyorlar, yer bulamıyor kendine,
yeteneklerimize büyük hayranlık duyarak, bir
derdini anlatamıyor. Eskiden gelen yapılanmaların,
yerde onları fazla havalandırıyoruz. İnsanoğludur,
grupların eline vermek istemiyor. Çaresiz olduğunu
insan güç sarhoşu olabilir. Hepimiz için geçerli
biliyorum, şahit oldum. Eğitim çok önemli bu işte.
bu! Toplum olarak, tabiri caizse yeteneklerin
• Yetenek yok veya eksik ise bu döngüye
şımartılmasına çok çabuk zemin hazırlıyoruz.
girenler istenen düzeyde beceri sahibi olamıyor
Bir yetenek, o yeteneğinden dolayı şöhrete
ve hem kişi, hem o alanın yöneticileri, hem de
kavuşmuşsa o şöhret ya çok büyük mutlulukları
ülke için maliyetler büyüyor. Bu kısır döngüden
getirir ya da felaketi getirir. İyi yönetilmesi
nasıl çıkabiliriz? Yani sprinter yeteneği olmayan
gerekiyor. Halk olarak, ben de bu ülkenin bir
biri için bir atletizm antrenörünün “yeteneksiz”
bireyiyim, ben de bu yanlışı yapıyor olabilirim
damgası vurması, o kişinin hayattaki tüm
belki; bizim katkımız onların o şöhreti idare
seçeneklerini bitirebilir mi?
edememeleri için elimizden geleni yapıyoruz.
Herkesin yeteneği olduğuna inanıyorum. Herkes
Burada medyaya da büyük görevler düşüyor.
sanatçı olacak diye, iyi müzisyen olacak diye bir şey
Bilhassa Anadolu şehirlerinde bir sporcu veya
yok. Birisi çok iyi yemek yapabilir, o da yetenektir;
o şehirde yaşayan şöhretli kişi, o topluma
çok iyi öğretebilir, öğretmen olur. Öğrenmek
göre uygun olmayan bir yaşam sürüyor veya
ayrı, birisine öğretebilmek ayrı. Okullarda öyle
bir mekanda bulunuyor ise bu sefer de hiç
görmedik mi? Bazı öğretmeni çok seviyoruz, çok iyi
bağdaşmayacak şekilde o kişiye sert ve ters
anlatıyor; bazısından da sıkılıyorduk. Anlatabilmek
tavırlarda bulunuyorlar. Bu da bu işin çözümü
de bir yetenek. Hiç kimsenin yeteneksiz olduğuna
değil. Demek ki şöhretleri şımartmayacağız; ilgi
inanmıyorum. Doğru yere kanalize olmamış diye
göstereceğiz, seveceğiz ama şımartmayacağız.
düşünüyorum. Bir garson öyle bir sunum yapar ki
Medya olarak, basın olarak, biraz da içimizdeki
onun da hizmet etme yeteneği vardır. Acaba doğru
insan sevgisinden midir nedir, taksiye biniyorum
yeteneği doğru yere koyabiliyor muyuz? Bunu
taksici para almıyor. O 50 TL’ye çalışan taksicim
yapabiliriz. İnsanları, bu yeteneksiz diye hemen bir
o parayı ondan almıyor. Bir sevgi gösterisinde
kenara atmaya karşıyım; doğru yeri bulabilmemiz
bulunuyor. Bu en basit örneği. Toplum olarak