komentuje s?owa Laury Bush. Prawd? jest, i? wielu badaczy kolonializmu brytyjskiego opisywa?o wykorzystywanie motywu obrony praw kobiet jako mandatu daj?cego prawo do agresji, co Gayatri Chakravorty Spivak podsumowa?a s?owami, „biali m??czy?ni ratowali br?zowe kobiety przed br?zowymi m??czyznami”90. Zjawisko to mia?o swoje odbicie równie? na terenach Bliskiego Wschodu i Pó?nocnej Afryki. Marnia Lazreg opisuje analogiczn? sytuacj? w odniesieniu do polityki Francji w stosunku do spo?ecze?stw Algierii91, za? Leili Ahmed przypomina, podej?cie brytyjskiego lorda Cromera, który usprawiedliwia? dzia?ania Wielkiej Brytanii ch?ci? pomocy biednym, zmuszonym do zas?aniania twarzy Egipcjankom, chocia? daleki by? ju? od nadania im prawa do zdobywania wykszta?cenia. To w?a?nie owa zas?ona jest najcz??ciej przytaczanym przyk?adem niezrozumienia potrzeb muzu?manek przez walcz?ce o ich prawa Europejki czy Amerykanki. „Muzu?manki maj? w zwyczaju noszenie hid?abu, co jest cz?sto widziane przez niemuzu?ma?skie feministki jako akt opresji, w którym ciche muzu?manki s? przyk?adem mitu, o tym, ?e islam jest seksistowski i patriarchalny”92. Podczas gdy na Zachodzie hid?ab jest symbolem uciemi??enia, dla feministek muzu?ma?skich sta? si? on w?a?ciwie symbolem wyzwolenia. Antropolog kultury Hanna Papanek prowadz?c badania w Pakistanie raportowa?a, i? w powszechnej opinii burka daje wi?ksz? swobod? ni? jej brak. Zas?ona daje kobiecie mo?liwo?? wyj?cia z odosobnionej sfery prywatnej do sfery publicznej – pracy, szko?y, o?rodków kultury – bez konieczno?ci ?amania zasad moralnych w które same g??boko wierz?. Zas?anianie cia?a oznacza ?ycie w zgodzie z zasadami i przynale?no?ci? do wspólnoty w której najwi?ksz? warto?ci? jest rodzina a co za tym idzie pozycja kobiety, uto?samiana ze ?wi?to?ci?. „Za ka?dym razem kiedy zak?adam hid?ab, staje si? bardziej feministk?” – mówi Nye Armstrong, znana ameryka?ska blogerka93. Dla wielu muzu?manek w?a?nie ta symbolika zas?ony jest nasi?kni?ta feminizmem o wiele bardziej ni? jej brak94. „To ode mnie zale?y jak? cz??? swojego cia?a chc? pokaza?, a jak? zas?oni?, nie od spo?ecze?stwa” – mówi siostra Rebecca95, inna ameryka?ska blogerka i feministka. Post?powe zakazy noszenia chust w
Tam?e, str. 119. Marina Lazreg, Feminism and difference: the perils of writing as a woman on women in Algeria [w:] Feminist Studies 1988, nr 1 (14), s. 81?107. 92 Muslim feminism, www.pbs.org/independentlens/shadya/muslimfeminism.html - data odczytu:6.06.2013. 93 Nye Armstrong, Feminism vs Islam, www.youtube.com/watch?v=4EFISeHIlY4. 94 Lila Abu-Lughod, dz. cyt., str. 123. 95 IntlHijabiPosse, I am a Muslim Woman, www.youtube.com/watch?v=F9VF6jRsHtg - data odczytu 29.05.2013.
91
90
31