Klein begin,
groot gewin
In sy 110de bestaansjaar het Senwes
vanjaar baie mylpale om te vier, veral as
die maatskappy se groei bekyk word.
Die prestasies wat Senwes oor meer as ’n
eeu beleef het, is in ’n groot mate danksy
die volledige graanwaardeketting.
S
enwes het ontstaan
vanweë die behoefte
aan samewerking om
graanhantering en
saadverwerking op ’n
groot skaal lewensvatbaar te
maak in die voormalige Wes-
Transvaal. Sedertdien het Sen-
wes gegroei tot ’n volwaardige
landboumaatskappy met ’n teen-
woordigheid in agt provinsies.
In 1931, sowat 22 jaar ná
die maatskappy se stigting, het
Senwes se graanontvangste vir
die eerste keer meer as een mil-
joen sakke beloop. Daarna is
die produksielyn uitgebrei met
grondbone, veevoer en eetbare
olies, en het die maatskappy ook
saadverwerkingsdienste aan die
koöperasie se lede begin lewer.
Die bestuur van lede se be-
lange en die hantering van pro-
duklewering is vanaf 1960 met
die koms van metrisering en re-
kenaartegnologie stelselmatig
vergemaklik.
Dekades later is Senwes
steeds verbind tot die produk-
tiewe benutting van tegnologie.
’n Volgende groot sprong vir
Senwes was die silobouprogram
wat in 1961 van stapel gestuur
is. Deurlopende onderhoud en
uitbreiding het in die dekades
daarna gevolg.
’n Nuwe program is sedert-
dien begin om die doeltreffend-
heid van die silo-infrastruktuur
binne drie jaar te verhoog.
OMKEERSTRATEGIE
In 1997 het Senwes van ’n land-
boukoöperasie omgeskakel tot
’n maatskappy met ’n nuwe kor-
poratiewe identiteit wat op die
vrye mark meeding.
Weens talle politieke faktore
en klimaatsverandering was die
eerste dekade van die nuwe era
nie sonder probleme nie en het
die maatskappy byna bankrot
gespeel aan die begin van die
2000’s. ’n Drastiese omkeerstra-
tegie het vanaf 2001 resultate
begin toon.
Dié verreikende strategie,
herposisionering, welvaartskep-
ping, swart ekonomiese bemag-
tiging en ’n verandering in sy
korporatiewe identiteit het ge-
help om die maatskappy weer
op koers te kry.
Die transformasie vanaf die
koöperatiewe tot maatskappy-
gerigtheid is gerugsteun deur
’n groeistrategie waar die klem
teruggeskuif het na insetverskaf-
fing en marktoegang. Dié stra-
tegie het tydens die maatskap-
py se eeufeesviering in 2009 ’n
rekordwins van R368 miljoen
ná belasting opgelewer.
Meer onlangs het Senwes
in die boekjaar 2017-’18 die
grootste mielieoes wat nóg in
Suid-Afrika behaal is, gehanteer
en opgeberg. Gegrond hierop
het die wins ná belasting met
86% gestyg van R167 miljoen in
2017 tot R311 miljoen in 2018
se boekjaar.
Mnr. Francois Strydom, uit-
voerende hoof, het destyds in ’n
mediaverklaring gesê die groep
se resultate het vinnig herstel
ondanks probleme in die inset-
kanaal.
“Wesensverdienste per aan-
deel het met 87% gestyg en ’n
Danksy Senwes Grainlink en Senwes Village het die maatskappy
’n teenwoordigheid in agt provinsies met 68 graansilokomplekse,
20 graanverkrygingskantore, 59 handelstakke, 54 vulstasies,
20 versekeringskantore en 26 meganisasiewerkwinkels.
opbrengs op openingsekwiteit
van 16% (9% in 2017) is be-
haal. Ons kapitaalprogramme,
wat daarop toegespits was om
doeltreffendheid en dienslewe-
ring van die silo-infrastruktuur
te verhoog, lewer resultate. Die
projek was op 30 April 2018
35% voltooi en sal in die vol-
gende drie jaar verder versnel
word.”
WAARDEKETTING
Oor die toekoms en groeipoten-
siaal van boerderye meen mnr.
Danie Minnaar, voorsitter van
Senwes, dat die wêreldneiging
van boerdery-eenhede wat al
hoe groter word, ook in Suid-
Afrika sal geld. Sogenoemde
korporatiewe boerdery is nie
meer ’n nuutjie nie, en ook aan
die verkrygingskant is die nei-
ging dat maatskappye eerder
groter word.
“Ons gaan nie daarteen veg
nie en sal eerder daarby aanpas.
Dit is belangrik dat Senwes hom-
self posisioneer om alle klante
in die waardeketting, groot en
klein, beter by te staan met toe-
gevoegde waarde op die dienste
wat ons lewer.
“Dit sal ook toenemend be-
langrik wees om saam met die
regering te werk om meer swart
17 Mei 2019
|
kommersiële boere te vestig en
te ondersteun,” sê Minnaar.
WERKSKEPPING
Groei en ontwikkeling in die
sowat 145 gemeenskappe waar
Senwes sake doen, is van groot
belang vir Strydom.
“Op talle van daardie dorpe
is Senwes die grootste werkge-
wer. Dit maak vir ons saak wat
in dié gemeenskappe gebeur.
Ons wil lewens verreik. Daar-
om belê ons graag in gemeen-
skapsprojekte, soos die Senwes
Spinners-krieketontwikkelings-
program by plaasskole.”
Senwes ondersteun ook veld-
togte om groei in die landbou
te help stimuleer en ondersteun
Agri SA se oproep om “die boere
se probleme weg te braai”.
“Ons moet die belangrikheid
van die produksie en aankoop
van plaaslike goedere pleks van
die invoer en aankoop van bui-
telandse produkte beklemtoon.
“Die landboubedryf speel ’n
deurslaggewende rol in werk
skepping in elke aspek van die
waardeketting – van die plaas tot
op die tafel – en het ’n reuse-im-
pak op die fiskus,” sê Strydom.
“Die landbou is die hoeksteen
van enige suksesvolle ekono-
mie.”
Bylae tot Landbouweekblad
|
SENWES 110
11