Reader's Digest / Het Beste maart 2014 | Page 56

We denken dat infecties in de darm, bijvoorbeeld een finke salmonellabesmetting, ertoe kunnen leiden dat je intolerant voor gluten wordt, omdat je afweercellen op gluten gaan reageren. En als ze eenmaal reageren, dan blijven ze dat altijd doen.’ Een andere omgevingsfactor: we krijgen veel meer gluten binnen dan twintig, dertig jaar geleden. Frits Koning: ‘We eten minder stamppot met boerenkool en meer pizza en pasta en broodjes om de hamburger tussen te stoppen. Gluten is het goedkoopste eiwit dat er is. Het blijft over bij de productie van tarwezetmeel. Voor de voedingsmiddelenindustrie is het een handig ingrediënt, dus het gaat overal in.’ Zoveel gluten, denkt hij, zou voor de mensen met de genetische aanleg voor coeliakie wel eens een te grote belasting kunnen zijn. Chris Mulder is hoogleraar maag-, darm- en leverziekten in het VUmc in Amsterdam en hij zegt dat mensen in het zuiden van India, die minder arm zijn dan voorheen, voor het eerst ook coeliakie beginnen te krijgen. Ze eten minder rijst en meer chapati, een soort pannenkoek van tarwe. In Nederland, zegt hij, kregen mensen in 1998 gemiddeld 13 gram gluten per dag binnen. Nu is dat 18 gram. In Italië is het 30 gram, door alle pasta die er gege54 ten wordt. En hoe harder de tarwe, hoe meer gluten. ‘Er moet wel een relatie zijn met het feit dat het aantal mensen met coeliakie toeneemt,’ zegt hij. ‘Maar hoe het precies zit, weten we niet.’ Dan zucht hij diep en begint over de mensen die denken dat ze ziek worden van gluten, maar geen coeliakie hebben. ‘En dan ook echt niet,’ zegt hij. ‘Geen glutenspecifieke afweercellen, geen gladde darm, vaak niet eens de genetische aanleg die nodig is om coeliakie te ontwikkelen.’ Tien jaar geleden zag hij zulke mensen nooit, nu ziet hij er met zijn team drie per week. ‘En dat zijn dan nog de volhouders die voorbij de huisarts zijn gekomen.’ Vaker vrouwen dan mannen. Ze kunnen nog slechter tegen gluten dan mensen met coeliakie. Die verdragen een beperkte hoeveelheid gluten vaak wel, maar mensen met non coeliac gluten sensitivity, zoals de aandoening genoemd wordt, krijgen er onmiddellijk ernstige buikpijn van. En worden moe. ‘Bij 1 á 2 op de 10 mensen zijn de klachten reëel,’ zegt Chris Mulder. ‘Bij de anderen vinden we geen oorzaak.’ In Australië, waar 10 procent van de mensen geen gluten meer zegt te eten, wordt veel onderzoek gedaan naar glutensensitiviteit en twee jaar geleden leek het er even op dat mensen inderdaad ziek konden worden van gluten Reader’s Digest 03/14