Reader's Digest / Het Beste maart 2014 | Page 57

zonder coeliakie te hebben. Het artikel erover verscheen in 2011 in The American Journal of Gastroenterology. Het ging om een dubbelblind gerandomiseerde placebo-gecontroleerde trial en de conclusie was dat gluten op zichzelf, dus zonder de autoimmuunreactie van het lichaam, diarree en vermoeidheid kan veroorzaken. De onderzoekers, onder leiding van de maag-darm-leverarts Peter Gibson, hoogleraar aan de Monash University in Melbourne, wilden meer zekerheid en deden de trial over, nog preciezer. Ze gingen niet meer af op wat mensen zelf rapporteerden over wat ze aten, maar namen hen op in het ziekenhuis en controleerden 24 uur per dag wat erin en eruit ging. De conclusie was nu dat glutensensitiviteit zonder coeliakie niet door gluten komt. Het artikel verscheen eerder dit jaar, opnieuw in Gastroenterology. Maar in de anti-glutenwereld op het internet, waar het eerste artikel met gejuich onthaald werd, heeft het tweede artikel geen enkel effect gehad. ‘Je vraagt je af wat er gaande is,’ zegt Chris Mulder van het VUmc. ‘Is het een hype? Is er iets in tarwe dat tot nu toe aan onze aandacht is ontsnapt?’ Hij zegt het op een toon die doet vermoeden dat hij dat laatste niet gelooft. nog ‘het dichtst bij dr. Willem Karel Dicke’ staat en diens ‘original, nearly Nobel-nominated research’ naar de gevaren van gluten. Kenneth Fine, zegt hij, was een gerespecteerde onderzoeker, tot hij ontdekte dat er goed geld te verdienen viel met de angst voor gluten. ‘Hij houdt lezingen – met muziek – voor zalen met 500 mensen, voor 100 dollar per persoon.’ Via zijn website enterolab.com verkoopt hij tests van minimaal 99 dollar per stuk, waarmee allerlei antistoffen in de ontlasting zijn te detecteren, voor mensen die volgens de bloedtest geen antilichamen tegen gluten hebben en toch zeker weten dat ze gluten niet verdragen. ‘Die tests zijn niet goedgekeurd,’ zegt Mulder. ‘Maar dat lijkt niemand een probleem te vinden.’ En de markt is groot, want wie heeft er nu nooit buikpijn? Alleen al in de Benelux lijden 1,5 miljoen mensen aan het prikkelbaredarmsyndroom (spastische darm) en veel van hen zullen het de moeite waard vinden om uit te zoeken of ze misschien coeliakie hebben. De hype heeft een voordeel, zegt Chris Mulder. Er wordt meer getest en daardoor komen er meer gevallen van coeliakie aan het licht. En voor die mensen is het echt beter om op een glutenvrij dieet te gaan. Paradoxaal: ze hebben daar vaak geen zin in. Als Dan begint Mulder over Kenneth je weinig of geen last hebt van je Fine, die charismatische arts uit Dal- ziekte, waarom zou je dan? ‘Ze beginlas. Hij kent hem, hij heeft wel eens nen er soms pas aan als hun rug begint een lezing gehouden op een van zijn in te zakken of als ze steeds vermoeicongressen waar hij, Chris Mulder, der raken,’ zegt Chris Mulder. En dan werd gepresenteerd als de man die is het eigenlijk al te laat. n 55 Uit NRC HaNdelsblad vaN 9 NovembeR 2013, © 2013 NRC media, amsteRdam Lezingen met muziek