Recenzje i noty bibliograficzne
173
z nich wytwarza i otrzymuje dokumentację. Wskazane zatem jest by tworzenie
dokumentacji odbywało się w zgodzie z przyjętymi normami, a po właściwym
czasie trafiała ona do właściwie zorganizowanych archiwów parafialnych, w których przechowywana będzie do czasu przekazania do archiwów historycznych.
Niestety w niektórych parafiach, podobnie jak w instytucjach świeckich, sprawy
kancelarii i archiwum pozostawiają wiele do życzenia. Sygnały o takiej sytuacji
płyną z archiwów diecezjalnych i archidiecezjalnych, do których trafiać powinny
akta z podległych parafii. Mówili o nich często byli, długoletni zasłużeni dyrektorzy
archiwów archidiecezjalnych w Gnieźnie i Poznaniu, ks. dr Marian Aleksandrowicz
i ks. dr Konrad Lutyński. Cieszy, że opracowanie to powstało w Poznaniu, którego
tradycje polskiej archiwistyki kościelnej są powszechnie uznawane. To tutaj przecież w 1925 r. powstało pierwsze, profesjonalne, kościelne archiwum historyczne.
Nie sposób pominąć również znaczącej roli Autora opracowania, znakomitego
archiwisty i propagatora archiwów kościelnych oraz ich materiałów.
Niejednokrotnie podstawową przeszkodą w zorganizowaniu sprawnie funkcjonującego archiwum kościelnego jest brak podstawowych pomocy instruktażowych. W polskiej literaturze archiwistycznej nie było dotychczas wydawnictwa,
które zajęłoby się całokształtem zagadnień obejmujących kancelarię i archiwum
parafialne. Z tejże przyczyny pracę przygotowaną staraniem ks. prof. dr hab.
Leszka Wilczyńskiego, a dotyczącą organizacji i funkcjonowania wyżej wymienionych komórek organizacyjnych ocenić należy niezwykle wysoko. Autor
jej, związany przez wiele lat z Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu, opisywane zagadnienia zna „od podszewki”. W trakcie swojej archiwalnej kariery
zajmował się m.in. przejmowaniem archiwaliów z zasobów parafialnych. Defektem tej części jego zainteresowań jest opracowanie, które zajęło się całością
zagadnień kancelarii i archiwów w podstawowych jednostkach organizacyjnych
Kościoła rzymsko-katolickiego w Polsce. Opracowania takiego od wielu już
lat oczekiwało nie tylko środowisko archiwistów kościelnych. Domagało się
go także wielu przedstawicieli parafii. To także w ich interesie było posiadanie podobnego, popularnego wydawnictwa o charakterze instruktażowym.
O wpływie opiekunów archiwów parafialnych na późniejszy stan archiwaliów
w podobnych instytucjach na poziomie diecezjalnym i archidiecezjalnym nie
trzeba przekonywać kogokolwiek mającego styczność z tą problematyką. Już
teraz można zatem wnioskować, że bardzo szerokie rozpowszechnienie tego
wydawnictwa jest bardzo wskazane. Chociaż publikacja została przygotowana
dla parafii archidiecezji poznańskiej, to z pełnym przekonaniem polecić je można dla wszystkich parafii Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Co więcej
ze wskazówek tutaj zawartych skorzystać mogą także jednostki organizacyjne
innych związków wyznaniowych funkcjonujących w naszym kraju, które także
borykają się z problemami organizacji kancelarii i urządzenia z prawdziwego
zdarzenia archiwum.