Σύνοψη / Executive summary 7
EXECUTIVE SUMMARY
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμη σαφής ποσοτικός ορισμός και συγκεκριμένοι δείκτες παρακολούθησης του φαινομένου. Eνεργειακά φτωχό θεωρείται το νοικοκυριό που δαπανά πάνω από το 10 % του εισοδήματός του για τις ενεργειακές ανάγκες του, σε συνδυασμό και με κάποια άλλα κοινωνικά, συνήθως, και γεωγραφικά κριτήρια, που εφαρμόζονται για την κατανομή των κοινωνικών επιδομάτων. Στις μελέτες και έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί για την καταγραφή του φαινομένου στην Ελλάδα, χρησιμοποιούνται πο σο τικοί δείκτες, υποκειμενικά ερωτηματολόγια και η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων μέσω των Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης( ΠΕΑ).
Οι περισσότερες εθνικές πολιτικές που έχουν πραγματοποιηθεί και έμμεσα σχετίζο- νται με την ενεργειακή φτώχεια εμφανίζονται με τη μορφή επιδομάτων: το « κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο » 3 της ΔΕΗ, η δυνατότητα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας( έως και 300 kWh για το 2015) σε νοικοκυριά που αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας 4, η επιδότηση ενοικίου και το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης. Οι πολιτικές αυτές στερούνται αξιόλογων και μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων, καθώς δεν αντιμετωπίζουν τις ουσιαστικές αιτίες του φαινομένου. Η πιο σημαντική εθνική πολιτική προς τη σωστή κατεύθυνση ήταν το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών « Εξοικονόμηση κατ‘ Οίκον » 5, το οποίο, όμως, αποδείχθηκε ανεπαρκές λόγω
In Greece there is neither a clear definition of energy poverty, nor specific indicators for monitoring the phenomenon. In general, a household is considered to be energy-poor if they spend more than 10 % of their income on energy needs, combined with some other, usually social and geographical criteria for the allocation of benefits. Several studies have been carried out to measure energy poverty levels in Greece, in which both quantitative and qualitative indicators( subjective questionnaires) have been used, as well as the energy efficiency status of buildings through the statistics on Energy Performance Certificates( EPCs).
Most national social policies, which are indirectly related to addressing energy poverty, are in the form of subsidies: the « social electricity tariff » of the Public Power Corporation 3, the provision of free electricity( up to 300 kWh for 2015) for households struggling to pay their energy bills 4, the rent subsidy and the heating oil allowance. These policies lack of worthwhile and long-term outcomes, since they do not aim for the cause of the problem. The most important policy for tackling energy poverty was the energy efficiency scheme for residential buildings called « Energy Efficiency at Household Buildings » Programme 5, which, however, proved to be inefficient, due to its bu-
3
ΔΕΗ: Πληροφορίες για το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο. Διαθέσιμο στο: https:// goo. gl / fE3dGt
4
European Parliament ITRE Committee( Αύγουστος 2015): How to End Energy Poverty? Scrutiny of Current EU and Member States Instruments. Διαθέσιμο στο: https:// goo. gl / hkb1a0
5
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: Ανανεωμένο Πρόγραμμα « Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον » με Ευνοϊκούς Όρους. Διαθέσιμο στο: https:// goo. gl / lwU2Ur
3
Public Power Corporation: Information on the Social Electricity Tariff. Available at: https:// goo. gl / fE3dGt
4
European Parliament ITRE Committee( August 2015): How to End Energy Poverty? Scrutiny of Current EU and Member States Instruments. Available at: https:// goo. gl / hkb1a0
5
Ministry of Environment and Energy: New Edition of the Scheme « Saving at Home », with Better Conditions. Available at: https:// goo. gl / lwU2Ur