18
Ενεργειακή Φτώχεια στην Ελλάδα
επαρκής για την πλήρη καταγραφή της έκτασης του φαινομένου, καθώς δεν ερευνήθηκαν ούτε οι αιτίες που οδήγησαν στη διακοπή του ρεύματος, ούτε συνυπολογίστηκαν κι άλλοι παράγoντες που συντελούν στο να υφίσταται κάποιος την ενεργειακή φτώχεια. Την επόμενη χρονιά η γερμανική κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας τον δείκτη του 10 % των δαπανών, κατέγραψε ότι για το έτος 2008 οι δαπάνες για ενέργεια σε ποσοστό 13,8 % των νοικοκυριών ξεπερνούσαν το 10 % του συνολικού εισοδήματός τους.
Σε νεότερη έρευνα τους οι L. Bleckmann et al. 21, θεωρώντας ότι ο δείκτης του 10 % υποβαθμίζει την έκταση του φαινομένου, προτείνουν ως δείκτη ενεργειακής φτώχειας « το νοικοκυριό του οποίου το καθαρό εισόδημα( σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) μετά την αφαίρεση των εξόδων που αφορούν σε ενεργειακές υπηρεσίες είναι κάτω από το 60 % του ορίου φτώχειας ». Με βάση αυτόν τον ορισμό, υπολογίζουν πως τα ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά στη Γερμανία ανέρχονταν το 2008 στα 21,5 % του συνόλου των νοικοκυριών( 39,4 εκατομμύρια πολίτες), ποσοστό πολύ υψηλότερο σε σχέση με αυτό που καταδεικνύει η αναφορά της κυβέρνησης.
Ενδιαφέρον έχουν κάποια ακόμη συμπεράσματα και διαπιστώσεις της έρευνας. Ενδεικτικά αναφέρουμε: Το 14,7 % των νοικοκυριών, ενώ έχουν εισόδημα από εργασία, είναι ενεργειακά φτωχά. Το ποσοστό είναι αρκετά υψηλό και καταδεικνύει πως η ενεργειακή φτώχεια είναι ανεξάρτητη από το αν υπάρχει ή όχι εισόδημα από εργασία. Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως τα επιδόματα δεν έχουν υπολογιστεί σωστά για να καλύψουν τις πραγματικές ανάγκες.
Ακόμη μια διαπίστωση είναι πως οι δαπάνες των φτωχών νοικοκυριών δεν είναι ιδιαίτερα υψηλές, αλλά κυμαίνονται στις δύο κατώτερες κλίμακες δαπανών, δηλαδή 60-70 ευρώ κατά μέσο όρο. Το συμπέρασμα είναι πως εξοικονομούν αναγκαστικά και πως η ενεργειακή φτώχεια είναι ακόμη μια μορφή κοινωνικής στέρησης.
Μόλις πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωκοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή αναγνώρισαν την ανάγκη να διαμορφωθούν κοινά κριτήρια, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε θέματα ενεργειακής φτώχειας. H ανακοίνωση πραγματοποιήθηκε στις 14 Απριλίου 2016 και το ψήφισμα 21, το οποίο είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έχει τίτλο « Επίτευξη του στόχου κατά της φτώχειας υπό το πρίσμα των αυξανόμενων εξόδων των νοικοκυριών ».
1.2. ευρωπαϊκΟ και διεθνεσ πλαισιΟ: νΟμΟθεσια, πΟλιτικεσ
Είναι σαφές πως δεν υπάρχει ειδική πολιτική σε επίπεδο ΕΕ με στόχο την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας με τη μορφή π. χ. κάποιας ευρωπαϊκής οδηγίας ή κανονισμού, πέραν των πρόσφατων θέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωκοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Παράλληλα, τα μόνα επίσημα συγκριτικά στοιχεία που υπάρχουν και που αφορούν στην κατανάλωση ενέργειας είναι αυτά της Eurostat, τα οποία είναι διαθέσιμα στο « Εγχειρίδιο για τις στατιστικές σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας στα νοικοκυριά »( Manual for statistics on energy consumption in households) 22.
20
Bleckmann, Lisa; Luschei, Frank; Schreiner, Nadine; Strünck, Christoph( Φεβ. 2016): Energiearmut als Neues Soziales Risiko? Eine Empirische Analyse als Basis für Existenzsichernde Sozialpolitik. Διαθέσιμο στο: http:// bit. ly / 2kCOIko
21
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο( Απρ. 2016): Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Απριλίου 2016 σχετικά με την Επίτευξη του Στόχου κατά της Φτώχειας υπό το Πρίσμα των Αυξανόμενων Εξόδων των Νοικοκυριών. Διαθέσιμο στο: https:// goo. gl / P3Ivnk
22
Eurostat( 2013): Manual for Statistics on Energy Consumption in Households. Διαθέσιμο στο: https:// goo. gl / Q5TUI5