de Baskerville’i William gibi enkizitörler
de mevcuttu ve onlar aynı zamanda ci-
nayet gibi olaylarla da uğraşmaktaydılar.
Yine de engizisyon ve engizisyoncu de-
yince puslu bir hava aklımıza gelecek,
burnumuz rutubet kokusuyla sızlaya-
caktır.
Avrupa engizisyon’un sarkacının serinli-
bir dini tar-
tışmada muzaffer olamayan ve here-
tikler karşısında aciz duruma düşen
ruhban sınıfı mensuplarını gördükten
sonra dini eğitimi evrenselleştirmek ve
sonraki adım olarak insanları sapkınlık-
tan korumak amacıyla eğitimi kilisenin
bünyesine hapsetmekti yani skolastizmi
kurmaktı. Bernardo Gui ise ki kendisi
Gülün Adı kitabının da kahramanların-
dan biridir, engizisyoncunun ete kemiğe
en iyi bürünmüş halidir diyebiliriz. Ivan
Karamazov’un Büyük Engizisyoncusu
da tüm azametiyle sanki beklenen kişi-
yi değil bütün dünyayı sorgulamaktadır.
Engizisyoncular tam anlamıyla gücün
karanlık tarafını yansıtmaktaydılar. Yine
ğini Britanya adası dışında 19.yy a kadar
hissetti. Esasında İspanya dışında 17.yy
da Avrupa’daki diğer ülkelerde engizis-
yon ortadan kalkmıştı. Diego Deza; ken-
disi Yahudi asıllıdır ve özellikle Tomas de
Torquemada gibi muazzam engizisyon-
cuları bünyesinden çıkaran İspanya’da
...Ortaçağ Avrupası’nın
belini uzun süre
doğrultamayacağı kadar
bükmüştür. Sadece
Goya’nın Hayaletleri
filminde canımız Natalie
Portman’ı düşürdükleri
hal için bile kendilerine
büyük nefret duyulabilir.
ise 1808’de Napolyon tarafından ilga
edilmiştir. 1814’te 7. Ferdinand yeniden
canlandırmak istese de 1820’de Kor-
tez tarafından ebediyyen kaldırılmıştır.
1492’de İspanya’da hâkimiyetin Eme-
vilerden alınmasıyla beraber morisko
ve marranoslara dair gerçek bir av baş-
latılmış İspanyol engizisyonu en şiddet-
li yüzünü göstermiştir. Bu dönemdeki
şiddet engizisyonun İspanya’yla bilhas-
sa Sevilla’yla anılmasına neden olmuş-
tur. Rakamlar İspanyol engizisyonunun
şiddetini
açıkla-
m a k -
tadır:
31.912
kişi diri diri yakılmış, 17.659 kişinin de
maketi yakılmış, 291.450 kişiye ise baş-
ka cezalar verilmiştir.
Sonuç olarak, engizisyon Chanson de
Roland’da ve başka halk şarkılarında
yer alan Ortaçağ romantizminin diğer
yüzünde bulunan karanlık taraftır. Do-
miniken ve Cizvit rahiplerinin öncü-
lüğünü yaptığı, katolik kilisesinin bu
vahşi canavarı vebayla beraber Ortaçağ
Avrupası’nın belini uzun süre doğrul-
tamayacağı kadar bükmüştür. Sadece
Goya’nın Hayaletleri filminde canımız
Natalie Portman’ı düşürdükleri hal için
bile kendilerine büyük nefret duyula-
bilir. Tarih bu müesseseyi yargılamaya
elbette devam edecektir ancak odunlar
üzerinde kazığa bağlı şekilde yanan bin-
lerce kişi bir devet büyüğünün dediği
gibi istatistik olarak kalacaktır. P
Kaynakça:
The Inquisition- Michael Baigent& Richard
Leigh
İslam Ansiklopedisi engizisyon maddesi
Encyclopaedia of Religion and Ethich
inquisition maddesi
Gülün Adı- Umberto Eco
Karamazov Kardeşler ( birinci kitap) -
Dostoyevski
http://en.wikipedia.org/wiki/Bernard_Gui
Marc Bloch- Feodal Toplum
45