aq i rëndësishëm kur unë punoja - kur unë kisha një punë - sepse
unë gjithmonë pushohesha nga puna, nga të gjithë. Dhe unë pastaj
isha e nënshtruar nga gjithë ky mashtrim, vazhdimisht; marrjet në
pyetje dhe persekutimi. Nganjëherë të shkruarit vetëm ta mendoje
dukej si një çmenduri… sepse vendi ishte kaq i varfër dhe kur ishe
dëshmitare e një mjerimi të tillë, dhe të mendoje për veten, epo, në
një farë mënyre është… këto gjëra nuk kishin vend në atë lloj bote.
Marika Griehsel: Por ishte komplet ndryshe se si vepruat ju në vend
që të shihnit anën tjetër të medaljes, apo jo?
Herta Müller: Asnjëherë nuk mund të jem e sigurtë që unë jam
prapë vetja ime, që unë ekzistoj.
Marika Griehsel: Ju shkuat të jetonit në Gjermani në vitin 1987?
Herta Müller: Po.
Marika Griehsel: Por ju vazhdoni të shkruani shumë për vendin e
vjetër ku keni jetuar … pse ndodh kështu , sipas jush?
Herta Müller: Epo, mendoj se pesha e rëndë… që letërsia shkon
atje ku është pesha më e madhe. Dhe unë kam jetuar nën këtë
diktaturë për më shumë se 30 vjet dhe është pikërisht atje ku janë
plagët dhe temat… nuk e kam zgjedhur këtë temë, tema gjithmonë
më ndjek mua. Këtë temë nuk mundem… akoma nuk e kam hequr
qafe këtë temë. Dhe njeriu duhet të shkruajë për gjërat që e zaptojnë
atë vazhdimisht.
Dhe është e rëndësishme, diktatura… për fat të keq ajo diktaturë
nuk ishte e fundit. Vajtueshëm, ka akoma shumë të tilla në botë.
28