17
Dla mnie patriotyzm to ogół szacunku i oddania dla oj-czyzny, gotowości do poświę-cenie się dla niej i narodu oraz stawianie dobra własnego kraju ponad interesy osobiste. Wiąże się on również z poczuciem silnej więzi emo-cjonalnej i społecznej z narodem, jego kulturą i tradycją. Jak to się odnosi do sportu?
Wybitna Polka, mistrzyni sportów narciarskich Helena Marusarzówna pomimo ogrom-nych umiejętności i talentów sportowych służyła w „Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej”. Urodzona 17 sty-cznia 1918 roku w Zakopanem gdzie od najmłodszych lat trenowała jazdę na nartach. Miała pięcioro rodzeństwa. Pierwsze narty skonstruował dla niej Stanisław – jej brat. Rodzeństwo na zakopiańskich Lipkach i Wierszykach rozwi-jało swój talent, łącząc sportową pasję z obowiązkami szkolnymi i pracą w domu. Już w wieku paru lat Helenka startowała w zawodach za-inicjowanych przez Kornela Makuszyńskiego (obecne Za-wody Koziołka Matołka). Kilkukrotnie triumfowała, a w nagrodę otrzymywała książki z autografem pisarza. Już w dzieciństwie wykazywała duże zdolności, była najlepszą polską zawodniczką narciarską. „Stasek, kieby to jo miała takie narty, to byk syćkich nabiła” - takie słowa wypowiedziała 8-letnia Helenka do swojego brata, patrząc na narty Staśka z zazdrością, ponieważ na nią były one za duże. Brat Marusarzówny opisywał w książce „Na skoczniach Polski i świata, pewnego dnia stary góral opowiadał rodzeństwu Marusarzy historię o zako-panych w Tatrach zbójnickich skarbach. Zapytał Helenkę, co zrobiłaby, gdyby odnalazła skarb. Bez wahania odparła, że kupiłaby sobie za to narty. W wieku 17 lat Helena zdobyła tytuł wicemistrzyni Polski”. Ośmioletnia dziewczynka zo-stała zapisana do szkoły powszechnej, która ukończyła w 1932 r. Mimo tego, że nie miała wiele czasu, aby się uczyć to jej wyniki były saty-sfakcjonujące. Bardzo pragnęła kontynuować swoją edukację, jednak rodzice nie mieli środków na pokrycie kosztów życia córki w innym mieście. Dziewczyna na co dzień po-magała rodzicom w gospo-darstwie, większość swojego czasu jednak poświęcała na trening. Latem kochała wyso-kogórskie wędrówki. Na drodze swojego życia siedmiokrotnie została mistrzynią Polski w konkurencjach alpejskich ta-kich jak bieg zjazdowy, slalom i kombinacja. Helena była ob-darzona niezwykłą urodą, którą odziedziczyła po matce, która w 1904 roku na obrazie umieścił sam Józef Mehoffer. Młoda dama pod koniec roku 1938 była modelką prezentującą w Warszawie stroje narciarskie przygotowane specjalnie na zawody międzynarodowe. Jej doskonała figura i uroda za-skoczyła Jury i przyznano jej pierwszą nagrodę przez co, wzbudziła zazdrość wśród warszawskich dziewcząt. Rok wcześniej wystąpiła jako du-blerka głównej bohaterki w filmie Halka w reżyserii Juliusza Gardena. We wrześniu 1939 roku uczestniczyła w polskim ruchu oporu, gdzie odgrywała rolę tajnego kuriera komórki „Zagroda” Oddziału Łączności Konspiracyjnej KG SZP – ZWZ do bazy „Romek” w Bu-dapeszcie. Jej głównym za-daniem było doręczanie poczty i przeprowadzanie ludzi szla-kami górskimi. Pewnego marcowego dnia roku 1940 została pojmana przez żan-darmerię słowacką i prze-kazana w ręce Gestapo. Wię-ziona była w wielu miejscach. Oto kilka z nich: Muszyna, Nowy Sącz, w zakopiańskiej siedzicie gestapo „Palace”, a nawet w Tarnowie, Krakowie oraz na Montelupich.