DÜNDEN BUGÜNLERE BENİM TIBBİYEM VE ÜNİVERSİTEM
17
le toprağa verildi. İdam ve sonrası oluşan bu büyük tepki, tutukluların harp suçlusu olarak
yargılanması yerine sürgüne yollanması düşüncesini ön plana çıkardı. Acele olarak, 28 Mayıs 1919’da 78 kişilik ilk parti Malta Adası’na yollandı. Bu gurubun içinde dört doktor vardı.
Doktor Süleyman Numan Paşa, Doktor Fazıl Berki (göz doktoru ve hukuk mezunu), Doktor
Faik ve Doktor Halil. 16 Mart 1920’de İstanbul İngilizler tarafından işgal edildi. Tutuklamalar
devam etti. 18 Mart 1920’de on bir kişi daha Malta’ya yollandı. Bu kafilede Doktor Mehmet
Esat (Işık) Paşa da bulunuyordu. 11 Mayıs 1920’de yine Malta’ya dört kişi daha yollandı. Bu
kafilede ise doktor olarak III. Ordu Sağlık Müfettişliği’nden emekli Doktor Abdüsselami Paşa
bulunuyordu (3). Yukarıda verdiğim isimlerden başka, Bekirağa Bölüğü’nden geçip Malta’ya
sürülenler arasında örneğin; Ziya (Gökalp), Hüseyin Cahit (Yalçın), Dr. Tevfik Rüştü (Aras), Mithat Şükrü (Bleda), Ağaoğlu Ahmet ve İzmir Valisi Rahmi Bey gibi döneminin önemli birçok
kişisi daha vardı. Ve tabii çok sayıda subay. Bekirağa Bölüğü âdeta “İttihat ve Terakki kulübü”
haline gelmişti (2,5). Mütareke yıllarında tutuklanan ve sürgüne yollanan bu kişiler, iki ilâ üç
yıl acılı bir sürgün hayatı yaşadı. İstiklâl Savaşımız sürerken, I. İnönü Savaşı’ndan sonraki süreçte, İngilizler sürgünlerin bir bölümü için karşılıklı sürgün-tutsak değişimini ka