DÜNDEN BUGÜNLERE BENİM TIBBİYEM VE ÜNİVERSİTEM
15
olarak çalıştı. Oradan uzaklaştırılınca yanında asistanı Schnee ile beraber İsviçre üzerinden
Türkiye’ye geldi. 1933’ten itibaren İstanbul Üniversitesi’nde, o zamanki adı ile Farmakobotanik ve Genetik Enstitüsü’nde, Ord. Profesör olarak çalışmaya başladı. İstanbul’da kendi
kurduğu Botanik Bahçesi’nin de direktörlüğünü yaptı. 1944’te İstanbul’da iken eşi vefat etti.
1947’de Mehpare Başerman ile evlendi. 1956’da İstanbul’dan ayrılıp tekrar Münster’e profesör olarak döndü ve 17.03.1961’de orada vefat etti (3 s.444-445, 4).
Yayınları içinde ders kitabı olarak “İspençiyari Nebatat. Angiospermlerin, bilhassa tıbbi nebatatların sistematiği. Nebat biyolojisi. Kısım 1. Çeviren: Doçent Doktor Sârâ Akdik. İstanbul
Üniversitesi Yayın No. 108. Kenan Basımevi, İstanbul, 1940.”, “Nebat Biyolojisi. Kısım 2. Çeviren:
Doçent Dr. Sârâ Akdik. İstanbul Üniversitesi Yayın No. 108. Kenan Basımevi, İstanbul, 1943.”
ile “Botanik ve Genetiğe giriş. Çeviren: Sârâ Akdik. İstanbul Üniversitesi Yayın No. 126. Milliyet
Kitabevi, İstanbul, 1943.”, “Principia Genetica. Kalıtım Biliminin temel anlamları ve temel vakıaları. Ord. Profesör Curt Kosswig ile beraber. Çeviren: Dr. Sârâ Akdik. İstanbul Üniversitesi Yayın
No. 322. Kenan Matbaası, İstanbul, 1947.” kitapları ve 1944’ten itibaren Türkçe yayınlanan
“Farmakognostik Monografiler” i vardı.)
(Dipnot 5: Kosswig, Curt. Ord. Profesör Doktor phil. (30.10.1903-29.03.1982): Berlin’de doğdu. Yükseköğrenimini Berlin Üniversitesi Fen Fakültesi’nde yaptı ve aynı üniversitede doktorasını tamamladı. Münster Üniversitesi’nde 1930’da doçent, 1933 yılında da profesör oldu.
Almanya’da Braunschweig Teknik Üniversitesi’nde Genetik Profesörü ve oradaki Tabiat Tarihi
Müzesi’nin müdürü olarak çalışırken politik nedenlerle ayrılmak zorunda kaldı. 1937’de vefat
eden İsviçreli André Naville’in yerine İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Zooloji Enstitüsü’ne
Ord. Profesör olarak atandı. Zooloji Enstitüsü’nün dışında bir merkez olarak, Baltalimanı’ndaki
Hidrobiyoloji Enstitüsü’nün (Deniz Araştırma Enstitüsü) kuruluşunda da büyük rol oynadı ve
1950 yılında bu Enstitünün de direktörlüğüne getirildi. 1955’te Hamburg Üniversitesi’ne Zooloji Profesörü ve aynı zamanda Hamburg’daki Devlet Zooloji Enstitüsü ve Zooloji Müzesi’nin
müdürü olarak davet edildi ve Almanya’ya gitti. 1969’da emeritüs olup ayrılana kadar orada
çalıştı. 1970’te tekrar Türkiye’ye gelerek bir süre Erzurum Üniversitesi’nde görev yaptı. Daha
sonra Almanya’ya dönen Ord. Profesör Curt Kosswig sonraki yıllarda da sık sık İstanbul’a gelerek Hidrobiyoloji Enstitüsü’nde çalışmalara katkıda bulundu. 29 Mart 1982’de Almanya’da
vefat etti. Cenazesi, vasiyetine uyularak, toprağa verilmek için İstanbul’a getirildi ve İstanbul
Üniversitesi öğretim üyelerinin de katıldığı bir törenle toprağa verildi.
Ord. Profesör Curt Kosswig konusu ile ilgili olarak Türkiye’de birçok bölgede incelemeler
yapmış ve bu gezileri sırasında Manyas Kuş Cennetini de keşfetmişti. Kendisine, yaptığı başarılı
çalışmalar nedeni ile İstanbul Üniversitesi Şeref Doktorluğu payesi de verildi. (2, 3 s. 458-458)
1930’da evlendiği eşi Leonore Kosswig’i 1974’te İstanbul’da kaybeden Dr. Curt Kosswig’in
üç çocuğu vardı. Eşi de yine İstanbul’da Aşiyan Mezarlığı’nda toprağa verilmişti.
Ord. Profesör Curt Kosswig yayın yönünden de faal oldu. 1951’den itibaren İstanbul Üniversitesi Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü’nün yayın organı olarak Hidrobiyoloji mecmuasını
çıkarmış ve bu mecmuada çok yazısı çıkmıştı. Ders kitabı olarak; “Hayvanat Notları. İstanbul,
1937/1938.”, “Hayvanat Hülasası. İstanbul, 1938.”, “Umumi Zooloji. Çevirenler: Doktor Melahat
Çağlar ve Doktor Saadet Ergene. İstanbul Üniversitesi Yayın No. 142. Kenan Basımevi, İstanbul, 1941. Aynı ekiple genişletilmiş 2. baskı 1944/1945 yapıldı. Genel Zooloji adı ile 3. baskısı,
İstanbul, 1947 ve yine Genel Zooloji adı altında bu defa Profesör Doktor Atıf Şengün ile beraber Türkçe olarak 1955’te 4. ve 1960’ta 5. baskısı yayınlandı.” vardı. Ayrıca Cafer Türkmen ile
beraber “Türkiye denizleri balıkçılık takvimi. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Hidrobiyoloji
Araştırma Enstitüsü Yayınları Sayı 5. Sadık Özaygen Neşriyat ve Matbaacılık Koll. Şrk., İstanbul, 1954. Bu kitap 1955’te ikinci baskı yaptı.” kitabını yayınlamıştı.)
1. Unat, Ekrem Kadri: İstanbul Darülfünûnu Tıp Fakültesi’nin kuruluşundan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nin kuruluşuna.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dergisi. Cilt IV, Sayı 4, 1973. sayfa 328.
2. ............: Curt Kosswig. İstanbul Üniversitesi Bülteni. Cilt 2, Sayı 3-4, Ocak 1983.
3. Widmann, Horst: Atatürk ve Üniversite Reformu. Çevirenler Prof. Dr. Aykut Kazan