Nobel Tıp Kitabevleri 2015 | Page 41

23 B Erkek Üreme Sisteminin İşlevi HEDEFLER ■ Bu bölümü çalıştıktan sonra; ■ ■ ■ ■ Ö L Ü M Testislerin Leydig hücreleri ve Sertoli hücreleri tarafından salgılanan başlıca hormonların isimlerini söyleyebilmeli, Sperm yapımının evrelerini genel anlamda belirtebilmeli, Ejekülasyon ve ereksiyonu sağlayan mekanizmaları ana hatlarıyla açıklayabilmeli, Testosteronun genel yapısını bilmeli, ve biyosentezini, taşınmasını, metabolizmasını ve etkilerini tanımlayabilmeli, Testosteron salgısının düzenlenmesinde yer alan süreçleri anlatabilmelisiniz. GİRİŞ Erkek genital organlarının oluşmasında fonksiyonel ve salgılayıcı bir testisin rolü, erken gelişmede erkek hormonlarının beyin üzerindeki etkisi, ve erkek üreme sisteminin ergenlik süresince ve yetişkinliğe doğru gelişimi önceki bölümde tartışıldı. Kadınlarda görüldüğü gibi, erkek gonadların ikili bir etkisi vardır: germ hücrelerinin üretimi (gametogenez) ve cinsiyet hormonlarının salgılanması. Androjenler maskülinizan etki gösteren steroid cinsiyet hormonlarıdır. Testisler büyük miktarlarda androjenler, esas olarak testosteron, salgılar; fakat bunun yanında az miktarda östrojen de salgılarlar. Kadınlarda gözlenenin aksine, erkek gonadotropin sekresyonu döngüsel değildir ve bir kere olgunlaşınca, erkek gonadların işlevi yaşın ilerlemesiyle yavaşça azalır, fakat canlı gametleri üretme kabiliyeti sürer. Bu bölümde tartışmayı olgun erkek üreme sisteminin yapısı ve fizyolojisi üzerine odaklayacağız. ERKEK ÜREME SİSTEMİ şun ilkeleri Bölüm 37’de böbrekle ilgili olarak ayrıntısıyla incelenmiştir. YAPISI Testisler, duvarlarında öncü germ hücrelerinden spermatozoaların oluştuğu (spermatogenez) kıvrımlı seminifer tübül halkalarından meydana gelir. Her bir halkanın iki ucu da epididim başındaki bir kanal ağına açılır. Spermatozoa buradan epididim kuyruğunu geçerek vas deferense gelir. Ejakülasyon sırasında ejakülasyon kanalları aracılığıyla prostat gövdesi içindeki üretraya girerler (Şekil 23-1). Testisteki tübüllerin arasında lipit granülleri içeren interst