Μνήμη: Η μνήμη αναφέρεται στην ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου να
κωδικοποιεί, να αποθηκεύει και να ανασύρει πληροφορίες. Πρόκειται για μια από
τις σημαντικότερες λειτουργίες που επιτελεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος καθώς μας
επιτρέπει να αναπτύσσουμε γλώσσα, σχέσεις και προσωπική ταυτότητα.
Η συστηματική έρευνα της μνήμης ξεκίνησε τον 19 ο αιώνα, και έχει δώσει μια
πληθώρα ερευνητικών δεδομένων. Βέβαια, τα πιο σημαντικά δεδομένα δεν
προέρχονται από τα αποτελέσματα μεμονωμένων νευροψυχολογικών ερευνών,
αλλά από τα θεωρητικά πλαίσια που δημιουργήθηκαν για να εξηγήσουν τις
διεργασίες της μνήμης.
Ξεκινώντας από τον James, βλέπουμε τις πρώτες απόπειρες για ταξινόμηση :
Πρωτογενής και Δευτερογενής μνήμη. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η προσφορά του
Broadbent, που εισήγαγε τους όρους Μακρόχρονη και Βραχύχρονη μνήμη,
αποσαφηνίζοντας την ταξινόμηση του James. Οι παραπάνω κατηγοριοποιήσεις
εστιάζουν στον τρόπο επεξεργασίας και συγκράτησης των πληροφοριών. Ένα
ακόμη κριτήριο διάκρισης είναι αυτό του περιεχομένου της μνήμης. Όταν
αναφερόμαστε σε διεργασίες που αφορούν τον τρόπο εκτέλεσης μια κινητικής
ακολουθίας ή συμπεριφοράς, τότε μιλάμε για την διαδικαστική μνήμη. Αντίθετα, η
δηλωτική μνήμη περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες, τις προσωπικές εμπειρίες και
τις έννοιες που το άτομο μπορεί συνειδητά να ανακαλέσει. Με την σειρά της,
μπορούμε να διαχωρίσουμε τη δηλωτική μνήμη σε δύο υποκατηγορίες : σε
σημασιολογική μνήμη, που περιλαμβάνει όλα τα σημασιολογικά δίκτυα που έχει
δομήσει το άτομο, και κατ’επέκταση, όλες τις πληροφορίες που έχει αποθηκεύσει
και την μνήμη επεισοδίων δηλαδή την αυτοβιογραφική μνήμη του ατόμου. Η
συγκεκριμένη εργασία επικεντρώνεται στην προσφορά των μετωπιαίων λοβών
στην επεισοδιακή μνήμη.
Επεισοδιακή
μνήμη:
Ως
επεισοδιακή
μνήμη
ορίζεται
η
μνήμη
των
αυτοβιογραφικών γεγονότων της ζωής μας. Αποτελεί τη συνειδητή ανάκληση
προηγούμενων εμπειριών μας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να τονίσουμε την
παράμετρο
της
ατομικής
παρουσίας
μέσα
στην
επεισοδιακή
μνήμη.
Η
αυτοβιογραφική μνήμη δεν αποτελεί απλά γνώση γεγονότων, αλλά αναφέρεται
στην παρουσία του ατόμου μέσα στην ανάμνηση. Οι αναμνήσεις αυτές έχουν
πλαίσιο, έχουν τόπο, χρόνο, συναισθήματα, γνωστικό περιεχόμενο – όλα σε
συνάρτηση με το άτομο. Πρόκειται για μνήμη γεγονότων και πλαισίου. Σύμφωνα με
56