MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XIII MIDDLE EAST XIII | Page 80

ժամանակաշրջանում Հոհենշտաուֆենների և Ռուբինյանների միջև դիվանագիտական փոխհարաբերությունների հաստատման և պահ- պանման հարցում կողմերից յուրաքանչյուրն ուներ սեփական դրդա- պատճառները: 1. Կիլիկիայում վասալական գերակայությունը կամ նրա հետ դաշնակցային հարաբերությունները Շտաուֆեններին կտար կայսրու- թյան գերիշխանությունը դեպի Արևելք ընդարձակելու հնարավորու- թյուն՝ տարածաշրջանում կայսրության և պապականության համար ստեղծելով շահեկան դիրք: 2. Մերձավոր Արևելքում Եգիպտոսի սուլթան Սալահ ադ-Դինի տարած հաղթանակներից հետո կայսրությունը Կիլիկյան Հայաստանը դիտարկում էր որպես արևելյան քրիստոնեական մշակութային համա- կարգի ներկայացուցիչ, որը դառնալու էր քաղաքակրթական կամուրջ արևմտյան և արևելյան քրիստոնեական միջավայրերի միջև: Կայսրու- թյան համար հայոց իշխանության հետ հարաբերությունների հաստա- տումն ուներ ավելի շատ քաղաքակրթական, քան զուտ քաղաքական նշանակություն: 3. Լևոն Բ-ն ուներ Արևմտյան կայսրության աջակցության կա- րիքը` իր իշխանությունը խաչակրաց պետությունների համակարգում ընդգրելու համար: 4. Շտաուֆենները և Ռուբինյաններն ի դեմս Բյուզանդիայի ունեին ընդհանուր հակառակորդ: Երկու քաղաքական ուժերի միջև դիվանագիտական հարաբերու- թյունների զարգացման և որպես վերջնարդյունք Սրբազան Հռոմեական կայսրության թագով թագադրվելու հարցում Կիլիկյան Հայաստանի տեսանկյունից առաջնային էին նաև հետևյալ գործոնները. 1. Թագադրվելով արևմտյան թագով` Լևոն Բ-ն Կիլիկյան Հայաս- տանը կներառեր տարածաշրջանում դեռևս ակտիվ դերակատարում ունեցող խաչակրաց համակարգի մեջ: 2. Արևմուտքից ստացած թագը Լևոն Բ-ին հնարավորություն կտար իրագործել իր՝ հայ-անտիոքյան միացյալ պետություն ստեղծելու ծրագիրը՝ միավորելով նույն կրոնը դավանող, բայց տարբեր քաղաքա- կրթական միջավայրեր ներկայացնող (խաչակրաց և արևելյան քրիս- տոնեական) քաղաքական ուժերին: Պատահական չէր, որ հենց նշված ժամանակահատվածում, երբ ստեղծվել էր նման նպաստավոր արտաքին և ներքին իրավիճակ, հայ հասարակական-քաղաքական շրջանակներում սկսեց քննարկվել հա- 80