MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XIII MIDDLE EAST XIII | Page 148

միլյացիայի 30 : Նոր ձևավորված ադրբեջանցի էթնոսի կայացմանն ու
շատացմանը միտված տվյալ քաղաքականությունը լիովին տեղավոր-
վում է ազգագրագետ-քաղաքագետների առաջ քաշած էթնիկական
կոնստրուկտիվիզմի տեսության սահմաններում 31 :
Խորհրդային Ադրբեջանում 1930-ական թվականներից սկսած
պետականորեն իրականացվում էր բազմէթնիկ բնակչության թյուրքաց-
ման քաղաքականություն 32 : Տվյալ պայմաններում քրդական ինքնու-
թյունը չէր խրախուսվում: Այն քրդերը, ովքեր իրենց անձնագրերում
նշում էին իրենց քրդական ազգությունը, ենթարկվում էին պետական
խտրականության: Այդ իսկ պատճառով Ադրբեջանի բազմաթիվ քրդեր
անձնագրերում իրենց ազգությունը նշում էին ադրբեջանցի 33 : Ընդհուպ
մինչև 1980-ական թթ. քրդերն Ադրբեջանում խուսափում էին իրենց
ինքնությունը շեշտելուց: Եթե որևէ քուրդ Ադրբեջանում ցանկանում էր
աշխատանքի ընդունվեր կամ մասնագիտական առաջընթաց ունենար,
ապա պարտավոր էր անձնագրում իր ազգությունը քրդականից փոխել
ադրբեջանականի 34 :
Խորհրդային միությունում ստալինյան բռնաճնշումները անդրա-
դարձել են նաև Այսրկովկասի քրդերի վրա: 1937 թ. և 1944 թ. Հա-
յաստանից, Վրաստանից և Ադրբեջանից մի քանի հազար քրդեր ար-
տաքսվել են Ղազախստան և Միջին Ասիայի հանրապետություններ,
Սիբիր 35 : Խորհրդային Ադրբեջանի տարածքից աքսորված քրդերը հիմ-
նականում Նախիջևանից էին և իսլամի սուննի ուղղության 36 : Անշուշտ
դա նաև լավ առիթ էր Ադրբեջանում միասնական էթնոսի ձևավորման
քաղաքականությունը առաջ տանելու և «անվստահելի տարրերին»
արտաքսելու համար:
Տես՝ Müller D., The Kurds of Soviet Azerbaijan, 1920-91, Central Asian Survey, №
19, 2000, p. 58.
31 Կոնստրուկտիվիզմի վերաբերյալ մանրամասն տես՝ Б. Андерсон, Воображае-
мые сообщества, Москва, 2001; Андерсон Б., Бауэр О., Хрох М. и др., Нация и
национализм, Москва, 2002.
32 Иванов С., Судьба советских курдов, сб. Восток (Oriens), 2014, № 6, с. 56.
33 Gunter M., նշվ. աշխ., p. 123.
34 Григорян В., Насильственная ассимиляция мусульманских национальных
меньшинств в Азербайджане, Ереван, 1992, с. 28.
35 McDowall D., նշվ. աշխ., p. 492.
36 Müller D., The Kurds of Soviet Azerbaijan, 1920-91, Central Asian Survey, № 19,
2000, p. 63.
30
148