MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 99
ՊՕԼԻՍԱՐԻՕ-ին 17 : Սակայն այս համաձայնությունը տևեց երկու տարի.
Մարոկկոյի և Լիբիայի միջև դիվանագիտական հարաբերությունները
խզվեցին 1986 թ., որի հիմնական պատճառը Հասան II–ի և Իսրայելի
վարչապետի հանդիպումն էր, որը Կադդաֆին համարեց դավաճա-
նություն 18 :
Երկրորդ՝ երբ անդրադարձ է կատարվում Մարոկկոյի թագավո-
րության դիրքորոշմանը, չի կարելի անտեսել այն փաստը, թե ինչպես է
Մարոկկոն վերաբերվում իր հակառակորդ ՊՕԼԻՍԱՐԻՕ-ին: Ինչպես
հայտնի է, ՄԱԿ-ը բազմիցս փորձել է հակամարտող կողմերին՝ Մարոկ-
կոյի և ՊՕԼԻՍԱՐԻՕ-ի ներկայացուցիչներին, նստեցնել խաղաղ բա-
նակցությունների սեղանի շուրջ: Սակայն նման բանակցությունների
անցկացման հիմնական խոչընդոտն այն է, որ կողմերից մեկը (տվյալ
դեպքում ՊՕԼԻՍԱՐԻՕ-ի ճակատը) իրեն ներկայացնում է որպես ազա-
տագրական շարժում, իսկ մյուս կողմը (տվյալ դեպքում Մարոկկոն)
ընկալում է Ազգային ճակատին ոչ թե որպես ազատագրական շարժում,
այլ՝ ահաբեկչական, անջատողական կազմակերպություն 19 : Այս փաստը
դժվարացնում է բանակցությունների անցկացման գործընթացը, քանի
որ միջազգային իրավունքի տեսանկյունից ահաբեկչական կազմակեր-
պությունների հետ անմիջական բանակցությունների անցկացումը չի
կարող օրինական համարվել:
Երրորդ գործոնը, որն անհրաժեշտ է հաշվի առնել Մարոկկոյի
դիրքորոշման ուսումնասիրման շրջանակներում, այն պայմանների
հաստատակամությունն է, որոնք պնդում է մարոկկոյական կողմը:
Մարոկկոն միշտ էլ առաջ է քաշել խնդրի լուծման երկու տարբերակ:
Առաջին տարբերակը ենթադրում է Արևմտյան Սահարայի միավորում
Մարոկկոյի թագավորությանը՝ այն պայմանով, որ Սահարային կտրվի
լիակատար ինքնավարություն, իսկ խնդրի լուծման երկրորդ տարբե-
րակը ենթադրում է առանց որևէ լրացուցիչ պայմանների Մարոկկոյի
կողմից Արևմտյան Սահարայի տարածքի յուրացում 20 :
Եվ վերջապես վերջին, ոչ պակաս կարևոր գործոնը Արևմտյան
Joseph R., նշվ. աշխ., էջ 127:
.٢١ صفحة ،١٩٨٧ ،بيروت ،العربية الوحدة دراسات مركز ،العربي المغرب وحدة ،الجابري عايد محمد
19 Pazzanita Anthony G., Morocco versus Polisario: A Political Interpretation, The
Journal of Modern African Studies, Vol. 32, No. 2, 1994, pp. 265-266.
20 Висенс Е., Западная Сахара: Преданная независимость.Сборник исследований и
документов по современной истории Сахарской Арабской Демократической
Республики, М.: REGNUM, 2007, с. 18.
99
17
18