MIDDLE EAST HISTORY POLITICS CULTURE XI-XII Middle East | Page 96
խնդրի խաղաղ քաղաքական կարգավորման ուղիներ որոնել: Արևմըտ-
յան Սահարա-Մարոկկո երկխոսությունը մի կողմից հակամարտող
կողմերի՝ պատերազմի անհեռանկարային լինելու մասին գաղափարի
ընդունման, իսկ մյուս կողմից՝ միջազգային հանրության միջամտու-
թյան արդյունք էր, որը կոչ էր անում նրանց ՄԱԿ-ի և ԱՄԿ-ի հովանու
ներքո նստել խաղաղ բանակցությունների սեղանի շուրջ 6 : Այս երկ-
խոսությունը կարևոր փորձ էր հակամարտող կողմերի համար ընդ-
հանուր եզրեր գտնել մի շարք վիճելի հարցերի շուրջ, հեռանալ հին
կարծրատիպերից և նորովի մոտեցումներ առաջադրել երկարատև փա-
կուղուց դուրս գալու համար: Այնուամենայնիվ, չնայած միջազգային
հանրության (ի դեմս ՄԱԿ-ի), ինչպես նաև տարածաշրջանային տար-
բեր կազմակերպությունների (ԱՄԿ-ի և ԱՊԼ) կողմից Արևմտյան Սա-
հարայի խնդրի կարգավորմանն ուղղված հանդիպումներին, խորհըր-
դակցություններին ու բանակցություններին՝ ճգնաժամը վերացնել չի
հաջողվում: Եվ այս խնդրի հետ կապված մի շարք տարաձայնություն-
ների պատճառով է, որ Մարոկկոն, որպես բողոքի նշան Սահարայի
Արաբական Դեմոկրատական Հանրապետության՝ Աֆրիկյան միասնու-
թյան կազմակերպությանը (ԱՄԿ) անդամակցելուն, 1984 թ. դուրս եկավ
այդ կազմակերպության կազմից և մինչ օրս չի վերականգնել իր ան-
դամակցությունը 7 :
Նման բարդ և խճճված խնդրի վերլուծության համար անհրա-
ժեշտ է հաշվի առնել ինչպես տնտեսական, աշխարհաքաղաքական,
ռազմական, գաղափարական գործոնները, այնպես էլ տարածաշրջա-
նային և ոչ տարածաշրջանային ուժերի՝ այդ թվում ՄԱԿ-ի, ԱՊԼ-ի,
ԱՄԿ-ի դիրքորոշումները տվյալ խնդրի վերաբերյալ: Սահարայի պե-
Sola-Martin A., The United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara,
London: Edwin Mellen Pr., 2006, p. 102.
7 1982 թ. փետրվարի 22-ին Սահարայի Արաբական Դեմոկրատական Հանրա-
պետությունը մտավ Աֆրիկյան միասնության կազմակերպության կազմի մեջ
(ներկայումս այս կազմակերպության տեղը զբաղեցրել է Աֆրիկյան միությունը):
Մարոկկոն այդպես էլ չվերականգնեց իր անդամակցությունը, իսկ Սահարայի
Արաբական Դեմոկրատական Հանրապետությունը (ՍԱԴՀ) պահպանեց իր
անդամակցությունը նաև նոր միությանը: Տե՛ս The Council of Ministers of the
Organization of African Unity Meeting in its Thirty eighth Ordinary Session in Addis
Ababa, Ethiopia, from 22 to 28 February, 1982.
http://www.au.int/en/content/addis-ababa-22-28-february-1982-council-ministers-
organization-african-unity-meeting-in-its-thirty-eight-ordinary-session
96
6