նական պատմագրության վարկածի ՝ խորհրդարանը համաձայնել է միայն 1915 թ . սեպտեմբերի 15-ին 2 :
1915 թ . սեպտեմբերի 26-ին իշխանություններն ընդունեցին « լուծարման » կամ « Լքյալ գույքերի մասին » 11 հոդվածից կազմված օրենքը , որի նպատակն էր իրավական հիմք տալ մինչ այդ պահը տեղահանված հայերի ՝ հեռագրերի , հրամանագրերի միջոցով կազմակերպված գույքի կողոպուտի գործողություններին 3 : Այսինքն ՝ հայերի գույքերի կողոպուտից , վաճառքից և բաժանումից հետո էր միայն օրենքով սահմանվում և հեռագրերով քաղաքներին ու գյուղերին հրահանգվում կատարել հայերի լքյալ գույքերի ցուցակագրումը և դրանց ապահովության կազմակերպումը :
Հարկ է նշել , որ այս օրենքը նույնպես կիրարկվեց սահմանադրության 36-րդ հոդվածի խախտմամբ ՝ առանց խորհրդարանի քննարկման : 1915 թ . սեպտեմբերի 15-ի օրենքի 8-րդ հոդվածի և 1915 թ . հոկտեմբերի 26-ին իշխանությունների կողմից ընդունված կանոնադրությամբ նախատեսվում էր ստեղծել լուծարման կամ լքյալ գույքերի հանձնաժողովներ ՝ իրենց հանձնախմբերով , որոնք պետք է զբաղվեին այլ վայրեր տեղափոխված անձանց լքյալ գույքերի , պարտքերի և պահանջների օտարմամբ :
« Լքյալ գույքերի մասին » օրենքի և կանոնադրության առաջնային նպատակն էր զսպել զանգվածային թալանը և լցնել պետական գանձարանը , պետական պաշտոնյաների միջոցով ցուցակագրել և վերջնականապես յուրացնել հայերի ունեցվածքը ՝ տները , հողերը , շենքերը , արտերը , դպրոցները , վարժարանները , եկեղեցիներն ու վանքերը : Այս օրենքին ու կանոնադրությանը հաջորդեցին կառավարության կողմից առաքված բազմաթիվ հեռագրեր , հրահանգներ , կարգադրություններ , շրջաբերականներ , որոնց կատարումը սկսվել էր դեռ պատերազմի նախօրյակին : Դրանցով կենտրոնական իշխանությունները տեղական իշխանություններին հրահանգում էին թույլ չտալ հայերին գույքերի վաճառքը , տեղահանվողներին իրավունք էր տրվել իրենց հետ վերցնել միայն մեկ կամ մի քանի օրվա սնունդ և վերջ : Հատկապես մեծ հսկո-
2
Վարդան Լ ., Հայկական Տասնհինգը և հայերու լքյալ գույքերը , Բեյրութ , 1970 էջ 45-48 :
3
Emval-i Metruke Olayı Osmanlı ’ da ve Cumhuriyette Ermeni ve Rum Mallarının Türkleştirilmesi Nevzat Onaran , http :// www . insanokur . org / emval-i-metruke-olayiosmanlida-ve-cumhuriyette-ermeni-ve-rum-mallarinin-turklestirilmesi-nevzatonaran / ( հասանելի է 15.09.2016 ):
309